EN
A breeding bird atlas was constructed for Berlin (West) based on field work conducted in 1977-1983 and repeated in 1989-1991. Surveys were performed within an area of 9000 ha. using a grid size of approximately 100ha. Species turnover-rates for the 90 plots averaged 22.8 % ±6 % and was generally similar among all habitat types studied (block buildings, high-rise buildings, industrial zone, residential area, parks/cemeteries). However, mean number of species per plot increased in the same order as habitats from 18.1 ±4.1 up to 32.2 ±4.6. The change of a farmland plot to a reconstructed park resulted in a nearly 50% change in species composition. Species dispersal and plot turnover-rates were analyzed in relation to patterns in plot occupancy; resident species and short-distance migrants tended to show a greater positive relationship to distributional pattem than long-distance migrants. A striking exception to this relationship occurred with the Crested Lark Galerida cristata where the relationship broke down for the Berlin population. A similar situation developed in other parts of Central Europe. But the Song Thrush Turdus philomelos, a short-distance migrant, suffered differential losses in the urban environment as related to the stability of surrounding forests.
PL
W latach 1977-1983 wykonano inwentaryzację awifauny lęgowej ówczesnego Berlina Zachodniego, opartą na sieci 100-hektarowych pól atlasu (OAG Berlin — West 1984). W latach 1989-1991 badania te powtórzono na części (90 pól t.j. 9000ha) tamtego obszaru. Porównanie danych z obu inwentaryzacji (ryc. 1, tab. 1) obrazuje stopień wymiany gatunków na polach reprezentujących 5 wyróżnionych biotopów: zabudowę blokową, zabudowę z wieżowców, tereny przemysłowe, niską zabudowę z zielenią, parki/ cmentarze. Średni stopień wymiany gatunków 22.8% ±6% dla wszystkich biotopów nie odbiegał wyraźnie od średnich z poszczególnych środowisk. Natomiast wzrost średniej liczby gatunków w danym biotopie, w przeliczeniu na pole, zwiększał się od 18.1 ±4.1 do 32.2 ±4.6 w wymienionej poprzednio ich kolejności (tab. 1). Przekształcenie środowiska z rolniczego na parkowe powodowało wymianę prawie połowy gatunków. Analizowano też przemieszenie gatunków przez zestawienie stopnia ich wymiany na polach atlasowych z ich migracyjnością (ryc. 2). Gatunki osiadłe i odbywające wędrówki w bliskim zasięgu wykazały większą stałość występowania w badanych polach niż gatunki odbywające dalekie wędrówki. Wyjątkiem była tu dzierlatka, która wykazała wyraźny zanik występowania na badanym terenie, obserwowany także na innych obszarach Środkowej Europy. Również drozd śpiewak wykazał znaczny spadek, mimo ustabilizowanego stanu w okolicznych lasach.