Rola kryterium glebowego w kształtowaniu efektów produkcyjnych deszczowania roślin okopowych i zbożowych

• Autorzy: Rzekanowski C. , Zarski J.

Warianty tytułu

EN

Role of soil criterion in shaping the productive effects of sprikling irrigation of root crops and cereals

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Pracę przygotowano na podstawie wyników wieloletnich ścisłych doświad­czeń polowych z deszczowaniem roślin okopowych i zbożowych, przeprowadzo­nych na luźnej glebie piaszczystej w Kruszynie Krajeńskim koło Bydgoszczy. Wy­niki własne odnoszono do uzyskiwanych w doświadczeniach krajowych, wykona­nych w przewadze na glebach kompleksów żytniego bardzo dobrego i dobrego. Stwierdzono, że zróżnicowanie produkcyjnych efektów deszczowania pod wpływem zmienności przestrzennej opadów atmosferycznych wynosiło 25-68% w zależności od rośliny, zaś pod wpływem kryterium glebowego 30-106%. Efekt produkcyjny 1 mm wody nawodnieniowej zależał wyraźnie od zwięzłości gleby. Na glebach określanych jako lekkie bądź średnie wynosił 5,1-13,8 kg ziarna zbóż i 27,5-103,9 kg bulw lub korzeni roślin okopowych, natomiast na glebie bardzo lekkiej odpowiednio 16,5-21,2 i 110,8-168,0 kg. Wyniki badań upoważniają do wysnucia wniosku, iż spośród ogólnie wymienionych przyrodniczych kryteriów lokalizacji deszczowni, najważniejsze staje się kryterium glebowe.

EN

The paper was prepared on the basis of long-term field experiments (1987-1997) results on sprinkling irrigation of root crops and cereals, carried out on the loose sandy soil in Kruszyn Krajeński (nearly Bydgoszcz). The own results were referred to results obtained in country experiments, conducted mostly on soils of very good (and good) rye complex. It was concluded that the differentiation in productive effects of sprin­kling irrigation caused by spatial diversity, equaled 25-68% depending on plant species, while these affected by the soil criterion ranged within 30-106%. Productive effect of 1 mm water irrigation depended distinctly on soil cohesion. On the soils defined as the light or medium soils this effect equaled 5.1-13.8 kg cereal grains and 27.5-103.9 kg tubers (or roots) of the root crops, whereas on very light soil the mentioned effect ranged within 16.5-21.2 and 110.8-168.0 kg, respectively. The results of studies enabled to conclude that among commonly men­tioned natural criteria of sprinkling irrigation device localization the soil criterion was the most important one.

• Wydawca: -
• Czasopismo: Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych
• Rocznik: 1998
• Tom: 458
• Opis fizyczny: s.307-315,rys.,tab.,bibliogr.

Twórcy

autor

Rzekanowski C.

autor

Zarski J.

Bibliografia

• [1] Borówczak F., Szukała J., Grześ S., Maciejewski Т. 1992. Wpływ deszczowania i nawożenia azotowego na plony niektórych roślin uprawianych w warunkach deszczowania. Zesz. Nauk. ATR w Bydgoszczy 180: 73-83.
• [2] Borówczak f, Maciejewski Т., Grześ S., Szukała J. 1996. Efekty deszczowania i nawożenia azotem niektórych roślin uprawnych w warunkach Wielkopolski w latach 1989-1992. Zesz. Probl. Post. Nauk Roln. 438: 103-110.
• [3] Drupka S. 1975. Wytyczne lokalizacji deszczowni rolniczych do nawa­dniania wodą czystą. Biul. Inform. IMUZ, Melioracje Rolne 1: 1-7.
• [4] Dzieżyc J. 1988. Rolnictwo w warunkach nawadniania. PWN War­szawa.
• [5] Dzieżyc J., Nowak L. 1993. Deszczowanie. W: Czynniki plonotwór- cze - plonowanie roślin. Red. J. Dzieżyc. PWN Warszawa-Wroc- ław: 329-352.
• [6] Grabarczyk S. 1987. Efekty, potrzeby i możliwości nawodnień desz- czonianych w różnych regionach kraju. Zesz. Probl. Post. Nauk Roln. 314: 49-64.
• [7] Grabarczyk S., Dudek S., Peszek J., Rzekanowski Cz., Żarski J. 1995. Regionalne zróżnicowanie przewidywanych efektów deszczowa­nia roślin na glebach bardzo lekkich. Zesz. Nauk. AR Wrocław, 267: 45-54.
• [8] Grabarczyk S. 1996. Deszczowanie roślin w Polsce w programach, badaniach i praktyce. Zesz. Probl. Post. Nauk Roln. 438: 391-396.
• [9] Grabarczyk S., Dudek S., Rzekanowski Cz., Żarski J. 1997. Ef­fects of irrigation of plants in central Poland with special emphasis on very light soil. Proc. of Poland-Israel Conf. on "Water require­ments and irrigation effects of plants cultivate in arid and semi- arid climates". Tel Aviv, v. 2: 139-147.
• [10] Gruszka J. 1996. Znaczenie i warunki stosowania nawodnień desz­czownianych w rolnictwie regionu Kujaw. Wyd. IMUZ Falenty, Rozpr. habil.: 100 ss.
• [11] Kosturkiewicz A., Przybyła Cz. 1992. Problemy eksploatacji desz­czowni wielkoobszarowych w regionie Wielkopolski. Roczn. AR w Poznaniu, CCXXXIV, 10: 37-47.
• [12] Przybyła Cz., Kozaczyk P. 1995. Problemy eksploatacji deszczowni w warunkach gospodarki rynkowej. Zesz. Nauk. AR we Wrocławiu 266: 39-45.
• [13] Rzekanowski Cz., Peszek J., Żarski J. 1993. Efekty deszczowania roślin okopowych uprawianych na glebach przewidywanych pod zale­sienie. Zesz. Nauk. AR w Szczecinie, Rolnictwo LVI, 159: 415-420.
• [14] Rzekanowski Cz., Żarski J. 1997. Nawadnianie gleb lekkich jako sposób ochrony rolniczej przestrzeni produkcyjnej. IMUZ Falenty, Materiały Seminaryjne 39: 93-102.
• [15] Żarski J. 1993. Reakcja zbóż jarych na deszczowanie i nawożenie azotowe w warunkach gleby bardzo lekkiej. Zesz. Nauk. ATR w Bydgoszczy. Rozpr. Nauk. 59: 72 ss.