PL
Celem pracy była ocena jakości mleka towarowego pozyskiwanego w gospodarstwach stosujących różne systemy doju, tzn. ręczny lub mechaniczny (konwiowy, przewodowy, hala udojowa). W analizie wykorzystano dane z dokumentacji zakładowej 5 spółdzielni mleczarskich działających na terenie województwa lubelskiego, uzyskane z oceny 121 872 prób mleka. Uwzględniono dane z poszczególnych miesięcy (od stycznia do grudnia) w latach 2008-2009, dotyczące zawartości tłuszczu (%), białka (%), ogólnej liczby drobnoustrojów (tys./ml) i liczby komórek somatycznych (tys./ml). Wykazano, że stosowany system doju, który w dużym stopniu dostosowany jest do wielkości stada krów, a co za tym idzie, powiązany z technologią produkcji mleka w gospodarstwie, istotnie wpływa na jakość produkowanego mleka towarowego. Stwierdzono istotnie wyższą (p≤0,01) zawartość tłuszczu w mleku pozyskiwanym we wszystkich formach doju mechanicznego, a białka tylko w mleku z hali udojowej. Najlepsze pod względem mikrobiologicznym było mleko pozyskiwane w halach udojowych i za pomocą dojarek bańkowych (OLD przeciętnie ok. 45 tys./ml), a nieco gorsze przy doju ręcznym (47 tys./ml) i za pomocą dojarek przewodowych (49 tys./ml). Mleko pozyskiwane w doju ręcznym zawierało ponad dwukrotnie mniej komórek somatycznych (108,6 tys./ml) w porównaniu do surowca z pozostałych analizowanych systemów doju (194,2-251,9 tys./ml).
EN
The aim of this work was to evaluate the quality of market milk obtained from farms, employing diverse systems of milking, i.e. manual or mechanical (bucket, pipeline, milking parlour). The data acquired from the evaluation of 123 872 milk samples was used to analyze the works documentation of 5 dairy cooperatives from Lublin voivodeship. The data from each month (January to December) from 2008 to 2009 concerning the contents of fat (%), protein (%), total bacterial count (thousand/ml) and somatic cell count (thousand/ml) were considered. It has been demonstrated that the system of milking, which in a high degree is connected with a size of cow herd and, what follows, is linked with technology of milk production in farms, has a significant impact on quality of manufactured market milk. The study showed significantly (p≤0.01) higher amount of fat in milk obtained from all mechanic systems of milking. What is more, only higher level of protein was found in the milk from milking parlours. The best milk in respect of the total bacterial count (TBC) was the milk obtained from milking parlours and bucket systems of milking (approximately 45 thousand/ml). The milk from manual (47 thousand/ml) and pipeline milking systems (49 thousand/ml) was slightly worse. The milk obtained from manual milking contained around two times lower somatic cell count (108.6 thousand/ml) in comparison to the raw material from other analyzed systems of milking (194.2-251.9 thousand/ml).