PL
W pracy przedstawiono wstępne wyniki badań zawartości najważniejszych składników biogennych (N-NO₃, N-NH₄, P i K) w wodach gruntowych na obiekcie rolniczego wykorzystania gnojowicy z fermy trzody chlewnej w zależności od zwięzłości gleby. Na obiekcie prowadzona jest racjonalna gospodarka gnojowicą a jej dawki nie przekraczały zapotrzebowania na azot uprawianych roślin. Badaniami objęto 16 ha gruntów ornych, charakteryzujących się znaczną zmiennością glebową. Zmienność glebowa na obszarze badawczym stanowiącym w całości jedno pole orne pozwoliła na wyraźne określenie wpływu stosowania nawożenia gnojowicą gleb o różnej zwięzłości na jakość wód gruntowych. Na obszarze objętym badaniami dominują gleby lekkie (piaski gliniaste), natomiast w południowo-zachodniej części obiektu zalegają, charakteryzujące się znacznie większą zwięzłością gliny średnie. Badania wykazały znaczne różnice zanieczyszczenia wód gruntowych, zwłaszcza azotanami, w zależności od zwięzłości gleby. Zawartość azotu azotanowego w wodach gruntowych na glebach przepuszczalnych była zdecydowanie wyższa niż na glebach zwięzłych i przekroczyła wartość dopuszczalną dla IV klasy jakości wód podziemnych. Na glebach zwięzłych średni wzrost zawartości azotanów w wodach gruntowych w porównaniu do obszaru nie objętego nawożeniem był nieznaczny i spowodował zmianę jakości wód podziemnych o 1 klasę. Nawożenie gnojowicą nie spowodowało zmiany jakości wód ze względu na zawartość potasu i fosforu.
EN
Presented in the paper are the preliminary results of examining the contents of the most important biogenic components (N-NO₃, N-NH₄, P and K) in groundwater on the agricultural object utilizing liquid manure from pig farm, depending on soil firmness. Rational agriculture is conducted on the object with liquid manure and its dosage not exceeding the nitrogen requirement of plants cultivated. The study covered 16 ha of arable land characterized by a considerable soil variation. Soil variation on the examined area, constituting one whole arable field, allowed an explicit specification of the influence of utilizing liquid manure fertilization of soil of varying firmness/compactness on the quality of groundwater. Dominating in the area covered by the study is light soil (clayey sand) whereas the south-western part of the object contains deposits of medium clay characterized by a greater firmness. The examination showed substantial differences in the pollution of groundwater, especially with nitrates, depending on the firmness of soil. Nitrate nitrogen content in groundwater on the permeable soil was decidedly higher than on the compact soil and exceeded the value admissible for class IV quality of groundwater. Average rise in nitrate contents in groundwater on compact soil the in comparison with the area not fertilized was slight and caused changes in their class of quality. Fertilization with liquid manure did not cause any change in the groundwater quality due to potassium and phosphorus content.