PL
W ostatnich latach wzrasta zainteresowanie farmakoterapią pozwalającą zwiększyć skuteczność leczenia uzależnienia alkoholowego. Pojawienie się możliwości wykorzystania środków pochodzenia roślinnego, które mają zdolność zmniejszania ilości wypijanego alkoholu, wydaje się obiecujące. Ostatnio duże zainteresowanie wzbudzają takie rośliny jak dziurawiec (Hypericum peforatum L.), ołownik łatkowaty — kudzu (Pueraria lobata), iboga (Tabernanthe iboga) czy szałwia czerwonokorzeniowa (Salvia miltiorrhiza Bunge.). Ekstrakt dziurawca ma zdolność hamowania picia alkoholu u zwierząt o genetycznie uwarunkowanej preferencji do picia alkoholu. Efekt ten jest niezależny od działania przeci- wdepresyjnego dziurawca i jest prawdopodobnie wynikiem wpływu na zmiany aktywności układu dopaminergicznego. Podawanie wyciągu z korzenia kudzu może zmniejszać picie alkoholu z wolnego wyboru u gryzoni wykazujących preferencję do etanolu. Mechanizm działania kudzu zachodzi najprawdopodobniej w wątrobie i polega na hamowaniu metabolizmu serotoniny lub dopaminy w mitochondriach, chociaż dokładny mechanizm nie jest jeszcze poznany. Znane są efekty hamowania picia alkoholu u szczurów preferujących ibogainę (alkaloid indolowy z Tabernanthe iboga) oraz jej nietoksyczny analog — 18- metoksykoronardynę. Z kolei ekstrakt z korzenia szałwi czerwonokorzeniowej zmniejsza konsumpcję etanolu przez hamowanie wchłaniania alkoholu z przewodu pokarmowego lub hamowania objawów zespołu odstawienia alkoholowego u szczurów poprzez wpływ GABAa u szczurów. Należy podkreślić, iż opublikowane badania kliniczne, pomimo wieloletniej historii stosowania tych roślin jako potencjalnych środków w leczeniu uzależnienia od alkoholu, są nieliczne, a ich wyniki niejednoznaczne.
EN
In recent years there has been increasing concern for the use of pharmacotherapy to improve effectiveness of alcoholism treatment. Therefore, findings in the field of medicinal herbs shown to be effective in reducing alcohol intake have raised interest. Recently, such medicinal plants as extracts of St. John's wort (Hypericum peforatum L.), kudzu (Pueraria lobata), ¡boga (Tabernanthe iboga) or roots of Salvia miltiorrhiza Bunge have drawn attention as potential antialcoholic agents. The extract of the common plant Hypericum peforatum L. may suppress voluntary alcohol intake in different strains of genetically selected alcohol- preferring animals. It has been shown that the effect of the extract is independent from its antidepressant-like activity and is related to its potential to affect the dopaminergic system. Use of kudzu, particularly its extracts from Pueraria radix, is effective in reducing alcohol intake in ethanol-preferring strains of rodents. The mechanism of kudzu action is not fully understood, although it was proposed that the liver mitochondrial monoaminooxidase : aldehyde dehydrogenase 2 pathway is involved in the activity of Pueraria lobata leading to decreased serotonin and/or dopamine metabolism. It is also known that ibogaine (one of the indole alkaloids from Tabernanthe iboga) and its nontoxic analog (18-methoxycoronar- dine) may reduce alcohol intake in ethanol preferring rats. Salvia miltiorrhiza extract has been demonstrated to decrease voluntary ethanol intake by lowering alcohol absorption from gastrointestinal tract and to minimize the withdrawal symptoms via GABAa in rats. It should be stressed that published clinical studies on treatment with the plants discussed above have for a long time been scarce and the results are often equivocal.