Porosty jako bioindykatory zanieczyszczen powietrza w Siedlcach

• Autorzy: Jastrzebska B
• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Badania nad stanem sanitarnym powietrza w Siedlcach przeprowadzono w roku 1998. Aby zobrazować ten stan wykreślono mapę lichenoindykacyjną dla tego miasta. Wykorzystano do tego celu gatunki porostów rosnące na korze drzew przydrożnych i leśnych, charakterystyczne dla odpowiednich stopni skali biologicznej. Na terenie Siedlec wyróżniono 4 strefy wegetacji porostów, a wśród nich dwa fragmenty pustyni porostowej. Występuje ona w centrum miasta oraz w okolicach zakładów przemysłowych. Największy obszar zajmuje strefa II, która odpowiada 2. i 3. stopniowi skali biologicznej. Korę drzew zasiedlają tu jedynie pospolite w skali kraju porosty skorupkowate, jak: Lecanora conizaeoides, Scoliciosporum chlorococcum, Buellia punctata. Niewielki teren zajmuje strefa najczystsza w Siedlcach (IV). Charakteryzują ją epifity porostowe należące do 5. stopnia skali biologicznej, np.: Hypogymnia physodes, Parmelia sulcata, Evernia prunastri, Physcia stellaris, Melanelia acetabulum itp. Występuje ona jedynie w lesie Sekuła w południowej części miasta.

EN

Field investigations of the lichens in Siedlce and surroundings were carried out in 1998. Collected data were used to analysis of the lichen species and comparison with the grades of Hawksworth and Rose biological scale. The biological scale was adapted to flora of Poland (Kiszka). As a result of analysis, four lichen-indication zones were separated. Zone I covers the habitats of very strongly degraded bio-ecological conditions in response to urban - industrial emissions (lichen desert) in the city centre and near industrial plants. Zone II covers the habitats with a strong degradation of bio-ecological conditions in response to urban - industrial emissions (the bark of trees occupied by common lichens only: Lecanora conizaeoides, Scoliciosporum chlorococcum, Amandinea punctata). Zone III includes the habitats affected by polluted air coming from degraded areas. Zone IV covers quite small, less polluted areas (the Sekuła forest only) with the lichens such as Hypogymnia physodes, Parmelia sulcata, Evernia prunastn, Physcia stellaris, Melanelia acetabulum.

Słowa kluczowe

PL

porosty; bioindykatory; zanieczyszczenia powietrza; Siedlce

• Wydawca: -
• Czasopismo: Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych
• Rocznik: 2004
• Tom: 501
• Opis fizyczny: s.173-179,rys.,tab.,bibliogr.

Twórcy

autor

Jastrzebska B

• Zakład Botaniki, Instytut Biologii, Akademia Podlaska, ul.B.Prusa 12, 08-110 Siedlce

Bibliografia

• Bystrek J. 1997. Podstawy lichenologii. Wyd. UMCS, Lublin: 312 ss.
• Cieśliński S., Czyżewska K., Fabiszewski J. 1992. Czerwona lista porostów zagrożonych w Polsce, w: Lista roślin zagrożonych w Polsce. Zarzycki K., Wojewoda W., Heinrich Z. (red). Instytut Botaniki im. Szafera PAN, Kraków: 57-74.
• Hafellner J., Türk R. 2001. Die lichenisertien Pilze Österreich - eine Checkliste der bisher nachgewiesenen Arten mit Verbreitungsangabe. Stapfia 76: 3-167.
• Hawksworth D.L., Rose F. 1970. Qualitative scale for estimating sulphur dioxide air pollution in England and Wales using epiphytic lichens. Nature 227: 145-148.
• Jastrzębska B. 2002. Porosty (Lichens) miasta Siedlce. Zesz. Nauk. AP, Ser. Rol. 62: 143-151.
• Kiszka J. 1977. Wpływ emisji miejskich i przemysłowych na florę porostów Krakowa i Puszczy Niepołomickiej. Prace Monogr. WSP w Krakowie 19: 5-137.
• Kiszka J. 1990. Lichenoindykacja obszaru województwa krakowskiego. Stud. Ośr. Dokument. Fizjogr. 18: 201-212.
• Kiszka J. 1993. Wpływ emisji miejsko-przemysłowych na florę porostów Górnego Śląska i okolicy. Stud. Ośr. Dokument. Fizjogr. 21: 183-218.
• Lipnicki L. 1984. Porosty miasta Drezdenka i najbliższej okolicy. Fragm. Flor. Geobot. 28(2): 221-239.
• Nowak J., Tobolewski Z. 1975. Porosty Polskie. Wyd. PWN, Warszawa: 1115 ss.
• Purvis O., Coppins B.J., Hawksworth D.L., James P.W., Moore D.M. (red.) 1992. The lichen flora of Great Britain and Ireland. Natural Museum Publications, London: 710 ss.
• Rydzak J. 1957. Wpływ małych miast na florę porostów. Cz. IV. Lubelszczyzna - Kieleckie - Podlasie, Puławy, Zamość, Busko, Siedlce, Białowieża. Ann. UMCS, Ser. C 10(14): 321-389.