Regulacje prawne dotyczące żywności a profilaktyka chorób żywieniowozależnych. Cz.II

• Autorzy: Stos K , Traczyk I. , Wierzejska R. , Kunachowicz H. , Ratkovska B. , Walkiewicz A.

Warianty tytułu

EN

The food law regulations - role in prophylaxis of diet related diseases. Part II

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Wadliwy sposób żywienia oraz nieprawidłowa jakość zdrowotna żywności mogą być czynnikiem ryzyka wystąpienia wielu chorób oraz zaburzeń stanu zdrowia. Produkty wprowadzane do obrotu muszą być bezpieczne i odpowiednio znakowane. Prawo żywnościowe odgrywa w tym obszarze znaczącą rolę, mając na uwadze ochronę zdrowia konsumenta. W artykule omówiono przepisy prawne ustanawiające wymagania dla środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego oraz suplementów diety, a także substancji dodatkowych. Produkty te, jako źródło składników odżywczych i innych fizjologicznych mogą przyczynić się do lepszej realizacji zaleceń żywieniowych, a także mogą umożliwić zaspokojenie szczególnych potrzeb żywieniowych osób w różnych stanach fizjologicznych oraz w określonych stanach chorobowych. W profilaktyce chorób żywieniowozależnych bardzo ważną rolę odgrywa również prawidłowa informacja dla konsumentów, w tym znakowanie wartością odżywczą oraz oświadczenia żywieniowe i zdrowotne. Odpowiednie regulacje w tym obszarze mają zapewnić właściwą jakość i bezpieczeństwo produktów wprowadzanych do obrotu.

EN

Faulty nutrition and inadequate health quality of food can be a risk factor for many diseases. The products that are put on the market must be safe and bear adequate and appropriate labelling. Food law plays important role in this area taking into account the protection of consumers health. The subject of this article are requirements for food for special dietary uses, food supplements and food additives. The rational nutrition model is very important in the prevention of diet-related diseases. Food supplements and food for special dietary uses, as a sources of nutrients and other substances with a nutritional or physiological effect, could be very useful in the realization of nutritional recommendations. Food labelling plays very important role in the prevention of diet-related diseases as well, especially information on nutritional value of food, and nutrition and health claims. The appropriate law regulations are necessary to ensure the proper quality and safety of food on the market.

Słowa kluczowe

PL

choroby dietopochodne; zywnosc; znakowanie zywnosci; oswiadczenia zdrowotne; bezpieczenstwo zywnosci; regulacja prawna; prawo zywnosciowe; oswiadczenia zywieniowe; choroby czlowieka; dodatki do zywnosci; profilaktyka; choroby zywieniowozalezne zob.choroby dietopochodne; suplementy diety; zywienie czlowieka

• Wydawca: -
• Czasopismo: Żywienie Człowieka i Metabolizm
• Rocznik: 2009
• Tom: 36
• Numer: 3
• Opis fizyczny: s.569-583,bibliogr.

Twórcy

autor

Stos K

• Instytut Zywnosci i Zywienia, Warszawa

autor

Traczyk I.

autor

Wierzejska R.

autor

Kunachowicz H.

autor

Ratkovska B.

autor

Walkiewicz A.

