Wplyw wieloletniego nawozenia na ksztaltowanie wlasciwosci gleby

• Autorzy: Jaskulska I , Jaskulski D.
• Języki publikacji: PL

Abstrakty

EN

Paper presents a review of many years' research results on the influence of different fertilization manners on chemical, physical and biological soil properties. Analysed data showed that the irrational fertilization leads to decreasing of soil fertility and productivity, and even to its degradation. Organic-mineral fertilization is the best possible way. Organic fertilizers advantageously affect the physical and biological soil properties, while the mineral fertilizers properly balance the nutrients in soil and maintain its adequate reaction.

Słowa kluczowe

PL

wlasciwosci chemiczne; wlasciwosci gleby; nawozenie organiczne; wlasciwosci biologiczne; systemy nawozenia; gleby; wlasciwosci fizyczne; nawozenie; nawozenie wieloletnie; nawozenie mineralne

• Wydawca: -
• Czasopismo: Postępy Nauk Rolniczych
• Rocznik: 2003
• Tom: 50
• Numer: 4
• Opis fizyczny: s.21-35,tab.,bibliogr.

Twórcy

autor

Jaskulska I

• Akademia Techniczno-Rolnicza, ul. Kordeckiego 20 C, 85-225 Bydgoszcz

autor

Jaskulski D.

