PL
Osteoporoza jest układową chorobą szkieletu, której ryzyko zależy od wielu elementów. Ważne miejsce w ocenie tego ryzyka zajmują czynniki żywieniowe, w tym głównie spożycie wapnia i witaminy D. Jednocześnie pobycie zapotrzebowania na konieczne składniki diety umożliwia tylko sprawnie działający przewód pokarmowy. Każda jego niedomoga może wiązać się z ograniczeniem spożycia, zaburzeniami wchłaniania i/lub metabolizmu wielu substancji niezbędnych do prawidłowego funkcjonowania gospodarki kostnej. Obecność procesu zapalnego jest kluczowa dla patogenezy niektórych schorzeń przewodu pokarmowego, np. nieswoistych zapaleń jelit czy choroby wrzodowej żołądka i dwunastnicy (zakażenie Helicobacter pylori). Działanie mediatorów zapalnych na tkankę kostną może sprzyjać rozwojowi osteoporozy i jest obecnie przedmiotem licznych prac badawczych. W chorobach wątroby zarówno przebiegających z cholestazą, jak i z pierwotnym uszkodzeniem komórki wątrobowej, może dochodzić do pogorszenia wchłaniania tłuszczów, witaminy D i wapnia, a także do zaburzeń metabolicznych o negatywnym znaczeniu dla tkanki kostnej. Również choroby trzustki, zwłaszcza w zaawansowanej formie, mogą być związane ze zwiększonym ryzykiem rozwoju osteoporozy. Profilaktyka, a często również leczenie osteoporozy, powinny być częściej niż obecnie stosowane przez gastrologów.
EN
Osteoporosis is a systemic bone disease and the risk of its development depends on many factors. Dietary factors belong to the most important ones, including mainly intake of calcium and vitamin D. However, only well functioning alimentary tract provides conditions for effective absorption of dietary elements. Many diseases of the gastrointestinal tract may cause impairment of intake, absorption and metabolism of many key substances necessary in normal bone metabolism. The presence of inflammation is observed in the pathogenesis of some gastrointestinal tracts diseases like inflammatory bowel diseases or peptic ulcer disease (Helicobacter pylori infection). The action of inflammatory mediators on bone tissue may also have influence on osteoporosis development and is presently extensively studied. In liver diseases with cholestasis as well as with primary damage of liver cells, the absorption of fat, vitamin D and calcium may be decreased leading to metabolic disturbances negatively influencing bone metabolism. The risk of osteoporosis may also be increased in pancreatic diseases mainly at advanced stage. Prophylactic measurements and often treatment of osteoporosis should be practised by gastroenterologists more often than it is at present.