EN
The paper proposes two methods of expressing the turnover of foreign trade in dairy products using a milk equivalent. The first of them is based on applying conversion ratios indicating how many liters of milk are needed to manufacture a unit of a given product. The ratio allowing calculation of butter quantity that could be obtained from fat retained during processing milk into individual products is used in this method as supplementary. The second of the presented methods for calculation of milk equivalent is based on the chemical composition (content of protein and fat) of dairy products and milk purchased.
PL
W pracy zaproponowano dwie metody wyrażania obrotów handlu zagranicznego artykułami mleczarskimi za pomocą ekwiwalentu mleka. Pierwsza z nich polega na wykorzystaniu współczynników przeliczeniowych wskazujących ile litrów mleka zbiorowego jest potrzebne do wyprodukowania jednostki danego wyrobu. Przy normalizacji surowca do produkcji poszczególnych wyrobów pozostaje określona ilość tłuszczu mlecznego. Dlatego zastosowano drugi współczynnik pozwalający wyliczć ilość masła możliwą do otrzymania z tłuszczu pozostającego przy przerobie mleka zbiorowego na poszczególne produkty. Druga z przedstawionych metod wyliczenia ekwiwalentu mleka wykorzystuje skład chemiczny (zawartość białka i tłuszczu) produktów mleczarskich i mleka zbiorowego. W obu przypadkach uzyskano zbliżone wyniki. Przy zastosowaniu pierwszej metody dodatnie saldo wymiany z zagranicą w 2004 r. wyniosło 17,4, a w 2005 r. 19,8% produkcji mleka w Polsce. Wielkości te zawierają jednak również surowiec potrzebny do wytworzenia ok. 20% krajowej produkcji masła. Według drugiej metody dodatnie saldo obrotów międzynarodowych w 2004 r. wynosiło 14,3, a w 2005 r. 16,4% produkowanego w Polsce mleka. Oba uzyskane wyniki wskazują zatem na powiększanie się dodatniego salda handlu zagranicznego artykułami mleczarskimi.