Bibliografia

• [1] Asmus F., Görlitz H., Koriath H. 1979. Ermittlung des Bedarfes der Böden an organischer ubstanz. Arch. Acker - u. Pflanzenbau u. Bodenkd., Berlin 23 (1): 13-20.
• [2] Baumacker M., Ellmer F. 1999. Development of soil organic matter content in long-termed trials at Thyrow (Germany). Zesz. Probl. Post. Nauk Rol. 465: 273-279.
• [3] Blecharczyk A., Grzebisz W. 1992. Plonotwórcze działanie obornika i nawożenia mineralnego w wieloletnim statycznym doświadczeniu płodozmiennym. Mat. konf. nauk. Nawozy organiczne, PAN - AR Szczecin 1: 14-19.
• [4] Cwojdziński W., Chmara R. 1988. Wpływ nawożenia organicznego i mineralnego na wielkość plonu i niektóre właściwości gleby. Mat. konf. nauk. Nawozy organiczne, PAN - AR Szczecin 1: 51-56.
• [5] Czekała J., Blecharczyk A., Szukała J. 1992. Wieloletnie badania nad wpływem obornika i nawozów mineralnych na zawartość kilku form fosforu w glebie. Mat. konf. nauk. Nawozy organiczne, PAN -AR Szczecin 1: 133-138.
• [6] Dechnik I., Bednarek W., Filipek T. 1993. Wpływ nawożenia azotem i potasem na niektóre właściwości gleby brunatnej wytworzonej z lessu. Zesz. Nauk. AR Kraków 37 cz. I: 133-141.
• [7] Dechnik I., Chmielewska B. 1988. Wpływ nawożenia obornikiem i odpadami organicznymi monokultury żyta na przemiany związków próchnicznych w glebie. Roczn. Glebozn. 39(4): 199-209.
• [8] Domżał H., Pranagal J. 1994. Wodoodporność agregatów glebowych jako wskaźnik degradacji gleb wywołanej użytkowaniem rolniczym. Fragm. Agron. 3(43): 22-35.
• [9] Duer 1. 1996. Mulczujący wpływ międzyplonu na plonowanie jęczmienia jarego oraz zawartość wody i azotanów w glebie. Fragm. Agron. 1(49): 29-43.
• [10] Dyrektywa Rady 91/676/EWG z dnia 12 grudnia 1991 r. dotycząca ochrony wód przed zanieczyszczeniami powodowanymi przez azotany pochodzące ze źródeł rolniczych, 1997. W: Prawo ochrony środowiska Wspólnoty Europejskiej. Suplement 2. Ministerstwo Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa, Warszawa.
• [11] Dzienia S. 1989. Wpływ masy organicznej na plonowanie roślin i chemiczne właściwości gleby lekkiej. Zesz. Probl. Post. Nauk Rol. 377: 155-159.
• [12] Ellmer F., Baumacker M., Schweitzer K. 1999. Soil organic matter and P, K balances in the nutrient deficiency experiment at Thyrow (Germany) after 60-years. Zesz. Probl. Post. Nauk Rol. 465: 93-102.
• [13] Filipek T., Chmielewska B., Mazur J. 1990. Wpływ zróżnicowanego nawożenia azotem i potasem na zawartość mikroelementów w glebie i buraku cukrowym. Cz. III. Cynk i miedź. Rocz. Nauk Rol. A 108(3): 153-159.
• [14] Flis-Bujak M., Turski R., Baran S., Żukowska G., Darwish Y. 1993. Wpływ nawożenia organicznego i mineralnego na substancję organiczną gleby lekkiej. Zesz. Nauk. AR Kraków 37 cz. II: 383-390.
• [15] Fotyma M. 1987. Węgiel i azot. W: Chemiczne podstawy żyzności gleb i nawożenia. PWRiL Warszawa: 57-95.
• [16] Fotyma M., Fotyma E. 1998. Dobra praktyka rolnicza w nawożeniu. Mat. konf. Dobre praktyki w produkcji rolniczej: 71-93.
• [17] Gawrońska-Kulesza A., Lenart S., Suwara I. 1989. Wpływ wieloletniego nawożenia organicznego i mineralnego na niektóre właściwości chemiczne warstwy ornej i podornej gleby. Roczn. Glebozn. 40(1): 21-26.
• [18] Gawrońska-Kulesza A., Lenart S., Suwara I. 1992. Rola wieloletniego nawożenia w utrzymaniu zasobów substancji organicznej w glebie. Mat. konf. nauk. Nawozy organiczne, PAN - AR Szczecin 2: 20-24.
• [19] Gawrońska-Kulesza A., Roszak W. 1984. System uprawy roślin i nawożenia na żyzność gleby. Cz. I. Wpływ uprawy żyta w monokulturze i zmianowaniu oraz nawożenia na niektóre wskaźniki żyzności gleby. Rocz. Nauk Rol. A 106(1): 83-98.
• [20] Gawrońska-Kulesza A., Roszak W. 1986. System uprawy roślin i nawożenia a żyzność gleby. Cz. II. Wpływ uprawy jęczmienia w monokulturze i zmianowaniu oraz nawożenia na niektóre wskaźniki żyzności gleby. Rocz. Nauk Rol. A 106(2): 63-77.
