Rola związków humusowych w kształtowaniu zawartości Mg, Ca i K w wybranych glebach uprawnych

• Autorzy: Blaszczyk W. H.
• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Badano wpływ składu humusu oraz C ogólnego na zawartość rozpuszczalnego (w 20% HCl) i wymiennych form: Mg, Ca i K w glebach uprawnych. Obiektem badań były gleby kwaśne, o różnym % części spławialnych w warstwie ornej; średnia dla grupy 1 wynosi 8%, a w grupie 5-36%. Akumulcja humusu w warstwie ornej waha się od 1,58% w grupie 1 do 2,99% w grupie 5. Frakcjonowanie humusu prowadzono metodą Boratyńskiego i Wilka. Frakcje humusu wydzielono poniższymi roztworami: ruchome związki humusowe, frakcji 1 - Na4P207, pH7; silniej związane kwasy huminowe i fulwowe, frakcji 2 - NaOH 0,1 oraz C niehydrolizujący. Węgiel w próbach i ekstraktach oznaczono metodą Tiurina. Pozostałe pierwiastki oznaczono metodami powszechnie stosowanymi. Uzyskane wyniki zweryfikowano statystycznie, ustalono zależność między składem humusu i C ogólnym a zawartością obu form Mg, Ca i K w glebach. Kwasy huminowe (frakcji 2) determinują 37 do 42% zasobów glebowych obu form Ca, a wartość r przekracza 0,6449. Węgiel ogólny determinuje 24% K rozpuszczalnego (w 20% HCl) zakumulowanego w glebie, zaś wpływ C kwasów huminowych (frakcji 2) był blisko dwukrotnie większy. Wartości współczynnika r wynoszą odpowiednio 0,4894 oraz 0,6449. Węgiel ogólny i C kwasów huminowych (frakcji 2) także wpłynął na zawartość Mg rozpuszczalnego (w 20% HCl); połowa zgromadzonego w glebie magnezu zależała od ilości C ogólnego, kwasy huminowe determinują 28% zasobów glebowych magnezu. Labilne związki humusowe (frakcji 1) obniżały zawartość wymiennego Mg, Ca i K, a ich ilość w glebach oceniano jako niską.

EN

The influence of humus composition and total C on content of soluble (in 20% HCL) and exchangeable forms of Mg, Ca and K in arable soils have been investigated. The study object were acid soils with various percentage of floatable fractions in arable layer; the average for 1st group amounts 8%, and for 5th group - 36%. The acoumuiation of humus in arable layer fluctuated from 1,58% in 1st group up to 2,99% in 5th-group. Humus fractionation was carried out by use of Boratyński and Wilk method. Humus fractions were prepared with solutions: - mobile humus compounds, of the 1st fraction - Na4P207, pH 7; -stronger chemically bounded humic and fulvic acids, of the 2nd fraction - NaOH 0,114 and unhydrolizing C. Carbon from samples and extracts was determined by use of the Tiurin method. The other elements were determined according to the universally applied research techniques. The obtained results were statistically analysed. The dependence between humus composition and content of total C and both forms of Mg, Ca and K in soils were assigned. Humic acids (of the 2nd fraction) determine from 37 up to 42% of soil resources of both forms of Ca, and r value exceeds 0,6449. Total carbon determines 24% of soluble (in 20% HCl) K which is accumulated in soils, whereas the impact of humic acids C (of the 2nd fraction) was nearly twice larger. The values of r coefficient are 0,4894 and 0,6449 respectively. Total carbon and humic acids C (of the 2nd fraction) also affect the content of soluble (in 20% HCl) Mg; one half of Mg accumulated in soils was depended on of total C quantity. Humic acids determine 28% of soil magnesium resources. The labile humus compounds (of the 1st fraction) decreased the content of exchangeable Mg, Ca and K, and their amount in soils has been estimated as low.

Słowa kluczowe

PL

zawartosc wapnia; zwiazki humusowe; wapn; magnez; zawartosc potasu; potas; zawartosc magnezu; gleby uprawne

• Wydawca: -
• Czasopismo: Biuletyn Magnezologiczny
• Rocznik: 1997
• Tom: 02
• Numer: 3
• Opis fizyczny: s.152-158,tab.,rys.,bibliogr.

Twórcy

autor

Blaszczyk W. H.

• Akademia Rolnicza, 71-424 Szczecin, ul.Janosika 8

Bibliografia

• Błaszczyk W.H. (1996): Zróżnicowanie zawartości trzech form potasu w glebach gliniastych i piaszczystych Pomorza Zachodniego. Biul. Magnezol, 1,2(8), (17-25).
• Kuszelewski L., Łabętowicz J., Szulc W.(1996): Współdziałanie nawozów mineralnych z obornikiem w kształtowaniu dynamiki wzrostu i pobierania składników pokarmowych w uprawie jęczmienia jarego i pszenicy ozimej. Zesz. Nauk., Rol., AR Szczecin, 62, (273-285).
• Łabętowicz J., Korc M., Szulc W.0996): Akumulacja glebowej substancji organicznej pod wpływem nawożenia mineralnego na glebie lekkiej. Zesz.Nauk., Roln. AR Szczecin, 62, (297-305).
• Okołowicz M.(1996): Właściwości sorpcyjne frakcji granulometrycznych wybranych gleb. Rocz. Gleb 47,1/2, (33-46).
• Raczuk J.(1992): Węgiel i azot we frakcjach granulometrycznych gleb piaskowych Wysoczyzny Siedleckiej i Równiny Łukowej. Rocz. Gleb., 43,1/2, (31-38).
• Skłodowski P.(1994): Wpływ użytkowania gleb na akumulację i jakość związków próchnicznych. Rocz.Gleb., 45,3/4, (77-84).
• Varadachari Ch., Mondal A.H., Ghosh K. (1995): Influence of crystal edges on clay-humus complexation. Soil.Sci. 159, (185-190).