PL
Przedmiotem opracowania było określenie zmienności polskich ekotypów kostrzewy trzcinowej. Badano 59 ekotypów pochodzących głównie z zachodniej i centralnej Polski. Jako wzorzec przyjęto odmianę Brudzyńska. Oprócz cech badanych każdorazowo w kolekcjach ekotypów traw Ogrodu Botanicznego IHAR w Bydgoszczy badano następujące cechy: pokrój roślin w fazie kłoszenia, liczba pędów generatywnych, liczba rozgałęzień na wiesze, plon nasion z wiechy, osadzanie ziarniaków, liczba ziarniaków na wiechę. Analiza wykazała brak istotnej różnicy pomiędzy ekotypami pochodzącymi z różnych siedlisk, różniły się natomiast ekotypy pochodzące z różnych regionów Polski. Największą zmiennością charakteryzowała się liczba pędów generatywnych i plon nasion, a najmniejszą liczba rozgałęzień na wiesze oraz termin kłoszenia i kwitnienia. Na podstawie analizy głównych składowych wyodrębniono 5 czynników objaśniających 75% zmienności ekotypów kostrzewy trzcinowej. Z pierwszym czynnikiem najwyraźniej różnicującym badane obiekty najbardziej powiązane były następujące cechy: liczba kłosków na wiesze, termin kwitnienia i długość kwiatostanu, termin kłoszenia, liczba rozgałęzień na wiesze i masa 1000 ziarniaków. Z drugim czynnikiem najbardziej powiązane były cechy związane z plonem nasion z wiechy. Z cech badanych przez dwa lata największą powtarzalnością wyników charakteryzował się termin kłoszenia, wysokość w fazie kłoszenia, a najmniejszą liczba pędów generatywnych. Badania wykazały duże zróżnicowanie ekotypów, które mogą być źródłem materiałów wyjściowych dla różnych programów hodowlanych.
EN
The variability of Polish tall fescue ecotypes was determined. The ecotypes originating mainly from central and western Poland were investigated. As a standard the 'Brudzyńska' variety was used. Apart from the traits estimated in the collections of grasses from Botanical Garden of the PBAI in Bydgoszcz, the following traits were investigated: plant habit, number of inflorescence branches, number of stems per plant, number of seed per inflorescence, number of spike- lets per inflorescence, number of seeds per spikelet, seed setting, seed yield per inflorescence. Number of generative tillers and seed yield per inflorescence showed the greatest variability among the estimated traits, while the number of inflorescence branches and days to flowering were least variable. On the basis of principal components analysis five factors were separated which explained 75% variability of tall fescue ecotypes. With the first factor following traits were connected: number of spikelets, days to flowering, length of inflorescence, days to heading, number of inflorescence branches and 1000 seed weight. The traits determining seed yield per inflorescence were mostly correlated with the second factor.