Macroinvertebrate drift in a large lowland river [ central Poland ]

• Autorzy: Grzybkowska M. , Szczepko K. , Temech A.

Warianty tytułu

PL

Dryf makrobezkregowcow w rzece nizinnej w Polsce srodkowej

• Języki publikacji: EN

Abstrakty

EN

Although the highest density of macroinvertebrate drift in the River Warta was recorded near the sedimental bank, the drift/benthos ratios were similar in the whole cross-section of this river (from 0.0279% in the erosional area to 0.0367% in mid-river). The main contributors in the drift were the predominant benthic groups: Chironomidae and Oligochaeta. Dominant insects showed a distinct nocturnal drift pattern.

PL

Analiz dobowej dynamiki aktywności makrobezkręgowców bentosowych dokonano w profilu poprzecznym siedmiorzędowego odcinka rzeki Warty, poniżej zbiornika zaporowego "Jeziorsko" w początkowym okresie jego funkcjonowania (ryc. 1, tabela I). Badania te prowadzono w dwu cyklach dobowych w maju 1989 roku. Do chwytania dryfujących makrobezkręgowców użyto siatek o gęstości 400 µm. W obu cyklach dobowych stwierdzono podobny wzór przestrzennego rozkładu - najwyższą gęstość unoszonych makrobezkręgowców odnotowano przy sedymentującym brzegu rzeki, a najniższą przy erodowanym brzegu i na środku rzeki (ryc. 2). Udział bentofauny w dryfie pozostawał na zbliżonym poziomie w całym profilu poprzecznym rzeki, osiągając od 0,0279% przy erodowanym brzegu do 0,0367% na środku rzeki (tabela II); obserwowane rozbieżności w strukturze dominacji bentosu i dryfu można częściowo wyjaśnić wyższą skłonnością do dryfu niektórych bezkręgowców takich jak Ephemeroptera, Simuliidae czy Coleoptera. W analizowanym przekroju poprzecznym rzeki rytm dobowej aktywności makrobezkręgowców nieznacznie różnił się w obu cyklach badawczych (ryc. 3). Dobowa aktywność była zdeterminowana przez dwie, najliczniej unoszone grupy: Oligochaeta i Chironomidae. Stwierdzono dwa okresy wysokiej gęstości dryfu - w czasie zmierzchu i tuż po nim (pierwszy cykl) oraz przed świtem i w czasie świtu (drugi cykl). O ile maksimum w pierwszym cyklu było efektem wyższej gęstości Oligochaeta i Chironomidae, to w drugim wypływało także z licznego dryfowania Simuliidae. Inne owady stanowiły do 2% gęstości wszystkich makrobezkręgowców w cyklach dobowych; ich aktywność wzrastała w czasie zmierzchu i tuż po nim (ryc. 3). W próbach z Warty stwierdzono wysoki udział Oligochaeta, nie notowany we wcześniejszych opracowaniach.

Słowa kluczowe

PL

hydrobiologia; Simuliidae; rzeki; Coleoptera; hydrologia; bezkregowce; bentos; Polska Srodkowa; rzeka Warta; Oligochaeta; Chironomidae; Ephemeroptera

• Wydawca: -
• Czasopismo: Acta Hydrobiologica
• Rocznik: 1993
• Tom: 35
• Numer: 4
• Opis fizyczny: s.357-366,tab.,wykr.,map.,bibliogr.

Twórcy

autor

Grzybkowska M.

• Uniwersytet Lodzki, Lodz

autor

Szczepko K.

autor

Temech A.

Bibliografia

• Anderwald P.H., M. Konar, U.H. Humpesch, 1991. Continuous drift samples of macroinvertebrates in a large river, the Danube in Austria. Freshwat. Biol., 25, 461-476.
• Armitage P.D., 1984. Environmental changes induced by stream regulation and their effect on lotic macrobenthic communities. In: Lillehammer A., S.J. Saltveit (Eds): Regulated rivers. Universitetforlaget, Oslo, 139-165.
• Benke A.C., R.J. Hunter, F.K. Parrish, 1986. Invertebrate drift dynamics in a subtropical blackwater river. J.N. Am. Benthol. Soc., 5, 173-190.
• Benke A.C., K.A. Parsons, S.M. Dhar, 1991. Population and community patterns of invertebrate drift in an unregulated Coastal Plain river. Can. J. Fish. Aquat. Sci., 48, 811-823.
• Bishop J.E., H.B.N. Hynes, 1969. Downstream drift of the invertebrate fauna in a stream ecosystem. Arch. Hydrobiol., 66, 56-90.
• Brittain J.E., T.J. Eikeland, 1988. Invertebrate drift - a review. Hydrobiologia, 166, 77-93.
• Cellot B., 1989a. Macroinvertebrate movements in a large European river. Freshwat. Biol., 22, 45-55.
• Cellot B., 1989b. Rythme nycthémeral et distribution verticale de la dérive des macroinvertébrés bentique dans grande riviére europeenne. Arch. Hydrobiol., 115, 265-286.
• Elliott J.M., 1967. Invertebrate drift in a Dartmoor stream. Arch. Hydrobiol., 63, 202-237.
• Elliott J.M., 1971. The distance travelled by drifting invertebrates in a Lake District stream. Oecologia, 6, 350-379.
• Ferrington L.C., 1984. Drift dynamics of Chironomidae larvae. 1. Preliminary results and discussion of importance of mesh size and level of taxonomic identification in resolving Chironomidae diel drift patterns. Hydrobiologia, 114, 215-227.
• Fleituch T., 1985. Macroinvertebrate drift in the middle course of the River Dunajec. Acta Hydrobiol., 27, 49-61.
• Grzybkowska M., 1992. Diel drift of Chironomidae in a large lowland river (Central Poland). Netherlands Journal of Ecology, 26, 355-360.
• Grzybkowska M., D. Pakulska, H. Jakubowski, 1987. Benthos and drift of invertebrates, particularly Chironomidae, in a selected cross-section profile of the River Widawka (Central Poland). Acta Hydrobiol., 29, 89-109.
• Grzybkowska M., J. Hejduk, P. Zieliński, 1990. Seasonal dynamics and production of Chironomidae in a large lowland river upstream and downstream from a new reservoir in Central Poland. Arch. Hydrobiol., 119, 439-455.
• Obi A., J.V. Conner, 1986. Spring and summer macroinvertebrate drift in the lower Mississippi River, Louisiana. Hydrobiologia, 139, 167-175.
• Skinner W.D., 1985. Night-day drift patterns and the size of larvae of two aquatic insects. Hydrobiologia 124, 283-285.
• Slack K.V., L.J. Tilley, S.S. Kennelly, 1991. Mesh-size effects on drift sample as determined with a triple net sampler. Hydrobiologia, 209, 215-226.
• Tilley L.J., 1989. Diel drift of Chironomidae in a pristine Idaho mountain stream. Hydrobiologia, 174, 133-149.
• Tratner D.J., P.E. Smith, 1968. Filtration performance. In: Unesco, Zooplankton sampling. Monogr. on Oceanogr. Methodology, Paris The Unesco Press, 27-56.
• Ward J.S., J.A. Stanford, 1980. Tailwater biota: ecological response to environmental alternations. Proc. of the symposium on surface water impoundments ASCE, Minneapolis, Minnesota, 1516-1525.
• Waters T.F., 1972. The drift of stream insects. Ann. Rev. Ent., 17, 253-272.
• Zar H., 1984. Biostatistical analysis. New York, Prentice-Hall Book Co., 717 pp.