EN
The aim of the study was evaluation of the effect of various sowing density and the course of weather conditions in the growing season on the yield and structural yield components of chosen brown- and yellow-husked genotypes (cultivars and strains) of common oats. The two-factor field experiment was carried out in the years 2007-2010 at the Institute of Crop Production and Cultivation of Małopolska Plant Growing Company in Polanowice near Krakow. The first experimental factor were 6 cultivars/strains of common oats: 3 cultivars/strains of brown-husked cultivars (Gniady, CHD 2875/01, CHD 2833/02) and 3 yellow-husked cultivars (Bohun, Deresz and Cwał). The second factor were 3 sowing densities: 300, 400 and 500 germinating grains·m⁻². The brown-husked (5.90 Mg·ha⁻¹) and yellow-husked (6.13 Mg·ha⁻¹) genotypes of oats which were compared in the study, did not differ significantly in the grain yield quantity, however, significant differences were observed between particular strains and cultivars (Gniady, CHD 2875/01, CHD 2833/02, Bohun, Deresz and Cwał) both in grain yields and in the number of grains developed per panicle, as well as in 1000 grain weight. The average oat yield obtained in the experiment was 5.6-6.4 Mg·ha⁻¹, while the highest one was obtained from the brown-husked strain CHD 2833/02. Diversified sowing density had no effect on the grain yield quantity, however it significantly varied structural components of the yield. Increase in the density was directly proportional to the number of panicles developed per unit of area. The studied experimental factors had a significant effect on grain plumpness in the studied material. The highest yielding cultivars and strains (CHD 2833/02, Bohun, Deresz) were characterized by a higher proportion of small grains (<2.2 mm), and by a lower content of larger grains. The course of weather conditions in the years of research significantly diversified yield quantity, structural yield components and grain proportion of particular fractions. In 2008, under conditions favorable for growth and development of oat plants, the proportion of grains from fraction 2.5-2.7 mm was higher than in other years of research.
PL
Celem pracy była ocena wpływu różnych gęstości siewu oraz przebiegu warunków atmosferycznych w okresie wegetacji na plon i elementy składowe plonu wybranych brunatno- i żółtoplewkowych genotypów (odmian i rodów) owsa siewnego. Dwuczynnikowe doświadczenie polowe przeprowadzono w latach 2007-2010 w Zakładzie Hodowlano-Produkcyjnym Małopolskiej Hodowli Roślin w Polanowicach koło Krakowa. Pierwszy czynnik badawczy stanowiło 6 odmian/rodów owsa siewnego: 3 odmiany/rody brunatno- (Gniady, CHD 2875/01, CHD 2833/02) i 3 odmiany żółtoplewkowe (Bohun, Deresz i Cwał). Drugim czynnikiem były 3 gęstości siewu: 300, 400 i 500 kiełkujących ziaren·m⁻². Porównywane w badaniach brunatno- (5,90 Mg·ha⁻¹) i żółtoplewkowe (6,13 Mg·ha⁻¹) genotypy owsa siewnego nie różniły się istotnie wielkością plonu ziarna, natomiast pomiędzy poszczególnymi rodami i odmianami (Gniady, CHD 2875/01, CHD 2833/02, Bohun, Deresz i Cwał) stwierdzono istotne różnice zarówno w plonach ziarna, jak i liczbie ziaren wykształconych w wiesze i masie 1000 ziaren. Średni plon owsa uzyskany w doświadczeniach wyniósł 5,6-6,4 Mg·ha⁻¹, a najwyżej plonującym okazał się brązowoplewkowy ród CHD 2833/02. Zróżnicowana gęstość siewu nie miała wpływu na wielkość plonu ziarna, natomiast istotnie różnicowała elementy składowe plonu. Wzrost zagęszczenia był wprost proporcjonalny do liczby wiech wykształconych na jednostce powierzchni. Badane czynniki doświadczalne miały istotny wpływ na celność ziarna w badanym materiale. Najwyżej plonujące odmiany i rody (CHD 2833/02, Bohun, Deresz) cechowały się większym udziałem ziaren małych (<2,2 mm) i mniejszą zawartością ziaren dużych. Przebieg warunków pogodowych w latach prowadzenia badań istotnie różnicował wielkość plonu, elementy składowe plonu oraz udział ziarniaków poszczególnych frakcji. W korzystnych dla wzrostu i rozwoju roślin owsa warunkach 2008 roku, udział ziarniaków frakcji 2,5-2,7 mm był większy niż w pozostałych latach prowadzenia doświadczeń.