Bibliografia

• 1. Ustawa z dnia 25 sierpnia 2006 r. o bezpieczeństwie żywności i żywienia. Dz. U. z 2006 r. Nr 171, poz. 1225.
• 2. Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 17 października 2007 r. w sprawie środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego. Dz. U. z 2007 r. Nr 209, poz. 1518.
• 3. Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie rejestru produktów wprowadzanych po raz pierwszy do obrotu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej jako środki spożywcze, wzoru powiadamiania oraz metod obliczania kosztów związanych z wydawaniem opinii o tych produktach. Dz. U. Nr 120, poz. 830.
• 4. Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2009/39/WE z dnia 6 maja 2009 w sprawie środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego. Dziennik Urzędowy UE, L 124 z dnia 20.05.2009 r.
• 5. Dyrektywa Komisji 2006/141 w sprawie preparatów do początkowego żywienia niemowląt i preparatów do dalszego żywienia niemowląt oraz zmieniająca dyrektywę 1999/21/EC. Dziennik Urzędowy UE, L 401 z dnia 30.12.2006 r.
• 6. Dyrektywa Rady 92/52/EWG z dnia 18 czerwca 1992 r. w sprawie mleka początkowego i mleka następnego przeznaczonych na eksport do państw trzecich. Dziennik Urzędowy UE, L 179 z dnia 1.07.1992 r.
• 7. Dyrektywa Komisji 2006/125/EC z dnia 5 grudnia 2006 r. o przetworach zbożowych i żywności uzupełniającej przeznaczonej dla niemowląt i małych dzieci (wersja skodyfikowana). Dziennik Urzędowy UE, L 339 z dnia 6.12.2006 r.
• 8. Dyrektywa Komisji 96/8/WE z dnia 26 lutego 1996 r. w sprawie żywności przeznaczonej do użycia w dietach o obniżonej wartości energetycznej w celu redukcji masy ciała. Dziennik Urzędowy UE, L 55 z dnia 6.03.1996 r., ze zmianą 2007/29/EC.
• 9. Dyrektywa Komisji 1999/21/WE z dnia 25 marca 1999 r. w sprawie dietetycznych środków spożywczych specjalnego przeznaczenia medycznego. Dziennik Urzędowy UE, L 91 z dnia 7.04.1999 r.
• 10. Dyrektywa Komisji 2001/15/WE z dnia 15 lutego 2001 r. w sprawie substancji, które mogą być dodawane w określonych celach odżywczych do środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego. Dziennik Urzędowy UE, L 52 z dnia 22.02.2001 r., ze zmianami: dyrektywa 2004/5/EC, dyrektywa 2004/6/EC, 2006/34/EC, 2007/26/EC.
• 11. Rozporządzenie Komisji WE nr 41/2009 z dnia 20 stycznia 2009 r. dotyczące składu i etykietowania środków spożywczych odpowiednich dla osób z nietolerancją glutenu. Dziennik Urzędowy UE, L 16 z dnia 21.01.2009 r.
• 12. Ziemlański Ś.: Odżywki dla sportowców i innych osób obciążonych dużym wysiłkiem fizycznym. Nowa Med., 1996, 3, 39-42.
• 13. Szostak W.B., Cybulska B.: Profilaktyka pierwotna cukrzycy typu 2. Med. Dypl. Wyd. Specj. 2000, 49-51.
• 14. Raport FAO/WHO. Diet, nutrition and the prevention of chronic diseases. Geneva, 2003.
• 15. Kłosiewicz-Latoszek L., Respondek W.: Znaczenie diety w leczeniu nadciśnienia tętniczego. Żyw. Człow. Metab., 2001, 4, 342-350.
• 16. Szponar L., Respondek W.: Zmniejszanie ryzyka chorób na tle wadliwego żywienia w promocji zdrowia. W: Promocja Zdrowia. Red. J.B. Karski. Warszawa, Wydawn. IGNIS, 1999, 217-237.
• 17. Dieta bezglutenowa, co wybrać? Pod red.: H. Kunachowicz. Warszawa, Wydaw. Lek. PZWL, 2001.
• 18. Jarosz M., Dzieniszewski J. (red.): Celiakia. Warszawa, Wyd. Lek. PZWL, 2005, 1-105.
• 19. Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 9 października 2007r. w sprawie składu oraz oznakowania suplementów diety. Dz. U. Nr 196, poz. 1425.
• 20. Dyrektywa 2002/46/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 10 czerwca 2002 r. w sprawie zbliżenia ustawodawstw Państw Członkowskich odnoszących się do suplementów diety. Dziennik Urzędowy UE, L 183 z dnia 12.07.2002 r., ze zmianami.
• 21. Szponar L., Sekuła W. i wsp.: Badania indywidualnego spożycia żywności i stanu odżywienia w gospodarstwach domowych. Warszawa, Prace IŻŻ 101, 2003.
• 22. Świderski F.: Wprowadzenie do substancji dodatkowych - Pr. zbior. Pod. red. F. Świderski. Żywność wygodna i żywność funkcjonalna. Warszawa, WNT, 1999, 39-52.
• 23. Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 18 września 2008 r. w sprawie dozwolonych substancji dodatkowych. Dz. U. z dnia 3 października 2008 r. nr 177, poz. 1094.
• 24. Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady WE nr 1333/2008 z dnia 16 grudnia 2008 r. w sprawie dodatków do żywności. Dz. Urz. L 354.
• 25. Report from the Commission on Dietary Food Additive Intake in the European Union, COM (2001), 542 final.
• 26. Traczyk I., Szponar L., Matuska J., i wsp.: Ocena narażenia polskiej populacji na kwas benzoesowy pobrany z dietą. W: Fizjologiczne uwarunkowania postępowania dietetycznego. Warszawa, Wydaw. SGGW, 2004, 1, 402-406.
• 27. Traczyk I., Walkiewicz A., Szponar L.: Phosphorus intake as food additives in Polish diets. Ann. Nutr. Metab., 2007, 51, Suppl 1, 107.
• 28. Rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 10 lipca 2007 r. w sprawie znakowania środków spożywczych. Dz. U. Nr 137, poz. 966.
• 29. Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 25 lipca 2007 r. w sprawie znakowania żywności wartością odżywczą. Dz. U. Nr 137, poz. 967.
• 30. Rozporządzenie WE nr 1925/2006 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 20 grudnia 2006 r. w sprawie dodawania do żywności witamin i składników mineralnych oraz niektórych innych substancji. Dz. U. WE, L 404 z dnia 30.12.2006 r.
• 31. Rozporządzenie WE nr 1924/2006 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 20 grudnia 2006 r. w sprawie oświadczeń żywieniowych i zdrowotnych dotyczących żywności. Dz. U. WE, L 404 z dnia 30.12.2006 r.
• 32. Dyrektywa Rady 90/496/EWG w sprawie znakowania wartością odżywczą środków spożywczych. Dz. U. WE, L 276 z dnia 6.10.1990 r.
• 33. Dyrektywa Komisji 2008/100/WE z dnia 28 października 2008 r. zmieniająca dyrektywę 90/496/EWG w sprawie znakowania wartością odżywczą środków spożywczych w odniesieniu do zalecanego dziennego spożycia, współczynników przeliczeniowych na energię oraz definicji. Dz. U. WE, L 285 z dnia 29.10.2008 r.
• 34. Report on European Consumerʼs Perception on Foodstuffs Labelling (BEUC, 2005), www.beuc.com.
• 35. Projekt rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie przekazywania konsumentom informacji na temat żywności. 2008/0028 (COD).