Dendroclimatic regions of Douglas fir Pseudotsuga menziesii (Mirb.) Franco in western and northern Poland

• Autorzy: Feliksik E , Wilczynski S.
• Języki publikacji: EN

Abstrakty

EN

This study concerned 26 forest stands with Douglas fir situated in Lower Silesia, Great Poland, Pomerania, Warmia and Masuria. Each stand was represented by 24 trees. From each tree an increment core was taken by Pressler’s borer. The principal components analysis showed that the first three principal components accounted for 73% of the variation of chronologies in total. The first principal component was the most convergent with the mean air temperature curve for January–March, the second with the total precipitation for June–August, and the third with the mean temperature for June–August. The first principal component always integrated the chronologies and decided on a similar rhythm of changes in the tree-ring widths. The annual variation of tree-ring widths was also affected by precipitation in summer (June–August), but this differentiated the chronologies. This was reflected by the dispersion of chronologies in respect to the eigenvectors of the second principal component. The third principal component also differentiated the chronologies. Separate groups were formed by the most eastern and the most western localities of the territory under investigations. Thus the Douglas fir growth reactions were mainly affected by the thermal and pluvial conditions of summer and, to a lesser, degree by the thermal conditions of winter. On the basis of these results it was possible to distinguish the dendroclimatically homogeneous regions in western and northern Poland.

Słowa kluczowe

EN

Douglas fir; Pseudotsuga menziesii; Poland; dendroecology; dendrochronology; forest tree; dendroclimatic region

• Wydawca: -
• Czasopismo: Dendrobiology
• Rocznik: 2004
• Tom: 52
• Opis fizyczny: p.9-15,fig.,ref

Twórcy

autor

Feliksik E

• Agricultural University, 29-Listopada 46, 31-425 Krakow, Poland

autor

Wilczynski S.

