Wystepowanie nicieni owadobojczych w glebach na terenach przemyslowych

• Autorzy: Dziegielewska M , Kiepas-Kokot A
• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

W pracy określano występowanie nicieni owadobójczych z rodziny Steinernematidae i Heterorhabditidae na terenach podlegających silnej antropopresji. Badania prowadzono w pobliżu trzech dużych zakładów przemysłowych: Zakładów Chemicznych „Police” S.A., Elektrowni „Dolna Odra” oraz Zakładu Kabli „Załom”. Nicienie owadobójcze wyizolowano z 15 stanowisk, z 32 objętych badaniami, co stanowi ok. 47% ogółu wyznaczonych miejsc. Spośród 97 prób pobranych z terenu, w 38 stwierdzono obecność nicieni owadobójczych (39% ogółu pobranych prób). Nicienie z rodziny Steinernematidae, reprezentowane przez 4 gatunki, stwierdzono w 32 próbach, co stanowi 84% ogółu stwierdzeń. Gatunkiem dominującym był Steinernema feltiae obecny w 24 próbach (63% stwierdzeń). Inne gatunki z tej rodziny stanowiły łącznie 21% stwierdzeń, w tym Steinernema affine - 8%, Steinernema bicornutum - 8% i Steinernema sp. B. - 5%. Nicienie z rodziny Heterorhabditidae, reprezentował tylko jeden gatunek - Heterorhabditis megidis, obecny na 5 z 15 stanowisk, w 7 próbach (18% stwierdzeń).

EN

The occurence of entomopathogenic nematodes from the Steinernematidae and Heterorhabditidae families was studied in contaminated soils near „Police” Chemical Plant, „Dolna Odra” Power Plant, Cable Factory at Załom. From among the 97 samples tested, 39% were positive for entomopathogenic nematodes with only one positive for the Heterorhabditis megidis. Of steinernematid species, Steinernema feltiae, Steinernema affine, Steinernema bicornutum and Steinernema sp. belonging to „glaseri” group were recovered. Among them, the Steinernema feltiae was dominant (63% total samples with nematodes). Other nematodes species were rare isolated from soil samples. Entomopathogenic nematodes were found near whole surveyed industrial area. Dependence of entomopathogenic nematodes on insect incidence seemed to be elementary for their incidence and abundance.

Słowa kluczowe

PL

wystepowanie; nicienie owadobojcze; zanieczyszczenia przemyslowe; gleby; metale ciezkie; Steinernematidae; zanieczyszczenia gleb; Heterorhabdidae

• Wydawca: -
• Czasopismo: Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych
• Rocznik: 2004
• Tom: 501
• Opis fizyczny: s.95-101,tab.,bibliogr.

Twórcy

autor

Dziegielewska M

• Katedra Entomologii, Akademia Rolnicza, ul.Slowackiego 17, 71-434 Szczecin

autor

Kiepas-Kokot A

• Katedra Ochrony i Kształtowania Środowiska, Akademia Rolnicza, Szczecin

Bibliografia

• Bedding R.A., Akhurst R. 1975. A simple technique for the detection of insect parasitic rhabditid nematodes in soil. Nematologica 21: 109-110.
• Bednarek A. 1990. Ekologiczne uwarunkowania aktywności biologicznej nicieni entomofilnych w środowisku glebowym agrocenoz. Rozpr. Nauk. i Monoer. SGGW-AR Warszawa: 1-108.
• Brown J.M., Gaugler R. 1997. Temperature and humidity influence emergence and survival of entomopathogenic nematodes. Nematologica 43: 363-375.
• Dzięgielewska M. 1999. Występowanie nicieni na terenach o wysokim stopniu skażenia zanieczyszczeniami przemysłowymi. Mat. z IV Konf. Nauk. „Interakcja jonów metali w środowisku”, 19 V Kraków: 31.
• Hominick W.M., Briscoe B.R. 1990. Occurrence of entomopathogenic nematodes (Rhabditida: Steinernematidae and Heterorhabditidae) in British soil. Parasitology, 100: 295-302.
• Jaworska M., Jasiewicz Cz., Gorczyca A. 1997. Wpływ zanieczyszczenia metalami ciężkimi gleb ogrodów działkowych Śląska na aktywność mikroorganizmów glebowych. Post. w Ochr. Rośl. 37(2): 276-278.
• Kamionek M., Pezowicz E., Głowacka B. 1995. Nicienie entomofilne na terenach leśnych o różnym stopniu skażenia zanieczyszczeniami przemysłowymi. Prace IBL ser. B 24: 63-71.
• Kaya H.K, Stock S.P. 1997. Techniques in insect nematology, in: Manual of Techniques in Insect Pathology. Lacey L.A. (ed.) Academic Press, San Diego, London, Boston, New York, Sydney, Tokyo, Toronto: 287-296.
• Mráček Z. 1992. Estimate of the number of infective larvae of Neoaplectana carpocapsae (Nematoda: Steinernematidae) in a soil sample. Nematologica 28: 303-306.
• Mráček Z., Bečvář S. 2000. Insect aggregations and entomopathogenic nematode occurrence. Nematology 2(3): 297-301.
• Mráček Z., Bečvář S., Kindlmann P. 1999. Survey of entomopathogenic nematodes from the families (Nematoda: Rhabditida) in the Czech Republic. Folia Parasit. 46: 145-148.
• Mráček Z., Webster J.M. 1993. Survey of Heterorhabditidae and Steinernematidae (Rhabditida, Nematoda) in Western Canada. J. Nematol. 25(4): 710-717.
• Özer N., Keskin N., Kubas Z. 1995. Occurrence of entomopathogenic nematodes (Steinernematidae, Heterorhabditidae) in Turkey. Nematlogica 41: 639-640.
• Pezowicz E., Kamionek M. Bednarek A. 1997. Wpływ związków ołowiu i miedzi na nicienie entomofilne (Steinernematidae). Mat. z II Konf. Nauk. „Oddziaływanie jonów metali na mikroorganizmy”, 15 V Kraków: 67-71.
• Poinar G.O. Jr. 1990. Taxonomy and Biology of Steinernematidae and Heterorhabditidae, in: Entomopathogenic Nematodes in Biological Control. Gaugler R., Kaya H.K) CRC Press, Boca Raton: 23-61.
• Rewaj R., Herasymowicz-Bąk, Poprawski W. 1999. Powietrze, w: Raport o stanie środowiska w województwie zachodniopomorskim w latach 1997-1998. Landsberg- Uczciwek M. (red.). Inspekcja Ochrony Środowiska i Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska w Szczecinie, Biblioteka Monitoringu Środowiska, Szczecin: 41.
• Sandner H. 1990. Pasożyty w służbie człowieka. PWN Warszawa: 1-168.
• Straszko J., Fidecka M., Paulo L.A. 1997. Ocena jakości powietrza w regionach przemysłowych. Ochr. Pow. Probl. Odpad. 31(3): 74-82.
• Sturhan D., Lišková M. 1999. Studies on the natural occurrence of entomopathogenic nematodes in the Slovak Republic. Nematologica 44(5): 586.
• White G.F. 1927. A method for obtaining infective nematode larvae from cultures. Since 66: 302-303.