Strategia ochrony przyrody i krajobrazu gminy Wawolnica

• Autorzy: Chmielewski T J
• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Gmina Wąwolnica leży na obszarze Kazimierskiego Parku Krajobrazowego uznawanego za jeden z najcenniejszych tej rangi obiektów w Polsce. Na tym terenie wymogi ochrony walorów przyrodniczych, krajobrazowych i kulturowych są nadrzędne w stosunku do wszystkich dziedzin działalności ludzkiej. Dlatego za kluczowy etap prac nad studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy uznano opracowanie "Strategii ochrony przyrody i krajobrazu". Kolejne fazy pracy nad strategią obejmowały: 1) analizę krajowych i regionalnych uwarunkowań przyrodniczych, społecznych i gospodarczych, 2) analizę uwarunkowań lokalnych, w tym ocenę skali i tempa przekształceń środowiska w ciągu ostatnich 30 lat, ocenę aktualnych walorów przyrodniczych, kulturowych i gospodarczych, a także analizę problemów i konfliktów oraz ocenę potencjałów, 3) określenie strategicznych celów i głównych kierunków działań, 4) ustalenie krótkoterminowych i długoterminowych programów realizacyjnych, 5) ustalenie instrumentów realizacji strategii. Zadania 2, 3 i 4 opracowano dla systemu 138 podstawowych przyrodniczych jednostek przestrzennych. Koordynatorem realizacji "Strategii..." będzie Zarząd Gminy Wąwolnica w porozumieniu z dyrekcją Zespołu Lubelskich Parków Krajobrazowych.

EN

The Wąwolnica community is on location at The Kazimierski Landscape Park and its lagging (drawing la). This park is considered as the one of most precious in this range in Poland and that is why the particular rigours in nature and landscape protection are obligatory here. However, at the same time in Poland the intensive economic changes are taking place and they are usually bounded with the intensification of land-use and utilization of environmental resources. The Wąwolnica community fruitfully participated in these activities. However, for the processes of transformation were implemented in accordance with the rules of sustainable development, "The strategy on protection of nature and landscape" for the area of Wąwolnica community was worked out. This document is treated as a key-element of the new plan for spatial management of community. The successive phases of work on "The Strategy" included: 6) analysis of national and regional natural pre-conditions, social and economic; 7) analysis of local pre-conditions with the scale and the tempo evaluation included in the course of last 30 years, estimation of present natural, cultural and economic values as well as the analysis of problems and conflicts and potentialities evaluation; 8) definition of strategic objectives and main directions for activities; 9) precision of short-term and long-term programs of implementation; 10) set up of instruments of strategy realization. The tasks No. 2, 3 and 4 were referred to the area of whole community in general range, and in particular to the system of 138 natural territorial basic units (drawing lb) distinguished in accordance with Chmielewski and Solona method (1996). It was shown that in the course of last 30 years approx.42% of community surface has got the high dynamics of ecologic and landscape changes whilst 26% of examined area had the relatively high stability. The coming changes could be treated as possitive for nature and landscape on 3,1% of community surface, only. Apart of this it was revealed that approx.58% of all natural territorial basic units has got very high and high natural values (drawing 2) which are mainly focused on the valley of Bystra River and they accompany to her system of deep, powerfully branched ravines. To the high natural values accompany most frequently high recreation values (table 2) and health resort in one of regions but as far as 65% of basic units already feel the preassure of increase in intensity of natural resources usage. Basing on carried out analyses the outline of the 3 strategic programs was worked out: 1) protection, reinforcement and enlargement of areas of high ecologic stability (rebuilding of water retention, increase in forestry, strengthening the population of species dieing and being in danger); 2) protection of landscape and cultural identity in community and preservation of tourism and health resort medical care development (drawing 3); 3) ecological education of society. The legal, financial, social and organizational instruments of strategy realization were also defined.

Słowa kluczowe

PL

Wawolnica; Kazimierski Park Krajobrazowy; ochrona krajobrazu; ochrona przyrody

• Wydawca: -
• Czasopismo: Człowiek i Środowisko
• Rocznik: 1998
• Tom: 22
• Numer: 4
• Opis fizyczny: s.393-406,rys.,tab.,mapa,bibliogr.

