EN
The aim of the work was to analyse differentiation of calcium and dairy products intake by older women in a retrospective analysis, taking into consideration place of residence. The study was carried out in two stages in years 1999 and 2004 among 192 women aged 75-80 living in the city, town and country. In the first stage, nutrition manner was evaluated, using the 24-h recall method. After 5 years data of the analysed women mortality was gathered. Differences in nutrients and dairy products intake were analysed between two groups: alive and dead women, taking into consideration place of residence. Our results give sufficient grounds for regarding older women living in towns of Olsztyn region as a group with an elevated risk of all-cause mortality. The analysis carried out separately for each place of living (city – town – country) showed no correlation between all-cause mortality and the intake of calcium and dairy products in the 5-year retrospective study. The revealed tendencies indicate the need of continuing studies with longer exposition to nutrition factors.
PL
Celem przeprowadzonych badań była analiza zróżnicowania spożycia wapnia i produktów mlecznych przez kobiety w wieku podeszłym w badaniach retrospektywnych, z uwzględnieniem miejsca zamieszkania. Badania zostały przeprowadzone w dwóch etapach w 1999 roku i 2004 roku wśród 192 kobiet w wieku 75–80 lat pochodzących z miasta, miasteczek i wsi. W pierwszym etapie oceniono sposób żywienia metodą wywiadu 24-godzinnego. Po 5-ciu latach zebrano dane o zgonach badanych kobiet (tab. 1). Zróżnicowanie spożycia składników pokarmowych i produktów mlecznych analizowano pomiędzy dwiema grupami kobiet: żyjących i nieżyjących, z uwzględnieniem miejsca zamieszkania (tab. 2–6). Całodzienne racje pokarmowe kobiet ogółem mieszkających w mieście, miasteczku lub na wsi miały zbliżoną wartość odżywczą (p>0,05) bez względu na przeżywalność (tab. 2–5). Wykazano niskie spożycie energii, węglowodanów, błonnika pokarmowego, witamin i składników mineralnych, w tym wapnia (37% normy), za wyjątkiem fosforu (101% normy) oraz prawidłowe spożycie białka i tłuszczu. Spożycie produktów mlecznych ogółem, wynosiło 349,6 g w przeliczeniu na mleko (tab. 6). Nasze wyniki dają mocną podstawę do uznania kobiet w wieku podeszłym mieszkających w małych miastach regionu olsztyńskiego za grupę ryzyka o zwiększonej śmiertelności ogólnej. Analiza prowadzona oddzielnie w każdym z trzech miejsc zamieszkania (miasto – miasteczko – wieś) nie wykazała zaleźności pomiędzy śmiertelnością ogólną a spożyciem wapnia i produktów mlecznych w pięcioletnich badaniach retrospektywnych. Zarysowane tendencje wskazują na potrzebę prowadzenia dalszych badań o dłuższym okresie ekspozycji na czynniki żywieniowe.