PL
W opracowaniu podjęto próbę oceny przydatności indeksowego ubezpieczenia nadwyżki bezpośredniej w porównaniu z tradycyjnymi ubezpieczeniami produkcyjnymi. Analizę przeprowadzono z wykorzystaniem danych FADN, ograniczając jej zakres do przykładu pszenicy ozimej. Przeprowadzone symulacje wykazały, że kategoria nadwyżki cechuje się wyższą zmiennością niż plony czy ceny, stąd koszty jej ubezpieczenia wyrażone „składką sprawiedliwą” byłyby wyższe niż w przypadku tradycyjnego ubezpieczenia produkcyjnego. Zasadniczym problemem ubezpieczeń indeksowych pozostaje jednak ryzyko bazowe związane z możliwością nieotrzymania odszkodowania przez część ubezpieczonych, pomimo poniesienia straty. Przeprowadzone analizy wykazały, że założenie indeksu bazującego na przeciętnym spadku plonów w województwie skutkowałoby znaczącym odsetkiem błędów w zakresie wypłaty i odmowy przyznania odszkodowania w porównaniu z ubezpieczeniem o indywidualnym charakterze. Budowa systemu ubezpieczeń indeksowych wymagałaby pozyskiwania do konstrukcji wskaźników informacji z obszarów o znacznie mniejszym zasięgu terytorialnym.
EN
The paper attempts at assessment of usefulness of the index-based insurance of gross margin compared to traditional production insurances. The analysis used FADN data and was limited to the example of winter wheat. The conducted simulations showed that the category of gross margin is characterized by higher variability than yields or prices, thus the costs of its insurance expressed as fair premium would be higher than the costs of traditional production insurance. However, the major problem in case of index-based insurances is still the basic risk related to the possibility that part of the insured will not receive compensation even though they incurred losses. The conducted analyses showed that the assumption of the index basing on the average drop in yields in a voivodeship would result in major percentage of errors as regards payment and refusal of payment of the compensation compared to individual insurance. Structuring of the system of index-based insurances would require collecting data – to construct indices – from areas of much smaller territorial coverage.