Ocena spozycia blonnika pokarmowego oraz jego frakcji w gospodarstwach domowych w Polsce w latach 1996-2005

• Autorzy: Hamulka J. , Wawrzyniak A. , Sosinska S.

Warianty tytułu

EN

Evaluation of dietary fibre, soluble and insoluble fibre food intake in Polish households in years 1996-2005

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Celem pracy było oszacowanie spożycia błonnika pokarmowego ogółem oraz jego frakcji rozpuszczalnej i nierozpuszczalnej z żywnością w latach 1996-2005 w sześciu typach gospodarstw domowych. Wykorzystując dane o budżetach gospodarstw domowych dotyczących spożycia produktów spożywczych oraz dostępne dane literaturowe, dotyczące zawartości błonnika pokarmowego wyliczono średnie pobranie tych związków oraz porównano jez zaleceniami żywieniowymi. Ponadto obliczono główne ich źródła z żywności. Na podstawie uzyskanych wyników stwierdzono, iż średnie spożycie błonnika pokarmowego ogółem w badanym okresie wynosiło 23,7 g/osobę/dzień, wahało się w szerokim zakresie od 19,9 do 28,5 g/osobę/dzień i było uzależnione od typu gospodarstwa domowego, natomiast w niewielkim stopniu od analizowanego roku. Średnie spożycie rozpuszczalnych frakcji błonnika pokarmowego wynosiło 8,8 g/dzień/osobę (7,2-10,5 g/dzień/osobę), natomiast frakcji nierozpuszczalnych 14,9 g/dzień/osobę (12,1-18,0 g/dzień/osobę). W badanym okresie odnotowano niewielki wzrost spożycia błonnika rozpuszczalnego w wodzie, natomiast spadek spożycia frakcji nierozpuszczalnego. Głównym źródłem błonnika pokarmowego ogółem oraz jego frakcji były produkty zbożowe, w tym głównie pieczywo, przy czym w przypadku rozpuszczalnych frakcji błonnika pokarmowego większy udział odnotowano dla warzyw i owoców oraz ich przetworów.

EN

The aim of the study was food intake of dietary fibre and soluble and insoluble fibre intake in years 1996-2005 in six types of households. According to the households budget data, and literature mean values of dietary fiber and its fraction in food products food intakes of these compounds were calculated and compared to recommendations taking into consideration main sources of them. The obtained results indicated that the mean dietary fibre intake was 23.7 g/per person/day (19.9— 28.5 g/per person/day). Dietary food intake depended on type of household, and was less dependent on year. The mean soluble fibre intake was 8.8 g/per person/day (7.2-10.5 g/per person/day) and insoluble fibre was 14.9 g/day/person (12.1-18.0 g/per person/day). In researched period we observed small increase soluble fibre intake, however decline insoluble fibre intake. The main food sources of dietary fibre were cereals, especially bakery, but in case of soluble fibre vegetables and fruit and their products.

Słowa kluczowe

PL

Polska; gospodarstwa domowe; spozycie zywnosci; blonnik pokarmowy; ocena spozycia; blonnik pokarmowy rozpuszczalny; blonnik pokarmowy nierozpuszczalny; produkty zbozowe; owoce; warzywa

EN

Poland; household; food consumption; dietary fibre; consumption assessment; soluble dietary fibre; insoluble dietary fibre; cereal product; fruit; vegetable

• Wydawca: -
• Czasopismo: Roczniki Państwowego Zakładu Higieny
• Rocznik: 2008
• Tom: 59
• Numer: 2
• Opis fizyczny: s.211-221,tab.,bibliogr.

Twórcy

autor

Hamulka J.

• Szkola Glowna Gospodarstwa Wiejskiego, ul.Nowoursynowska 159c, 02-776 Warszawa

autor

Wawrzyniak A.

autor

Sosinska S.

