PL
W czterech odmianach fasoli białej {Phaseolus vulgaris i Phaseolus coccineus) analizowano występowanie makroskładników odżywczych (skrobi, białka, składników mineralnych, mono- i disacharydów) oraz nieodżywczych, pełniących funkcje fizjologiczne w układzie pokarmowym (błonnik pokarmowy, skrobia oporna, oligosacharydy). W liścieniach odmian Phaseolus coccineus (Eureka, Piękny Jaś) stwierdzono wyższą zawartość skrobi (ok. 48% s.m.) w porównaniu z odmianami Phaseolus vulgaris (Aura, Biała), a pod względem zawartości białka dominowały odmiany Phaseouls vulgaris (17% s.m.). Masę cząsteczkową białek amorficznych określono w przedziale od 20·103—97·103 Da. Składniki mineralne (ok. 3% s.m.) były rozmieszczone równomiernie w całych nasionach fasoli, niezależnie od odmiany. Liścienie odmian Phaseolus vulgaris cechowały się wysoką zawartością frakcji skrobi, której nie hydrolizuje α- amylaza trzustkowa. Pod względem zawartości błonnika pokarmowego dominowała frakcja nierozpuszczalna w wodzie (ok. 12%). Analiza wyodrębnionych z nasion fasoli rozpuszczalnych sacharydów wykazała obok glukozy i sacharozy obecność oligosacharydów: rafinozy i stachiozy. Tak więc wykazano, że nasiona fasoli są cennym produktem żywnościowym.
EN
In four white bean varieties (Phaseolus vulgaris and Phaseolus coccineus), there was analyzed a content of nutritious macro-components (starch, protein, mineral compounds, and mono- and disaccharides) and non-nutritious ones that fulfill physiological functions in the human gastrointestinal tracts (i.e. the content of dietary fiber, resistant starch, oligosaccharides). As for the cotyledons of Phaseolus coccineus var. (Eureka, Piękny Jaś), it was stated that the content of total starch was higher (about 48 % d.m.) than in Phaseolus vulgaris var. (Aura, Biała). However, the protein content (17 % d.m.) was the highest in Phaseouls vulgaris var. The molecular mass of the amorphic protein was determined for the range from 20·103 to 97 ·103 Da. The mineral compounds (about 13 % d.m.) were regularly arranged within the structure of whole seed beans, and the size of seeds was of no influence on this arrangement. The Phaseolus vulgaris var. cotyledons showed a high content of starch, and it is impossible for the pancreatic α-amylase to hydrolyze it. In the dietary fiber fraction the insoluble fraction was dominating (12 %). The analysis of soluble saccharides, separated from bean seeds, showed the presence of two oligosaccharides: raffinose and stachiose, as well as of glucose and saccharose. Thus, it has been proved that the bean seeds are a highly valuable food product and should be taken into consideration because of their health stimulating properties.