• [21] Grzebisz W., Kowalkowski W.Z., Gawrońska-Kulesza A. 1992. Wpływ wieloletniego nawożenia obornikiem na potencjalną zdolność gleby do zaopatrzenia roślin w potas. Mat. konf. nauk. Nawozy organiczne, PAN - AR Szczecin 2: 145-150.
• [22] Jarecki M., Meller E. 1992. Porównanie działania obornika i gnojowicy stosowanych wraz z nawozami mineralnymi na zawartość przyswajalnych form P, K i Mg w glebie lekkiej. Mat. konf. nauk. Nawozy organiczne, PAN - AR Szczecin 2: 81-88.
• [23] Jaskulski D., Kotwica K. 1999. Wpływ pożniwnej uprawy roli na wilgotność i zwięzłość gleby w okresie wykonywania orek jesiennych. Zesz. Nauk. ATR Bydgoszcz 217 Rol. 43: 17-23.
• [24] Körschens M. 1999. Yield and quality of products depending on different fertilization in the last 20 years in the static fertilization experiment at Bad Lauchstädt. Zesz. Probl. Post. Nauk Rol. 465: 25-38.
• [25] Krzywy E., Krupa J., Wołoszyk C. 1996. Wpływ wieloletniego nawożenia organicznego i mineralnego na niektóre wskaźniki żyzności gleby. Zesz. Nauk. AR Szczecin 172 Rol. 62: 259-264.
• [26] Kucharski J. 1997. Relacje między aktywnością enzymów a żyznością gleby. Mat. konf. nauk. Drobnoustroje w środowisku. Występowanie, aktywność i znaczenie. AR Kraków: 327-347.
• [27] Kulczycki G. 1998. Wpływ zróżnicowanego nawożenia potasem na wybrane właściwości gleby oraz plon i pobieranie składników pokarmowych przez kukurydzę. Cz. I. Właściwości glebowe. Roczn. Glebozn. 49(3-4): 51-62.
• [28] Kundler P., Eich D., Körschens M., Koriath H., Asmus F., Görlitz H., Baumann E. 1977. Empfehlungen zum effektiven Einsatz organischer Dünger zur Reproduktion der organischen Substanz des Bodens. Bodens. Broschüre agra: 22 ss.
• [29] Kuszelewski L., Łabętowicz J. 1986. Współdziałanie nawożenia mineralnego i organicznego w kształtowaniu żyzności gleby. Roczn. Glebozn. 37(2-3): 411-419.
• [30] Kuszelewski L., Łabętowicz J., Korc M. 1995. Dynamika plonowania i zmiany kompleksu sorpcyjnego przy różnych systemach nawożenia na glebie lekkiej. Zesz. Probl. Post. Nauk Rol. 421a: 239-243.
• [31] Lenart S. 1999. Materia organiczna gleby a wodoodporność agregatów glebowych w warunkach wieloletniego nawożenia i zmianowania. Zesz. Probl. Post. Nauk Rol. 465: 289-302.
• [32] Lipawský J., Hanzliková A., Kubát J. 1999. Soil organic matter content and quality in the polyfactorial long-term field experiments. Zesz. Probl. Post. Nauk Rol. 465: 281-287.
• [33] Łabętowicz J., Korc M., Szulc W. 1996. Akumulacja glebowej substancji organicznej pod wpływem nawożenia mineralnego na glebie lekkiej. Zesz. Nauk. AR Szczecin 172 Rol. 62: 297-303.
• [34] Łabętowicz J., Kuszelewski L., Korc M., Szulc W. 1999. Znaczenie nawożenia organicznego dla trwałości plonów i równowagi jonowej gleby lekkiej. Zesz. Probl. Post. Nauk Rol. 465: 123-134.
• [35] Łabza T. 1995. Zawartość węgla organicznego w glebie lessowej w warunkach gospodarki płodozmiennej. Zesz. Probl. Post. Nauk Rol. 421a: 261-266.
• [36] Mattsson L. 1999. Systems of plant nutrient application and their impacts on soil fertility development at three Swedish long-term experimental sites. Zesz. Probl. Post. Nauk Rol. 5: 169-179.
• [37] Mazur T., Sądej W. 1989. Wpływ wieloletniego nawożenia gnojowicą, obornikiem i NPK na niektóre właściwości chemiczne i fizyko-chemiczne gleby. Roczn. Glebozn. 40(1): 147-153.
• [38] Mercik S., Moskal S., Stępień W. 1995. Emisja do atmosfery podtlenku azotu (N₂O) z użytków rolnych w Polsce w aspekcie efektu cieplarnianego. Roczn. Glebozn. 46(1/2): 135-148.
• [39] Mercik S., Stępień W. 1993. Działanie potasu przy różnym odczynie i zasobności gleb w magnez w doświadczeniach statycznych. Zesz. Nauk. AR Kraków 37 cz. I: 15-26.
• [40] Mercik S., Stępień W., Gębski M. 1999. Plony roślin oraz niektóre właściwości chemiczne gleb w 75-letnich doświadczeniach nawozowych w Skierniewicach. Zesz. Probl. Post. Nauk Rol. 465: 39-49.
• [41] Myśków W., Jaszczewska B., Stachyra A., Naglik E. 1986. Substancje organiczne gleby ich rolnicze i ekologiczne znaczenie. Roczn. Glebozn. 37(2-3): 15-35.