Bibliografia

• 1. Bartnikowska E.: Włókno pokarmowe w żywieniu człowieka. Przem. Spoż. 1997, 5, 43-48.
• 2. Borowska J., Szajdek A., Zadernowski R: Jakość żywieniowa soków przecierowych i napojów. Przem. Ferment. Owocowo–Warzywny 2004, 2, 26-28.
• 3. Borowska J., Zadernowski R.: Charakterystyka błonnika i pektyn marchwi. Bromat. Chem. Toksykol., 2005, 38, (supl.), 157-160.
• 4. Drywień M., Gronowska-Senger A., Grzyb A.: Struktura spożycia błonnika pokarmowego. Wiad. Stat. 2000, 3, 37-50
• 5. Eastwood M., Kritchevsky D.: Dietary fiber: How did we get where we are? Annu Rev. Nutr. 2005, 25, 1 – 8.
• 6. Grela E.R., Czech A., Pastuszak J., Niżniowska A.: Zawartość składników włókna pokarmowego w nasionach roślin strączkowych. Żyw. Człow. i Metab. 2001, 28, (supl.), 820-824.
• 7. Grzega U.: Spożycie żywności w gospodarstwach domowych w latach 1990‑2000. Żyw. Człow. i Metab. 2002, 29, (supl.), 104-109.
• 8. Hasik J., Bartnikowska E.: Włókno roślinne w żywieniu człowieka, Wyd. PZWL, Warszawa 1987.
• 9. Kazimierczak R.: Spożycie warzyw i owoców w Polsce w latach 1993-2002. Wyd. SGGW, Warszawa 2004, 220-225.
• 10. Kunachowicz H., Nadolna I., Przygoda B., Iwanow K.: Tabele składu i wartości odżywczej żywności, Wyd. PZWL, Warszawa 2005.
• 11. Nadolna I., Kunachowicz H.: Badania analityczne nad składem i wartością odżywczą racji pokarmowych. Cz.1. Wartość energetyczna i zawartość składników podstawowych. Żyw. Człow. Metab. 1993, 20, 316-327.
• 12. Nawirska A., Kwaśniewska M.: Frakcje błonnika w wytłokach owocowych. Acta Sci. Pol. Techn. Alimen., 2004, 3, 13–20.
• 13. Nosecka B.: Tendencje na rynku przetworzonych owoców i warzyw. Cz. I. Popyt. Przem. Spoż. 2004, 10, 36 - 39.
• 14. Paczkowska M., Kunachowicz H., Rutkowska U.: Jakość zdrowotna krajowych racji pokarmowych – badania analityczne i ocena teoretyczna. Cz. IV. Błonnik pokarmowy. Żyw. Człow. i Metab. 2000, 27, 1, 12-19.
• 15. Paczkowska M., Kunachowicz H.: Zawartość błonnika pokarmowego z rozróżnieniem na frakcje w wybranych typach mąk. Żyw. Człow. i Metab. 2004, 31 (supl. 2), cz.2, 228-233.
• 16. Redgwell R.J., Fischer M.: Dietary fiber as a versatile food component: An industrial perspective. Mol. Nutr. Food Res., 2005, 49, 521- 535.
• 17. Rosiak E.: Spożycie produktów roślinnych w latach 90. i w perspektywie 2004r. Przem. Spoż. 2002, 1, 5 - 8.
• 18. Sekuła W., Niedziałek Z., Figurska K., Morawska M., Boruc T.: Spożycie żywności w Polsce w latach 1950-1996 w przeliczeniu na energię i składniki odżywcze, Prace IŻŻ, Warszawa 1997.
• 19. Souci S.W., Fachmann W., Kraut H.: Food composition and nutrition tables. Wissenschafliche Verlagsgesell, Stuttgart 1989.
• 20. Ziemlański Ś., Bułhak-Jachymczyk B., Budzyńska-Topolewska J., Panczenko-Kresowska B., Wartanowicz M.: Normy żywienia dla ludności w Polsce. Nowa Med. 1998, 4, 1-27.