EN
This study explored meadow passerine capacity to select habitat conditions likely to preserve their breeding success. We observed the variation in bird abundance, assessed with the point count method, over a 25-year period (1993-2017) within two phytosociological facies of the hay-meadows in the lower Saône Valley (3.000 ha), eastern France: a meso-hygrophilic facies characterized by increasingly early mowing, and a hygrophilic facies mown later, with thereby a lower risk of nesting failure. At the beginning of the monitoring (1993-2001), birds were evenly distributed within the two facies. Later on, as more than 90% of meso-hygrophilic meadows were already mown by July 1, birds became more abundant in the hygrophilic facies. This trend was observed in each of the two most abundant species, the Whinchat Saxicola rubetra and the Corn Bunting Emberiza calandra. In two hygrophilic areas (55 and 76 ha) and two meso-hygrophilic areas (49 and 116 ha), passerine territories were mapped in 2011 with the territory mapping method and invertebrates were captured weekly on transects with colour plates and Barber traps. In spite of substantially higher invertebrate abundance, passerine territory density was lower in meso-hygrophilic study sites (6.4 territories/10 ha vs. 10.6). Within each study site however, captured invertebrates were more abundant in the areas selected by territorial birds. In fact, bird abundance estimated from point counts in 2011 varied negatively with the percentage mown by July 1 within a 200m-radius in 2010. This apparently adaptive behaviour leading to a selection of later mown fields seemed to be successful since bird abundance increased until 2010. However, after a succession of extreme climatic events (droughts, late floods), passerine abundance declined thereafter in both facies.
PL
W pracy badano wybiórczość siedliskową ptaków wróblowych względem środowisk łąkowych, w których ptaki mogą mieć większą szansę osiągnięcia sukcesu lęgowego, gdyż są koszone później. Długoterminowymi badaniami (1993-2017) objęto dwa rodzaje łąk kośnych w dolinie Saône, we wschodniej Francji: łąki mezo-higrofilne, charakteryzujące się coraz wcześniejszym koszeniem w badanym okresie oraz łąki higrofilne, koszonych później, z racji sezonowych zalewów. W obu rodzajach zbiorowisk roślinnych wyznaczano powierzchnie, na których liczone były ptaki, oceniano dostępność bezkręgowców będących bazą pokarmową oraz określano strukturę roślinności. Dla każdej powierzchni oceniano procent łąk skoszonych przez 1 lipca. Długoterminowy trend terminów koszenia na badanym terenie można podzielić na dwa okresy. Początkowo (1993-2006) koszenie w obu typach łąk następowało coraz wcześniej (choć zawsze łąki higrofilne były koszone później), zaś później dużą zmienność terminów nie układała się w wyraźny wzorzec (Fig. 1). W początkowym okresie (1993-2001) ptaki były równomiernie rozmieszczone w obu badanych typach wydzieleń (Fig. 2), zaś później, gdy w terminie do 1 lipca było skoszonych ponad 90% łąk mezo-higrofilnych, ptaki stały się liczniejsze na powierzchniach łąk higrofilnych. Tendencję tę zaobserwowano zarówno analizując wszystkie gatunki zgrupowania, jak i dla dwóch najpospolitszych gatunków: poklaskwy i potrzeszcza (Fig. 3). Stwierdzono negatywną zależność pomiędzy liczebnością ptaków w danym sezonie, a powierzchnią skoszoną do 1 lipca w sezonie poprzednim (Fig. 6). Na dwóch obszarach łąk higrofilnych (55 i 76 ha) i dwóch łąk mezohigrofilnych (49 i 116 ha) zmapowano terytoria ptaków (2009-2011), a następnie w 2011 r. poprowadzono transekty przez tereny z największym zagęszczeniem terytoriów oraz te bez terytoriów, na których określono dostępność bezkręgowców. Na obszarach łąk mezohigrofilnych zagęszczenia ptaków były niższe i to pomimo znacznie wyższej liczebności bezkręgowców, szczególnie w okresie karmienia piskląt (Fig. 4, 5). Natomiast w obrębie każdego z badanych obszarów, schwytane bezkręgowce były liczniejsze na terenach wybranych przez ptaki terytorialne (Tab. 1, Fig. 7). Struktura roślinność jak i liczba gatunków roślin były podobne na obu rodzajach łąk (Fig. 8). Liczebność ptaków wzrastała do 2010 roku wskazując adaptacyjne zachowanie ptaków prowadzące do wyboru później skoszonych łąk. Jednak potem zaobserwowano spadek liczebności i to na obu rodzajach łąk w odpowiedzi na bardziej zmienne warunki klimatyczne (susze, silne opady i późne wylewy), niezależnie od ogólnej tendencji do późniejszego koszenia obu rodzajów łąk (Fig. 1, 9).