• [42] Mysków W., Stachyra A., Zięba S., Masiak D. 1996. Biological activity of soil as an index of its fertility. Soil Sci. Ann. 47(1/2): 89-99.
• [43] Niemyska-Łukaszuk J., Filipek-Mazur B., Nicica P. 1999. Zawartość i skład frakcyjny próchnicy w glebie łąki górskiej w 30-tym roku statycznego doświadczenia nawozowego. Zesz. Probl. Post. Nauk Rol. 465: 569-578.
• [44] Nowak W., Sowiński J. 1996. Zmiany zawartości węgla organicznego, azotu ogólnego i mineralnego w glebie w czasie wegetacji buraka cukrowego. Zesz. Nauk. AR Szczecin 172 Rol. 62: 405-412.
• [45] Panak H., Wojnowska T., Sienkiewicz S. 1993. Wpływ nawożenia obornikiem i NPK na dynamikę wilgotności gleby. Zesz. Probl. Post. Nauk Rol. 411: 96-100.
• [46] Rabikowska B., Wilk K. 1991. Wpływ wieloletniego nawożenia obornikiem i azotem na właściwości gleby gliniastej. Cz. I. Odczyn gleby oraz zawartość węgla i azotu. Roczn. Glebozn. 42(3-4): 27-35.
• [47] Rocznik statystyczny RP 1983, 1999. GUS, Warszawa: 574ss, 746ss.
• [48] Runowska-Hryńczuk B., Żurawski H. 1988. Porównanie działania wieloletniego nawożenia obornikiem i nawozami mineralnymi na wybrane chemiczne i biologiczne właściwości gleby lekkiej. Fragm. Agron. 4(20): 5-15.
• [49] Russel S., Kozanecka T., Gębski M. 1999. Potencjał mineralizacyjny azotu organicznego w glebie sadu jabłoniowego w zależności od wieloletniego nawożenia azotem i sposobu jej utrzymania. Zesz. Probl. Post. Nauk Roln. 465: 485-493.
• [50] Ružek L., Vořišek K., Šiša R., Barabasz W., Marcinowska K., Bis H. 1997. Microbial biomass carbon and correlations with some indicators of biological activity of arable soils (respiration, amonification, nitrification and catalase activity). Mat. konf. nauk. Drobnoustroje w środowisku. Występowanie, aktywność i znaczenie. AR Kraków: 619-623.
• [51] Siebeneicher G.E. 1997. Podręcznik rolnictwa ekologicznego. Tłumaczenie zbiorowe, Red. D. Ostrowska, PWN, Warszawa: 524 ss.
• [52] Smoliński S., Kotwica K., Jaskulski D., Tomalak S. 1997. Wpływ poplonu ścierniskowego na aktywność mikrobiologiczne. gleby. Zmiany liczebności bakterii uczestniczących w przemianach C i N. Mat. konf. nauk. Drobnoustroje w środowisku. Występowanie, aktywność i znaczenie. AR Kraków: 625-630.
• [53] Suwara I. 1999. Rola systemów nawożenia w kształtowaniu niektórych właściwości fizycznych gleby. Zesz. Probl. Post. Nauk Rol. 465: 419-426.
• [54] Suwara I., Gawrońska-Kulesza A. 1994. Wpływ wieloletniego nawożenia na właściwości gleby i plonowanie roślin. Cz. I. Właściwości gleby. Roczn. Nauk Rol. A 110(3-4): 105-115.
• [55] Suwara I., Gawrońska-Kulesza A., Kuszelewski L. 1996. Wpływ nawożenia obornikiem i wapnowania na wybrane właściwości fizyczne gleby. Zesz. Nauk. AR Szczecin 172 Rol. 62: 491-495.
• [56] Szulc W., Łabętowicz J., Kuszelewski L. 1999. Zmiany ilościowe próchnicy i jej frakcji pod wpływem wieloletniego nawożenia mineralnego i organicznego w glebie lekkiej. Zesz. Probl. Post. Nauk Rol. 465: 303-309.
• [57] Urbanowski S., Bilski J. 1988. Wpływ wieloletniego nawożenia na odczyn i zawartość makro- i mikroelementów w glebie. Cz. II. Zawartość boru, manganu, miedzi, cynku i molibdenu. Zesz. Nauk. ATR Bydgoszcz 145 Rol. 24: 61-67.
• [58] Weigel A., Russel S., Mercik S., Körschens M., Kubát J., Powlson D.S. 1999. Zależność biomasy i jej biologicznej aktywności od zawartości w glebie węgla organicznego w wieloletnich doświadczeniach nawozowych z czterech krajów europejskich. Zesz. Probl. Post. Nauk Rol. 465: 505-516.
• [59] Wojnowska T., Panak H., Sienkiewicz S., Wojtas A. 1993. Zmiany fizykochemicznych właściwości w warunkach wieloletniego nawożenia potasem, magnezem i sodem. Zesz. Nauk. AR Kraków 37 cz. I: 65-74.
• [60] Wojnowska T., Sienkiewicz S., Wojtas A. 1993. Dynamika wydzielania CO₂ z gleby w zależności od nawożenia obornikiem i NPK oraz uprawianych roślin. Zesz. Probl. Post. Nauk Rol. 411: 101-106.
• [61] Wrześniowski Z., Sosnowska W., Stempel R. 1997. Tabele pomocnicze do planowania rolniczej działalności gospodarczej. ART Olsztyn: 112 ss.