Breeding ecology of an urban Magpie Pica pica population in Zielona Gora [SW Poland]

• Autorzy: Jerzak L

Warianty tytułu

PL

Ekologia okresu legowego miejskiej populacji sroki Pica pica w Zielonej Gorze

• Języki publikacji: EN

Abstrakty

EN

Study was carried out between 1984-1987. Data were gathered on the breeding success of 162 nests observed from the ground and 22 nests by direct observation of contents. The mean dutch size was 6.0 (SD = 1.09; n = 22). Eggs measured 3333 x 22.90 mm (n = 121). In 1986, 42% of pairs and in 1987, 45% of pairs produced fledgelings. Total nesting failure was 49%. The most important predator was Hooded Crow Corvus corone cornix followed by man and conspecifics. The role of feral cats is unknown. Nest height is an important factor in the observed differences in predation pressures. Secondary nesting is common. There was a high percentage of open nests (32%). Author compared data of other authors about breeding ecology of Magpie urban and rural populations.

PL

Badania prowadzono w latach 1984-1987. Zastosowano metodę obserwacji gniazd z ziemi w celu określenia terminu rozpoczęcia karmienia i opuszczenia gniazda przez młode oraz policzenia ich. Zebrano literaturę dotyczącą miejskich i niemiejskich populacji sroki na całym obszarze występowania aby porównać wybrane parametry okresu lęgowego. Sroki rozpoczęły budowę gniazd między 10 a 16 II w 1986 i 1987 roku. Szczyt przystępowania do budowy wystąpił między 10-16 III w 1986 roku (33% wszystkich gniazd) oraz między 17-23 III w 1987 roku (29% gniazd) (ryc. 1). Niektóre pary wykorzystywały stare zeszłoroczne gniazda (22% par w 1986 i 28% par w 1987). Prawdopodobnie jest to strategia zapobiegająca wydatkowaniu energii potrzebnej do jak najwcześniejszego zajęcia terytorium w warunkach wysokiego zagęszczenia par (tab. 3). Znaczna liczba gniazd była budowana bez dachu (32%). Może być to związane zmniejszą presją drapieżników na populację lub/i przystępowaniem do budowy gniazd młodych, niedoświadczonych par w których obydwoje partnerów robi to po raz pierwszy. Do składania jaj pierwsze pary przystępowały między 31 III a 6 IV w 1986 roku i między 25-30 III w 1987 roku. Średni termin rozpoczynania zniesień wypadł 16 IV 1986 i 10 IV 1987 ((tab. 2). Różnica między średnim terminem rozpoczynania zniesień w dwóch grupach gniazd: nowych i "starych", nie była istotna statystycznie choć w drugiej grupie przypadł on na dwa dni wcześniej. Stwierdzono korelację pomiędzy średnią temperaturą dnia a liczbą par przystępujących do budowy gniazd (ryc. 4). Wymiary jaj zielonogórskiej sroki: długość 33,33±2,43mm SD = 0,222; szerokość 22,90±0,68mm SD = 0,062 (ryc. 5). Jaja zostały zniesione w 77% gniazd w 1986 roku oraz w 74% gniazd w 1987 roku. Dla obydwu lat badań w Zielonej Górze z około 49 % zniesień (37% gniazd) pary wyprowadziły młode (tab. 7 i 8). Uwzględniając kategorię lęgów zakończonych prawdopodobnym sukcesem, odsetek ten jest wyższy i wynosi odpowiednio 59,0% zniesień i 44,4% wszystkich zbudowanych i remontowanych gniazd. Średnia liczba młodych przypadająca na parę z sukcesem lęgowym wyniosła 2,1 młodego; na parę ze zniesieniem 1,0 młodego, a na zbudowane gniazdo 0,8 młodego. Jako przyczynę strat w lęgach zielonogórskiej populacji sroki stwierdzono niszczenie gniazd przez człowieka oraz drapieżnic two wrony siwej, sroki, wiewiórki i kuny (tab. 12). Część srok porzuciła zbudowane gniazda przed przystąpieniem do zniesień. Mniejszy odsetek lęgów kończył się pełnym sukcesem w gniazdach umieszczonych niżej (r = 0,781 p<0,05). W gniazdach tych pary wyprowadzały jednak większą liczbę młodych na parę z sukcesem lęgowym niż w umieszczonych wyżej (ryc. 6). Z badań własnych i literatury wynika, że populacje miejskie mają wyższy sukces lęgowy w porównaniu do populacji z terenów pozamiejskich (tab. 10 i 11). Jest to jeden z czynników przyczyniających się do szybkiego wzrostu liczebności sroki w miastach.

