Typy zabudowy jednorodzinnej i ich znaczenie dla tworzenia ekologicznego systemu miasta

• Autorzy: Matuszkiewicz A J
• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Ważnym problemem w planowaniu przestrzennym jest kształtowanie ekologicznego systemu miasta. Funkcje ekologiczne przypisywano terenom otwartym, przeciwstawiając je terenom zabudowanym. Stwierdza się jednak, że niektóre typy terenów z zabudowę jednorodzinną wykazują wyższe walory ekologiczne od obszarów zaliczanych do terenów otwartych. Mogą więc one stanowić element systemu ekologicznego miasta. Warunkiem wysokich walorów obszarów z zabudową jednorodzinną jest duża wielkość działki i właściwy sposób ich zagospodarowania, co może być określone w planie miejscowym.

EN

Ecological functions of the town are usually attributed to the so called green areas as opposed to the housing areas. However, the ecological values of many types of open areas are in reality not so high. Simultaneously, there are many data pointing out to the high values of areas built up with onefamily housing, at any rate for some of their types. To appraise the ecological values, the appraisal of the vegetation values may be used wich is an index of the state of other environmental elements, creates these elements and has its share in creation of a biotope for the fauna. Essential features of the vegetation cover _ apart from the size of the biomass, abundance of species and share of native species is the differentiation of vertical structure (measured by means of the number of layers) and the presence of high trees. From the point of view of creating the microclimate, an essential feature of each type of the area is the character of the active surface (surface exposed to the sun's rays), and particularly the relation of the articifial surfaces to the natural ones. Within the areas of onefamily housing, seven types of the ecological system have been distinguished and called landscapevegetation complexes. In the present research, the areas included to three the most frequent types (onefamily housing on forest plots, on large building plots of suburban character and on small building plots) are compared with some types of so called open areas. The enclosed drawing shows the character of the active surface in various types of the landscape-vegetation complexes. In the areas of onefamily housing, this character is frequently more natural than in some types of open areas. A similar reglarity has been stated in the analysis of the abundance of the vertical structure of vegetation and of the geometrization degree of the landscape. This may be an indication that some types of the onefamily housing may be a valuable element of the ecological system of the town. From this point of view, the size of building plots and the way of their developing is of essential importance. These both features may be designated in the plan of physical development.

Słowa kluczowe

PL

ekologiczny system miasta; miasta; budownictwo jednorodzinne; planowanie przestrzenne; gospodarka przestrzenna; ekologia miast

• Wydawca: -
• Czasopismo: Człowiek i Środowisko
• Rocznik: 1993
• Tom: 17
• Numer: 4
• Opis fizyczny: s.325-336,rys.,bibliogr.

Twórcy

autor

Matuszkiewicz A J

• Instytut Gospodarki Przestrzennej i Komunalnej, 02-078 Warszawa, ul.Krzywickiego 9

