EN
The performed studies dealt with of problem of peatland surface subsidence on the Wizna study area with a functioning prototype of an amelioration system consisting of collective ditches spaced at an interval of 500 m and a low-slope (i= 0.5 %о) drainage-irrigation network. The studies involved well irrigated wet (A) and semi-dry (C) potential soil-moisture complexes. The obtained results refer to the peatland close to the drains i.e. the area, which was deformed, artificially lowered and compacted due to melioration measures. Parts of the studied plots were used as highly productive meadows. Except for the modernization of the melioration system (replacing ditches with drains) and post-melioration management of complete cultivation (on plot B-16 this management was performed twice), systematic intensive measures using of heavy equipment were carried out on these areas. The studies showed that on a peatland meliorated between 1963 and 1964 the surface still slowly subsided. In the period 1975-1995, the peatland surface declined on average by 0.3 cm ∙y-1 on a wet complex (A) and twice that, i. e. by 0.6 cm∙ y-1 on a semi-dry complex (C).
PL
Obniżanie powierzchni torfowiska na obiekcie Wizna w warunkach funkcjonowania systemu odwadniająco-nawadniającego wykonanego z drenów ceramicznych Przeprowadzone badania dotyczyły problemu obniżania się powierzchni torfowiska na obiekcie Wizna w warunkach funkcjonowania prototypowego systemu melioracyjnego, złożonego z rowów zbiorczych o rozstawie 500 metrów i małospadkowej (i = 0,5%o) odwadniająco-nawadniającej sieci drenarskiej. Badaniami objęto dobrze uwodniony potencjalny kompleks wilgotnościowo-glebowy mokry A i kompleks posuszny C. Uzyskane wyniki dotyczą torfowiska w bliskim sąsiedztwie drenów, tj. powierzchni która była deformowana, sztucznie obniżona i ugniatana w wyniku działań melioracyjnych. Powierzchnie badanych kwater były użytkowane produkcyjnie jako wysokowydajne łąki. Na powierzchniach tych oprócz modernizacji systemu melioracyjnego (zamiana rowów na dreny) i zagospodarowania pomelioracyjnego metodą pełnej uprawy (na kwaterze B-16 zagospodarowanie to prowadzono dwukrotnie), prowadzono systematycznie intensywne zabiegi pratotechniczne z wykorzystaniem ciężkiego sprzętu. Badania wykazały, że na zmeliorowanym w latach 1963 -1964 torfowisku ciągle następuje powolne obniżanie się powierzchni. W okresie od 1975 do 1995 roku powierzchnia torfowiska obniżała się średnio 0,3 cm∙ r-1 na dobrze uwodnionego kompleksie mokrym A i dwa razy więcej tj. 0,6 cm∙r-1 na kompleksie posusznym C.