Słowa kluczowe

PL

sroka; ptaki; krukowate; tereny miejskie; Zielona Gora; populacje zwierzat; Corvidae; rozrod zwierzat; ornitologia; ekologia; Pica pica

• Wydawca: -
• Czasopismo: Acta Ornithologica
• Rocznik: 1995
• Tom: 29
• Numer: 3
• Opis fizyczny: s.123-133, rys.,tab.,bibliogr.

Twórcy

autor

Jerzak L

• Wyzsza Szkola Pedagogiczna, Al.Wojska Polskiego 69, 65-762 Zielona Gora

Bibliografia

• Abdreimov T. 1981. Ptici tugaiev i prilegaiushchih pustyn nizoviev Amudari. Fan Uz. SRR. Tashkient.
• Aleknonis A. 1976. Vielichina kladok lesnih ptic Latvii. Ekologia ptic Litevskoi SRR. Vilnius.
• Andrzejewski R., Babinska-Werka J., Gliwicz J., Goszczyński J. 1978. Synurbization processes in population of Apodemus agrarius. I. Characteristics of population in an urbanization gradient. Acta Theriol. 23: 341-358.
• Arias de Reyna L. M., Recuerda P., Corvillo M., Cruz A. 1984: [Reproduction of the Magpie (Pica pica) in Sierra Morena (Andalucia)]. Doñana, Acta Vertebr. 11: 79-92.
• Baeyens G. 1981. Magpie breeding success and carrion crow interference. Ardea 69: 125-139.
• Balanca G. 1984. Le determinisme du succes de la reproduction chez une population de pies bavardes (Pica pica). Gibier Faune sauvage 4: 5-27.
• Bezzel E. 1985. Birdlife in intensively used rural and urban environments. Ornis fenn. 62: 90-95.
• Birkhead T. R., Eden S. F., Clarcson K., Goodbum S. F., Pellat J. 1986. Social organisation of a population of magpie Pica pica. Ardea 74: 59-68.
• Birkhead T. 1991. The Magpies.T & A D Poyser, London.
• Blinov V. N. 1981. Materiali po ekologii gniezdovego perioda soroki, sieroi vorony i gaiki v poimie Vierhniei Obi. Ekologia i biocenoticheskie sviazi piereletnih ptic Zapadnoi Sibiri. Novosibirsk: 109-127.
• Bossema L., Roell A., Baeyens G. 1986. Adaptations to interspecific competition in five corvid species in the Netherlands. Ardea 74: 199-210.
• Bulavincev V. J. 1986. Soroka v iestestviennih prirodnih kompleksah evropeiskoi chasti SSSR. Ornitologia 21: 149-150.
• Cramp S. 1972. The breeding of urban wood pigeons. Ibis 114: 163-171.
• Eden S. F. 1985. The comparative breeding biology of magpies Pica pica in an urban and a rural habitat (Aves: Corvidae). J. Zool., London (A) 205: 323-334.
• Erpino M. J. 1968. Nest-related activities of Black-billed Magpies (Pica pica hudsonia). Condor 70: 154-165.
• Erpino M. J. 1969. Seasonal cycles of the reproductive physiology in the Black-billed Magpie. Condor 71: 267-279.
• Fasola M., Pallotti E., Chiozzi G. 1988. Fattori della distribuzione locale dei nidi di Cornacchia e Gazza. Avocetta 12: 49-53.
• Ferens B. 1950. [Birds of the Żywiec District], Mater, fizjograf. Kraju 35: 1-96.
• Findholt S. L., Trost Ch. H. 1983. Eggshell quality of Black-billed Magpies nesting in Idaho. The Murralet 64: 91-93.
• Fjeldsa J. 1981. Population and habitat of the Magpie Pica pica on Zealand, Denmark. Proc. Third. Nordic Congr. Ornithol. pp. 181-188.
