PL
W pracy omówiono wartości próchnicotwórcze i losy azotu osadów ścieków komunalnych i garbarskich oraz przetwarzanie osadów tłuszczowych na komposty. Wykazano dużą wartość materii organicznej osadów w procesach humifikacji i zagospodarowania azotu, w wyniku pobierania go przez rośliny i odkładaniu w glebie w związkach zapasowych. Dla tych działań korzystniejsze okazały się osady garbarskie niż komunalne. Osady zawierające powyżej 30% związków tłuszczowych można przetwarzać na komposty przeznaczone dla rolniczego zagospodarowania. Wartość nawozowa tych kompostów jest wysoka jeśli stosujemy ją łącznie z mineralnymi nawozami azotowymi.
EN
Humus-creating values of communal and tanner sediments as well as transitions of their nitrogen were discussed. The article has also dealt with transformations of fat sediments for compostes. High quality of organic matter of the sediments was demonstrated in huminification and nitrogen management processes by its taking by plants and depositing in soil as storage compounds. Tanner sediments appeared to be better in those processes than communal ones. The sediments containing more than 30% of fat components can be transformed to composts for the agricultural use. Fertilization quality of such composts is high if it is applied with nitrogen mineral fertilizers.