Bibliografia

• Berney J.L. 1972. Studies on the probable origin of some european Douglas-fir (Pseudotsuga menziesii (Mirb.) Franco) plantations. M.F. thesis. Univ. of British Columbia, Vancuver.
• Belon S., Tumiłowicz J., Król S. 1977. Jedlica (Daglezja). In: Obce gatunki drzew w gospodarstwie leśnym. PWRiL, Warszawa: 157–181.
• Białobok S., Chylarecki H. 1965. Badania nad uprawą drzew obcego pochodzenia w Polsce w warunkach środowiska leśnego. Arboretum Kórnickie 10: 211–277.
• Białobok S., Mejnartowicz L. 1970. Provenance differentiation among Douglas fir seedlings. Arboretum Kórnickie 15: 197–220.
• Biondi F. 2000. Are Climate-Tree Growth Relationships Changing in North-Central Idaho, USA. Arctic, Antarctic and Alpine Research 32, 2: 111–116.
• Borowiec S. 1965. Ocena warunków makroklimatycznych i glebowych w Polsce do hodowli daglezji (Pseudotsuga taxifolia Britton). Sylwan 1: 27–34.
• Briffa K.R., Osborn T.J., Schweingruber F.H., Jones P.D., Shiyatov S.G., Vaganov E.A. 2002a. Tree-ring width and density data around the Northern Hemisphere: Part 1, local and regional climate signals. The Holocene 12, 6: 737–757.
• Briffa K.R., Osborn T.J., Schweingruber F.H., Jones P.D., Shiyatov S.G., Vaganov E.A. 2002b. Tree-ring width and density data around the Northern Hemisphere: Part 2, spatio-temporal variability and associated climate patterns. The Holocene 12, 6: 759–789.
• Cedro A. 2004. Zmiany klimatyczne na Pomorzu Zachodnim w świetle analizy sekwencji przyrostów rocznych sosny zwyczajnej, daglezji zielonej i rodzimych gatunków dębów. Uniw. Szczeciński, Wyd. INPLUS.
• Chrzanowski J. 1991. Regiony termiczne Polski. Wiadomości IMiGW 14 (35), 1–4: 81–94.
• Chylarecki H. 1976. Badania nad daglezją w Polsce w różnych warunkach ekologicznych. Arboretum Kórnickie 21: 15–124.
• Cleveland M.K. 1986. Climatic response of densitometric properities in semiarid sites tree rings. Tree-Ring Bulletin 46: 13–29.
• Cook E.R., Holmes R.L. 1986. Users manual for computer programs ARSTAN. In: Tree rings chronologies of western North America: California, eastern Oregon and northern Great Basin. Holmes R.L., Adams R.K., Fritts H.C. (eds.). Chronology Series 6, Univ. of Arizona, Tucson: 50–56.
• Douglass A.E. 1971. Climatic cycles and tree-growth. Cramer Lehre.
• Eckstein D., Bauch J. 1969. Beitrag zur Rationalisierung eines dendrochronologischen Verfahrens und zur Analyse seiner Aussagesicherheit. Forstwissenschaftliches Centralblatt 88, 4: 230–250.
• Emich K. 1955. Zależność przyrostów drzew w Tatrach od wahań klimatycznych. Acta Societatis Botanicorum Poloniae 24: 245–273.
• Feliksik E., Wilczyński S. 1997. Klimatyczne uwarunkowania przyrostów rocznych drewna Jedlicy zielonej (Pseudotsuga menziesii Franco) z wybranych stanowisk w Polsce. Acta Agraria et Silvestria Series Silvestris 35: 3–16.
• Feliksik E., Wilczyński S. 1998a. Dendroclimatological research on the Doulas fir (Pseudotsuga menziesii Franco) from northeastern Poland. Zeszyty Naukowe AR w Krakowie 344, ser. Leśnictwo 27: 49–57.
• Feliksik E., Wilczyński S. 1998b. Wpływ temperatury powietrza oraz opadów atmosferycznych na przyrost drewna jedlicy zielonej (Pseudotsuga menziesii Franco) z Karkonoszy. Sylwan 142, 11: 55–62.
• Feliksik E., Wilczyński S. 2000. Wpływ warunków klimatycznych na przyrost grubości Jedlicy zielonej (Pseudotsuga menziesii Franco) z Beskidu Średniego. Problemy Zagospodarowania Ziem Górskich 46: 87–96.
• Feliksik E., Wilczyński S. 2001. The influence of temperature and rainfall on the increment width of native and foreign tree species from the Istebna Forest District. Folia Forestalia Polonica. Ser. A – Forestry 43: 104–114.
• Feliksik E., Wilczyński S. 2002. Sygnał klimatyczny w słojach drewna deglezji zielonej (Pseudotsuga menziesii Franco) z Sudetów. Acta Agraria et Silvestria Series Silvestris 40: 17–30.
• Feliksik E., Wilczyński S. 2003. Dendroecological characterization of Douglas fir (Pseudotsuga menziesii Franco) in the Wielkopolska Region. Electronic Journal of Polish Agricultural Universities 1, 6.
• Fritts H.C. 1974. Relationships of ring widths in arid-site conifers to variations in monthly temperature and precipitation. Ecological Monographs 44: 411–440.
• Fritts H.C. 1976. Tree-Rings and Climate. Academic Press, London.
• Holmes R.L 1986. Quality control of crossdating and measuring. Users manual for computer program COFECHA. In: Tree rings chronologies of western North America: California, eastern Oregon and northern Great Basin. Holmes R.L., Adams R.K., Fritts H.C. (eds.). Chronology Series 6, Univ. of Arizona, Tucson: 41–49.
• Holubcik M. 1968. Cudzokrajné dreviny v lesnom hospodárstvie. S.V.P.L. Bratyslava.
• Huber B. 1943. Über die Sicherheit jahrringchronologischer Datierung. Holz als Roh-und Werkstoff 36: 263–268.
• Kantor P., Knott R., Martinik A. 2001. Production potential and ecological stability of mixed forest stands in uplands – III. A single tree mixed stand with Douglas fir on an eutrophic site of the K tiny Training Forest Enterprise. Journal of Forest Science 47: 45–59.
• Kozłowska-Szczęsna T. 1993. Temperatura powietrza w Polsce w trzydziestoleciu 1951–1980. Zeszyty Instytutu Geografii i Przestrzennego Zagospodarowania 18, PAN.
• Maciejowski K. 1951. Egzoty naszych lasów. PWRiL, Warszawa.
• Niedźwiedź T., Cebulak E. 1994. Opady atmosferyczne. In: Atlas Rzeczypospolitej Polskiej. PAN, Warszawa.
• Niedźwiedź T., Limanówka D. 1992. Termiczne pory roku w Polsce. Zeszyty Naukowe UJ 142, Prace Geograficzne 90.
• Schober R. 1963. Erfahrungen mit der Douglasie in Europa. Allg. Forstzeitschrift 18 (30): 473–519.
• Schweingruber F.H. 1983. Der Jahrring. Standort, Methodik, Zeit und Klima in der Dendrochronologie. Verlag Paul Haupt, Bern und Stuttgart.
• Trampler T., Kliczkowska A., Dmyterko E., Sierpińska A. 1990. Regionalizacja przyrodniczo-leśna na podstawach ekologiczno-fizjograficznych. PWRiL, Warszawa.
• Tumiłowicz J. 1967. Ocena wyników wprowadzenia niektórych obcych gatunków drzew w lasach krainy Mazursko-Podlaskiej. Roczniki Sekcji Dendrologicznej 20, PTB, Warszawa.
• Woś A. 1999. Klimat Polski. PWN, Warszawa.
• Zahng Q., Alfaro R.I., Hebda R.J. 1999. Dendroecological studies of tree growth, climate and spruce beetle outbreaks in Central British Columbia, Canada. Forest Ecology and Management 121: 215–225.