• Goodwin D. 1986. Crows of the World. British Museum (Natural History).
• Górski W., Kotlarz B. 1992. Dynamika liczebniści i efektywności lęgów miejskiej populacji sroki Pica pica w Słupsku w latach 1978-1989. In: Górski W., Pinowski J. (eds.) Dynamika populacji ptaków i czynniki ją warunkujące. WSP, Słupsk, p. 131.
• Högstedt G. 1980. Prediction and test of the effects of interspecific competition. Nature 283: 64-66.
• Högstedt G. 1980a. Resource partitioning in Magpie Pica pica and Jackdaw Corvus monedula during the breeding seasoon. Ornis scand. 11: 110-115.
• Högstedt G. 1981. Effect of additional food on reproductive the magpie (Pica pica). J. Anim. Ecol. 50: 219-229.
• Holyoak D. 1967. Breeding biology of the Corvidae. Bird Study 14: 153-168.
• Holyoak D. 1971. Movements and mortality of Corvidae. Bird Study 18, 2: 97-106.
• Husby M. 1986. On the adaptative value of brood reduction in birds: experiments with the magpies Pica pica. J. Anim. Ecol. 55: 75-83.
• Hund K., Prinzinger R. 1981. Notizen zur Brutbiologie Elster Pica pica, Rabenkrähe Corvus corone corone und Dhole Corvus monedula in Württemberg. Ökol. Vögel 3: 261-265.
• Jerzak L., Kavanagh B. 1991. Magpies nests composed of metal. Brit. Birds 84: 441-443.
• Jones L. R. 1986. The effect of photoperiod and temperature on testicular growth in captive Black-billed Magpies. Condor 88: 91-93.
• Kasatkin V. J. 1981. [On nesting of Magpie in sands of Lower Volga River]. Ornitologia 16: 168. (in Russian with English summary).
• Kavanagh B. 1986. Populations dynamics of the magpie in an urban environment. Ph. d. thesis, Univer. of Dublin.
• Kavanagh B. 1987. The breeding density of the Magpie in Dublin city. Irish Birds 3: 387-394.
• Kavanagh B., Jerzak L., Górski W. 1992. Factors affecting the breeding performance of the Magpie (Pica pica) in three European cities. In: Pinowski J., Kavanagh B. P., Górski W. (eds.) 1991. Nestling mortality of granivorous birds due to microorganisms and toxic substances. Warszawa, pp. 71-81.
• Keller M. 1979. [Intrapopulational variability of egg-size of Magpie (Pica pica), Song Thrush (Turdus philomelos), Great Tit (Parus major) and Blue Tit (Parus caeruleus)]. Not. Orn. 20: 1-16.
• Klejnotowski Z. 1969: [Biology of Magpie (Pica pica L.)]. Roczn. WSR, Poznań. Orn. Stosowana 56: 69-98.
• Klejnotowski Z. 1969a. [Ekology of Magpie Picapica L.)]. Ibidem, pp. 45-67.
• Klejnotowski Z. 1972. [Urbanisation of Magpie (Pica pica L.) in Poland], Ibidem, pp. 77-87.
• Kostin Y. V. 1983: Ptici Krima. Nauka. Moskva.
• Kuranov B. D. 1984: Biologicheskie osobiennosti urbanizirovannoi populacii soroki. Ptici i urbanizirovannii landshaft. Kaunus: 85-87.
• Love J. A., Summers R. W. 1973. Breeding biology of magpies in Aberdeenshire. Scott. Birds 7: 399-403.
• Luniak M. 1990. Avifauna of cities in Central and Eastern Europe - results of the international inquiry. In: Luniak M. (ed.) 1990. Urban Ecology Studies in Central and Eastern Europe. Ossolineum, Wrocław, pp. 131-149.