Twórcy

autor

Chmielewski T J

• Politechnika Lubelska, 20-618 Lublin, ul.Nadbystrzycka 40

Bibliografia

• M. Baranowska-Janota 1993 Polityka przestrzenna w parkach krajobrazowych. Instytut Gospodarki Przestrzennej i Komunalnej, Warszawa: 1-85.
• W. Baturo, T. Burger, A. Kassenberg 1997 Agenda niespełnionych nadziei. Społeczna ocena realizacji Agendy 21 w Polsce. Instytut na rzecz Ekorozwoju, Warszawa: 1-104.
• T .J. Chmielewski 1986 Analiza stosunków ekologicznych jako wstępny etap planowania zagospodarowania przestrzennego parków krajobrazowych (na przykładzie Zespołu Parków Krajobrazowych Ponidzia). Człowiek i Środowisko, Warszawa, 3: 25-49.
• T. J. Chmielewski 1990 Parki krajobrazowe w Polsce: metody delimitacji i zasady zagospodarowania przestrzennego. CPBP-04-10, t.59, SGGW-AR Warszawa: 1-228.
• T. J. Chmielewski, red. 1989 Ocena i ochrona walorów środowiska przyrodniczego. (W: M. Nowakowski, red. - Zasady planowania przestrzennego zagospodarowania obszarów chronionych). RPB 515.5.2, t.3. Instytut Gospodarki Przestrzennej i Komunalnej, Warszawa - Lublin, mat. niepubl.: 1-214.
• T. J. Chmielewski, H. Olenderek, B. Sielewicz 1996 Fotointerpretacyjna analiza retrospektywna zmian struktury ekologicznej Kampinoskiego Parku Narodowego w ostatnim 40-leciu. (W: M. Kistowski, red. - Badania ekologiczno - krajobrazowe na obszarach chronionych). Uniwersytet Gdański, Polska Asocjacja Ekologii Krajobrazu, Gdańsk: 125-129.
• T. J. Chmielewski, J. Solon 1996 Podstawowe przyrodnicze jednostki przestrzenne Kampinoskiego Parku Narodowego: zasady wyróżniania i kierunki ochrony. (W: M. Kistowski, red., Badania ekologiczno - krajobrazowe na obszarach chronionych). Uniwersytet Gdański, Polska Asocjacja Ekologii Krajobrazu, Gdańsk: 130-142.
• T. J. Chmielewski, red. 1997 Skala przekształceń środowiska i polityka ekologiczna Euroregionu Bug.(W serii: M. Baltowski, red., Euroregion Bug). PBZ-059-01, t. 15, Politechnika Lubelska, Norbertinum: 1 -342.
• E. Gacka-Grzesikiewicz, M. Wiland, red. 1994 Ochrona przyrody i krajobrazu w planowaniu przestrzennym gmin. Instytut Ochrony Środowiska, Warszawa: 1-60.
• M. Harasimiuk, red. 1998 Kompleksowy program aktywizacji gmin leżących w obszarze chronionym, na przykładzie gminy Wąwolnica. UMCS Lublin, IUNG Puławy, TUP Lublin, Lublin, mat. niepubl.: 1-485.
• A. Kassenberg, C. Rolewicz 1985 Przestrzenna diagnoza ochrony środowiska w Polsce. Studia KPZK PAN, t. 89, PWE Warszawa: 1-126.
• J. Polski, red. 1997 Strategia rozwoju Euroregionu Bug. (W serii: Baltowski M. red., Euroregion Bug). PBZ-059-01, t. 16, Politechnika Lubelska, Norbertinum: 1-295.
• D. Ptaszycka-Jackowska, M. Baranowska-Janota 1989 Zasady korzystania z przyrodniczych obszarów chronionych. Instytut Gospodarki Przestrzennej i Komunalnej, Warszawa: 1-94.
• P. Schofield, P. Hoogstaden, red. 1996 Managementplans forprotected and managed natural and semi-natural areas. Eurosite. Wimereux, France: 1-50.
• T. Sumień 1997 Wymagania integracyjne i dostosowania polskiej przestrzeni do europejskiej. Człowiek i Środowisko, Warszawa, 21, 1: 97-112.
• T. Wilgat, red. 1991 Inwentaryzacja przyrodnicza gminy Wąwolnica. Urząd Wojewódzki w Lublinie, Towarzystwo Wolnej Wszechnicy Polskiej, Lublin, maszynopis: 1-52.
• T. Wilgat, T. J. Chmielewski, red. 1994 Diagnoza stanu środowiska przyrodniczego w województwie lubelskim. Urząd Wojewódzki w Lublinie, Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej, Towarzystwo Wolnej Wszechnicy Polskiej, Lublin: 1-260.