Aktywność drobnoustrojów w glebach zaliczanych do różnych kompleksów przydatności rolniczej, nawożonych azotem mineralnym

• Autorzy: Kucharski J , Ciecko Z. , Niewolak T. , Niklewska-Larska T.
• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Celem badań bylo określenie liczebności drobnoustrojów (bakterii, promieniowców, grzybów, amonifikatorów, zbiałczających azot, proteolitycznych, celulolitycznych) i aktywności enzymów (dehydrogenaz, ureazy, fosfatazy kwaśnej i fosfatazy alkalicznej) w glebach należących do kompleksu pszennego dobrego, żytniego dobrego i żytniego słabego, nawożonych NH4NO3 w dawkach: 0, 40, 80, 120, 160, 200, 240 kg N/ha. Podjęto również próbę znalezienia korelacji między aktywnością drobnoustrojów a produkcyjnością gleb. Na glebie każdego kompleksu uprawiano równocześnie rośliny w następującym zmianowaniu: ziemniaki (25 t obornika na 1 ha), jęczmień jary, żyto ozime (poplon ozimy) + mieszanka strączkowa (plon wtóry; na kompleksie drugim - 150 kg bobiku + 120 kg wyki, a na piątym i siódmym - 80 kg lubinu + 20 kg/ha seradeli), pszenżyto jare. W wyniku badań stwierdzono, że liczebność i aktywność drobnoustrojów była bardziej związana z kompleksem przydatności rolniczej gleb niż z dawką azotu mineralnego. Bakterie, promieniowce, amonifikatory oraz drobnoustroje proteolityczne i zbiałczające azot najintensywniej namnażały się w glebie kompleksu żytniego dobrego, natomiast grzyby w glebie kompleksu żytniego słabego. Nawożenie azotem mineralnym z reguły wpływało pozytywnie na liczebność drobnoustrojów, ale negatywnie, szczególnie wysokie dawki, na aktywność dehydrogenaz glebowych. Wykazano dodatnią korelację między aktywnością ureazy, fosfatazy kwaśnej i wielkością mikrobiologicznego wskaźnika żyzności gleb (M) a przeciętnym plonem roślin, otrzymanym na glebach poszczególnych kompleksów. Nie stwierdzono jednoznacznego związku między plonowaniem roślin a liczebnością drobnoustrojów i aktywnością enzymatyczną gleb, kształtowaną nawożeniem azotowym.

EN

The research was aimed at determining the number of microorganisms (bacteria, actinomycetes, fungi, ammonifiers, mineral nitrogen fixing, proteolytic, cellulolytic) and the activity of enzymes (dehydrogenases, urease, acid and alkalic phosphatase) in soils belonging to the following complexes: wheat fertile, rye fertile and rye weak, fertilized with NH4NO3 at the doses (in kg of N per ha) of: 0, 40, 80, 120, 160, 200, 240. An attempt to establish the correlation between the activity of microorganisms and soil productivity was made as well. Plants were cultivated on soil of each complex in crop rotations including: potatoes (25 t of manure per ha), spring barley, winter rye (winter second crop) + legume mixture (second crop; on 2nd complex - 150 kg of horse bean + 120 kg of vetch; on 5th and 7th complex - 80 kg of lupine + 20 kg/ha of seradella), spring triticale. It was found that the number and activity of microorganisms were related more to the complex of agricultural usefulness than to the dose of mineral nitrogen. The number of bacteria, actinomycetes, ammonifiers and proteolytic and cellulolytic microorganisms used to increase rapidly in the case of rye fertile complex soil, while that of fungi - on rye weak complex one. Mineral nitrogen fertilization had a positive effect on the number of microorganisms, and negative (especially in he case of high doses) on the activity of soil dehydrogenases. A positive correlation between the activity of urease, acid phosphatase and microbial index of soil fertility (M) and average plant yield obtained on soils of different complexes was confirmed. No relation between plant yielding and the number of microorganisms and the enzymatic soil activity affected by nitrogen fertilization was observed.

Słowa kluczowe

PL

mikrobiologia rolna; gleby; mikroorganizmy glebowe; liczebnosc; mikrobiologiczny wskaznik zyznosci; nawozy mineralne; nawozy azotowe; nawozenie; kompleksy przydatnosci rolniczej gleb; aktywnosc mikrobiologiczna

EN

agricultural microbiology; soil; soil microorganism; microorganism number; fertility index; microbiological index; fertilization; mineral fertilizer; nitrogen fertilizer; soil complex; microbiological activity

• Wydawca: -
• Czasopismo: Acta Academiae Agriculturae ac Technicae Olstenensis. Agricultura
• Rocznik: 1996
• Tom: 62
• Opis fizyczny: s.25-36,tab.,bibliogr.

Twórcy

autor

Kucharski J

• Akademia Rolniczo-Techniczna, Olsztyn

autor

Ciecko Z.

autor

Niewolak T.

autor

Niklewska-Larska T.

Bibliografia

• Barabasz W. 1992. Mikrobiologiczne przemiany azotu glebowego. II. Biotransformacja azotu glebowego. Post. Mikrobiol., 31:3-33.
• Ciećko Z. 1990. Wpływ nawożenia azotem na zasobność gleb w przyswajalne składniki oraz. na plonowanie roślin. Zesz. Nauk. AR Wrocław, Rol., 196: 219-225.
• Kucharski J., Niklewska T., Niewolak T. 1991. Wpływ substancji organicznej i niektórych grup drobnoustrojów na liczebność i aktywność mikroorganizmów glebowych. I. Liczebność bakterii, promieniowców i grzybów. Acta Acad. Agricult. Tech. Olst., Agricult., 52: 17-28.
• Kucharski J., Niklewska T., Niewolak T. 1992. Wpływ substancji organicznej i niektórych grup drobnoustrojów na liczebność i aktywność mikroorganizmów glebowych. II. Liczebność grup fizjologicznych. Acta Acad. Agricult. Tech. Olst., Agricult., 54:23-31.
• Kucharski J., Niklewska-Larska T. 1992. Wpływ substancji organicznej i niektórych grup drobnoustrojów na liczebność i aktywność mikroorganizmów glebowych. III. Aktywność enzymów glebowych. Acta Acad. Agricult. Tech. Olst., Agricult., 54:33-42.
• Ladd J., Amato M., Zhon L., Schultz J. 1994. Differential effects of rotation, plant residue and nitrogen fertilizer on microbial biomass and organic matter in an Alfisol. Soil Biol. Biochem., 26: 821-831.
• Myśków W. 1981. Próby wykorzystania wskaźników aktywności mikrobiologicznej do oceny żyzności gleby. Post. Mikrobiol., 20:173-192.
• Ritz K., Griffiths B., Wheatley R. 1992. Soil mikrobial biomass and activity under a potato crop fertilised with N with and without C. Biol. Fert. Soils, 12: 265-271.
• Vetanovetz R., Peterson J. 1992. Effect of carbon source and nitrogen an urease activity in a sphagnum peat medium. Comm. Soil Sci. PI. Anal., 23: 379-388.
• Witter E., Martenson A., Garcia F. 1993. Size of the soil microbial biomass in a long term experiment as afected by different N-fertilizers and organic manures. Soil Biol. Biochem., 25: 659-669.