• Malchevski A. S. 1959. Gniezdovaya zhizn pievchih ptic. Leningrad.
• Møller A. P. 1982. Characteristics of Magpie Pica pica teritories of varying duration. Ornis scand. 13: 94-100.
• Mulsow R., Schroeter W. 1985. Zur Biologie der Elster (Pica pica L.) in Hamburger Raum. Hamb. Avifaun. Beitr. 20: 97-106.
• Murton R. K., Westwood N. J. 1977. Avian breeding cycles. Clarendon Press, Oxford.
• Phillips J. G., Butler P. J., Sharp P. J. 1985. Physiological strategies in Avian Biology. Blackie. USA: Chapman and Hall, New York.
• Popov V. A. (ed.) 1978: Ptici Volzhsko-kamskogokraia. Vorobinyie. Moskva.
• Prokofiev S. M. 1979. Osobiennosti rozmnozhenia ptic v Minusinskoi kotlovinie i nozkogomoi chasti Kuznieckogo nagoria. Tez. Vsesoiuz. Konf. "Ekologia gniezdovania ptic i metody ieio izu- chenia". Samarakanda, pp. 165-166.
• Reese K. P., Kadlec J. A. 1985. Influence of high density and parental age on the habitat selection and reproduction of Black-billed Magpies. Condor, 87: 96-105.
• Sagitov A. K., Bakaiev S. B. 1980. Ekologia gniezdovania massovih vidov ptic iugozapadnogo Uzbekistana. Tashkient.
• Seel D. C. 1983. Breeding of the Magpie on Anglesey, North Wales. Bangor Occasional Paper Nr 15, Institute of Terrestrial Ecology, Bangor.
• Smetana N. M. 1978. Ekologia soroki v Naurzhumskom zapoviednikie (Severniy Kazakhstan) v period inkubach iayc i vikarmivania ptencov. Biologia ptic v Kazakhstanie. AN Kaz. SSR. Alma-Ata. Trud. Inst. Zool. 38: 20-28.
• Tatner P. 1982. Factors influencing the distribution of Magpies Pica pica in an urban environment. Bird Study 29: 227-234.
• Tatner P. 1982a. The breeding biology of magpies Pica pica in an urban environment. J. Zool., London 197: 559-581.
• Tatner P. 1983: The diet of urban Magpie. Ibis 125: 90-107.
• Tatner P. 1986: Survival rates of urban Magpies. Ringing and Migration 7: 112-118.
• Tomiałojć L. 1979. The impact of predation urban and rural Wood- pigeon (Columba palumbus L.) populations. Pol. Ecol. Stud. 5: 141-220.
• Tomiałojć L. 1985. Urbanization as a test of adaptative potentials in birds. Acta XVIII Cong. Intern. Ornith., Moscow, 1982. Nauka, Moskva, pp. 608-614.
• Tuchin A. V., Varshavskij S. N. 1984. Razprostranienie i chislennost sinantropnih populacii soroki v Nizhnem Povolzhe. Ekologia, biocenoticheskiie i hoziajstviennoie znachenie vranovyh ptic. Nauka, Moskva, pp. 128-131.
• Vines G. 1981. A socio-ecology of Magpies Pica pica. Ibis 123: 190-202.
• Voronin A. A., Margolin V. A. 1974. K gniezdovoy biologii soroki v Kaluzhkoi oblasti. Materiali VI Vsesoiuz. Ornitol. Konferencii, vol. 2, Moskva, pp. 41-42.
• Walters J. 1988. [Breeding data of the Magpie Pica pica]. Limosa 61: 33-40.
• Yaminsky B. V., Kozulin A. V. 1979. K izucheniu ekologii soroki v usloviah kulturnogo landshafta Bielorusii. Tez. Vsesoiuz. Konf. "Ekologia gniezdovania ptic i metody ieio izuchenia". Samarakanda, pp. 245-246.