EN
The changes of the N, P, K, Ca, Mg and Na content in the roots of winter rye and soybean subjected to oxygen stresses for the period of 2 weeks during 3 stages of their development have been examined.
FR
L'objectif de ce travail a été d'étudièr l'effet des conditions d'oxygène, en trois phases de développement du seigle d'hiver (Secale cereale c.v. Dańkowskie Nowe) et du soya (Glicyne hispida Max. c.v. Progres) sur la masse des racines et la teneur en N, P, K, Ca, Mg et Na. L'expérience a enfermé 6 cycles d'etudes, effectuées dans les essais en vases, au cours des années 1982-1985. Dans chaque cycle d'essais on s'est servi de 84 vases de 6 dm³ dont chacun contenait 6,5 kg de sol brun formé du loess. Les conditions d'oxygène du sol ont été modifiées à l'aide de deux facteurs physiques fondamentaux, changeants au champ, c'est-à-dire l'humidité et la compacité du sol. On a appliqué le compactage 1,2; 1,35 et 1,50 Mg·m⁻³. Outre l'humidité témoin au niveau de 80-15 kPa, on a appliqué l'humidité du sol qui correspondait à la succion 2-5 et 0 kPa. Le seigle a été soumis au stress d'oxygène dans les phases suivantes du développement: 1) phase de l-2e feuille (plantes de 12 jours), 2) phase de montaison, 3) phase d'épiaison. Dans le cas du soya, les stress d'oxygène ont été appliqués dans les phases suivantes: 1) phase de floraison, 2) phase de formation des casses, 3) phase de développement des cosses et de mûrissement des semences. Pour les mesures ODR on s'est servi des électrodes en platine, le temps de polarisation de l'électrode 4 min. et la tension -0,65 V. Le déficit d'oxygène pour les racines du seigle d'hiver, pendant la période de deux semaines, a entraîné la diminution de la masse sèche de racines à maturité pleine (jusqu'à 30 %), l'augmentation de la teneur en Na et la diminution du prélèvement de N, P, K, Na et Ca. Ces changements ont été observés à ODR au-dessous de 20-30 µg·m⁻²·s⁻¹. Dans le cas de soya, ces stress hydriques n'entraînaient que l'augmentation de la teneur en K et Na a ODR < 20 µg·m⁻²·s⁻¹.
PL
Celem pracy było zbadanie wpływu warunków tlenowych w glebie w trzech fazach rozwojowych żyta ozimego (Secale cereale c.v. Dańkowskie Nowe) i soi (Glycine hispida Max.c.v. Progres) na masę korzeni i zawartość N, P, K, Ca, Mg i Na. Całość eksperymentu obejmowała 6 cykli badawczych przeprowadzonych w doświadczeniu wazonowym w latach 1982-1985. Każdy cykl doświadczalny obejmował 84 wazony o poj. 6 dm³, w których umieszczono po 6,5 kg gleby brunatnej wytworzonej z lessu. Warunki tlenowe w glebie różnicowano za pomocą dwóch podstawowych czynników fizycznych zmieniających się w warunkach polowych, tj. uwilgotnienia i zagęszczenia gleby. Stosowano zagęszczenia 1,2; 1,35 i 1,50 Mg·m⁻³. Oprócz wilgotności kontrolnej na poziomie 80-15 kPa, stosowano uwilgotnienie gleby odpowiadające ciśnieniu ssącemu 2-5 i 0 kPa. Żyto poddawane było stresom tlenowym w następujących fazach rozwojowych; I - faza 1-2 listka (12-dniowe rośliny), II - faza strzelania w źdźbło, III - faza kłoszenia. W przypadku soi stosowano stresy tlenowe w fazach rozwojowych: I - faza kwitnienia roślin, II - faza tworzenia się strąków, III - faza wypełniania się strąków i dojrzewania nasion. Do pomiarów ODR używano elektrod platynowych, czas polaryzacji elektrody wynosił 4 min., a napięcie -0,65 V. Niedotlenienie korzeni żyta ozimego przez okres dwu tygodni powodowało zmniejszenie suchej masy korzeni w stanie dojrzałości pełnej (do 30%), wzrost zawartości Na oraz zmniejszenie pobrania N, P, K, Na i Ca. Zmiany te obserwowano zazwyczaj przy ODR poniżej 20-30 µg·m⁻²·s⁻¹. Podobne stresy tlenowe u soi powodowały jedynie podwyższenie zawartości K i Na przy ODR < 20 µg·m⁻²·s⁻¹.