Bibliografia

• Andrzejewski R. 1980 Ekofizjografia i ekologiczne kształtowanie środowiska biotycznego na obszarach zurbanizowanych. Człowiek i Środowisko 4(4): 520
• Chojnacki J. 1990 Zasady organizacji przestrzennej roślinności w obrębie Warszawy. W: Problemy ochrony i kształtowania środowiska przyrodniczego na obszarach zurbanizowanych. Cz. l. Warszawa: SGGWAR seria CPBP 04.10. nr 22 s. 161-167
• Cofta W. 1983 Kształtowanie krajobrazu aglomeracji poznańskiej. W: Kształtowanie krajobrazu stref podmiejskich. Sesja naukowa. Warszawa: SGGWAR s. 154-163
• Dickman C.R. 1987 Habitat fragmentation and vertebrate species richness in an urban environment. Journal of Applied Ecology 24: 337-351
• Dreistadt S.H., Dahlsten D.L., Frankie G.W. 1990 Urban forests and insect ecology. Bio Science 40(3): 192-198
• Gilbert O.L. 1989 The Ecology of Urban Habitats. LondonNew York: Chapman and Hall
• Jackowiak B. 1990 Differentiation of vascular plants flora in various urbanuse zones of Poznań. W: Urban Ecological Studies. Proc. of the Int. Symposium Warszawa-Jabłonna 24-25 October 1986, Warszawa: Ossolineum, s. 36-48
• Janecki J. 1983 Człowiek a roślinność synantropijna Warszawy. Rozprawy Naukowe i Monografie. Warszawa: SGGWAR
• Kondracki J. 1969 Podstawy regionalizacji fizycznogeograficznej. Warszawa: PWN
• Mader H.J. 1988 Effects of increased spatial heterogeneity on the biocenosis in rural landscapes. Ecological Bulletins 39:169-179, Copenhagen
• Matuszkiewicz A. J. 1990a Kompleks krajobrazowo-roślinny jako określony typ układu ekologicznego (na wybranych przykładach). W: Problemy ochrony i kształtowania środowiska przyrodniczego na obszarach zurbanizowanych. Cz. 2. Warszawa: SGGW-AR seria CPBP 04.10 nr 22 s. 58-64
• Matuszkiewicz A.J. 1990b Koncepcja typologii i funkcjonowania układów ponadekosystemalnych w obrębie miast i ich stref podmiejskich. W: Zadania gospodarki miejskiej w kształtowaniu systemów ekologicznych miast. Raporty z badań CPBR 13.1. Warszawa: IGPiK, s. 67-77
• Matuszkiewicz A.J., Kosiński K. 1984 Ekologiczny System Obszarów Chronionych strefy podmiejskiej. Etap I. Analiza strefy podmiejskiej pod kątem widzenia ESOCh. IKŚ, Warszawa, maszynopis
• Matuszkiewicz A.J., Kosiński K. 1988 Mapa kompleksów krajobrazowo roślinnych Kielc 1:10 000. W: Matuszkiewicz A.J. i in.: Koncepcja Ekologicznego Systemu Obszarów Chronionych woj. kieleckiego. IGPiK, Warszawa; Urz. Wojew. Kielce, mscr.
• Mulsow R. 1982 Bird communities as indicators of urban environment. W: Proc. of the Symposium ... Warszawa-Jabłonna October 1979. Warszawa: Ossolineum, s. 61-68
• Owen J. 1983 Garden life. London: Chatto and Windus, The Hoggarth Press
• Owen J., Owen D.F. 1975 Suburban gardens England's most important nature reserve. Environ. Conserv. 2: 53-59
• Plan Ogólnego Zagospodarowania Warszawy. Projekt 1991
• Smogorzewski J. 1974 System terenów otwartych jako element konstrukcji miasta. Warszawa: PWN
• Sukopp H., Werner P. 1982 Nature in cities a report and review of studies and experiments concerning ecology, wildlife, and nature conservation ...- Nature and Environment Series 28, Strassbourg: Council of Europe
• Tűxen R. 1979 Sigmeten und Geosigmeten, ihre Ordnung und ihre Bedeutung fur Wissenschaft. Naturschutz und Planung.- Biogeographica 16: 79-92
• Witosławski P. 1990 Analiza przestrzenna flory obszaru zurbanizowanego na przykładzie Łodzi. W: Problemy ochrony i kształtowania środowiska przyrodniczego na obszarach zurbanizowanych. Cz. 1. Warszawa: SGGW-AR seria CPBP 04.10. nr 22 s. 168-184
• Zimowski L. 1985 Das Konzept der gäartnerisch-obstbaulichen Biome. Koncepcja biomów sado woogrodniczych. W: Geosystemy miast- Stadtgeosysteme. Red. T. Bartkowski. Bilater. Konf. Międzynarodowa - Bilaterale wissenschaftliche Konferenz Poznań 79 październik 1985. Poznań: Uniw. im. A. Mickiewicza