EN
The study was to provide information on changes in humidity during short-term storage of seedlings on shelves in containers covered with different materials. Collected results made it possible to specify how the type of material of loading space coverings influences changes in the interior humidity. This made it possible to determine the effect of this factor on quality of seedling material under the specific conditions produced under the covering. Analyses in the loading space were conducted using temperature and humidity sensors by Vaisala, recording humidity changes for conditions found under the covering. Sensors were placed under different levels in the loading space. Some of them were equipped with fans enforcing air circulation, facilitating measurements of humidity over a larger space. Using a KNE Data Logger measurements were registered and the results were recorded on a PCMCIA memory card. Measurements were taken over a 24-hour period, facilitating analyses of the effect of a direct action of external conditions during the day and night on changes in humidity in containers covered with coverings made from different materials. It results from the conducted analyses that humidity changes occurred in each of the measurement points. These changes were more marked during intensive operation of sunlight, when a distinct drop in humidity was observed under loading space coverings. It was stated that the material, from which rack coverings were made, has a significant effect on the course of changes in interior humidity, which could have a significant effect on the quality of stored seedlings.
PL
Transport sadzonek, ze względu na istotny wpływ rodzaju użytego okrycia przestrzeni ładunkowej, jest bardzo istotnym zagadnieniem w procesie odnawiania lasu poprzez sadzenie. Z punktu widzenia hodowcy materiał użyty do odnowień powinien spełniać określone normy jakościowe oraz cechować się dużą żywotnością. Warunki, w jakich odbywa się transport nie są bez znaczenia, dotychczas nie prowadzono jednak szczegółowych badań odnośnie zmian wilgotności zachodzących pod opończami podczas transportu, a także ich wpływu na materiał sadzeniowy. Osłonięcie przestrzeni ładunkowej opończą wpływa w różnoraki sposób na transportowany towar, nie tylko podczas przejazdów, lecz również na postoju (ze względu na klimat, który może się wytwarzać pod opończą). W takich warunkach dochodzi do zmian wilgotności i temperatury powietrza, co stwarza ryzyko przesuszenia sadzonek bądź „zaparzenia” ich pędów w wyniku niekorzystnego oddziaływania obu tych czynników. Zbadanie przebiegu zmian wilgotności w zależności od rodzaju zastosowanego okrycia – w trakcie przechowywania sadzonek podczas całego procesu załadunku, transportu i rozładunku łącznie z okresem przestojów – umożliwia podjęcie właściwej decyzji co do wyboru materiału, z którego będzie wykonana opończa. Wyniki badań pozwoliły ustalić, że materiał, z którego produkuje się okrycia ładunków ma bardzo duży wpływ na przebieg zmian wilgotności powietrza wewnątrz przestrzeni ładunkowej. Ponadto zastosowanie niewłaściwego materiału doprowadziło do uszkodzenia pędów sadzonek, powodując ich odbarwienia. Nie zaobserwowano zaparzania się sadzonek, ale występujące warunki mogły stworzyć duże zagrożenie dla żywotności materiału sadzeniowego. Transport sadzonek drzew leśnych – z uwagi na rozwój i zmiany w podejściu do produkcji sadzonek, ale również i modelu szkółkarstwa leśnego – z pewnością wpłynie istotnie na głębsze zainteresowanie się tą tematyką. Zbadanie pewnego zakresu tego zagadnienia, wbrew pozorom istotnego i złożonego, wskazuje na dalszą potrzebę analizowania tematu. Wiadome jest, że sadzonki transportowane w warunkach niewłaściwych, nawet po kilku latach od założenia, w wyraźny sposób obniżają jakość oraz udatność uprawy. Zbadany aspekt warunków wilgotnościowych w przestrzeni ładunkowej, zmieniających się w zależności od rodzaju zastosowanego okrycia, ze względu na wydłużanie się odległości transportowych, czyli również czasu przewozu, wpływa znacząco na konieczność dokładnego rozpoznania zagadnienia.