Efekty toksycznego dzialania olowiu i wybranych insektycydow fosforoorganicznych w organizmie szczura. II. Badania aktywnosci acetylocholinoesterazy [AChE] we krwi i mozgu szczurow po podaniu olowiu, fenitrotionu i foschloru w watrobie i mozgu szczurow

• Autorzy: Barski D , Zasadowski A.
• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Oznaczano aktywność esterazy acetylocholinowej (AChE) we krwi i w mózgu szczurów narażonych na ołów, fenitrotion i foschlor oraz ołów z fenitrotionem i ołów z foschlorem. Wykazano zróżnicowany wpływ octanu ołowiu(II) podanego jednorazowo w dawce 250 mg/kg m.c. i w sposób frakcjonowany (przez 5 dni po 50 mg/kg m.c.) na aktywność cholinoesteraz. W intoksykacjach mieszanych ołów nasilał i przedłużał proces hamowania AChE wywołany przez fenitrotion oraz przedłużał reaktywację tego enzymu. Natomiast po podaniu ołowiu z foschlorem między 6. godziną a 21. dniem doświadczenia występowały nieregularne zmiany o różnym nasileniu w aktywności AChE we krwi i w mózgu. Bardziej nasilony spadek aktyw­ności tego enzymu był w grupie szczurów narażonych na octan ołowiu(II) w dawce frakcjono­wanej i foschlor niż w grupie zwierząt intoksykowanych jednorazową dawką octanu ołowiu(II) i foschloru.

EN

The acetylcholinesterase (AChE) activity in blood and brain of rats intoxicated with lead, fenitrothion and foschlor as well as with combinations of lead and fenitrothion and foschlor was determined. The varying influence of a single dosage of 250 mg/kg (body weight) of lead acetate (II) and its fractionated dosage (for 5 days 50 mg/kg (body weight) a day) on the cholinesterase activity was observed. In the mixed intoxication, lead intensified and lengthe­ned the period of enzyme re-activation. However, after adding lead with foschlor between the 6th and the 12th day of the experiment, irregular changes of intensity of AChE activity in blood and brain were found. The decrease in the enzyme activity was more significant in rats intoxicated with fractionated dosage of lead acetate (II) and foschlor than in rats intoxicated with a single dosage of lead acetate (II) and foschlor.

Słowa kluczowe

PL

zwierzeta doswiadczalne; szczury; aktywnosc enzymatyczna; mozg; acetylocholinesteraza; zatrucia; zatrucia mieszane; olow; insektycydy fosforoorganiczne; metale ciezkie; fenitrotion; foschlor; toksycznosc; krew; badania krwi

EN

experimental animal; rat; enzyme activity; brain; acetylcholinesterase; poisoning; mixed poisoning; lead; organophosphate insecticide; heavy metal; fenitrothion; foschlor; toxicity; blood; blood test

• Wydawca: -
• Czasopismo: Acta Academiae Agriculturae ac Technicae Olstenensis. Veterinaria
• Rocznik: 1997
• Tom: 25
• Opis fizyczny: s.101-113,rys.,bibliogr.

Twórcy

autor

Barski D

• Akademia Rolniczo-Techniczna, Olsztyn

autor

Zasadowski A.

Bibliografia

• Andrzejak R., Smolik R. 1996. Współczesne problemy ekspozycji na ołów ze szczególnym uwzględnieniem sytuacji w Polsce. Post. Hig. Med. Dośw., 50 (6): 581-595.
• Camacho M., Tarrab-Hazdai R., Espinoza В., Amon R., Agnew A. 1994. The amount of acetylcholinesterase on the parasite surface reflects the differential sensitivity of schistosome species to metrifonate. Parasitology, 108 (2): 153-160.
• Dieter M.P., Ludke J.L. 1975. Studies on combined effects of organophosphates and heavy metals in birds. I. Plasma and brain Cholinesterase in Coturnix Quail fed methyl mercury and orally dosed with parathion. Bull. Environ. Contam. Toxicol., 13 (3): 257-262.
• Dikshith T.S.S., Kumar S.N., Raizada R.B., Srivastava M.K. 1989. Response of matathion to cadmium chloride pretreated albino rats. Nat. Acad. Sci. Lett., 12 (10): 355-359.
• Dudkiewicz Т., Świątczak J. 1993. Ołów w środowisku w Polsce. Med. Pracy, 44 (Supl.l): 53-75.
• Durham H.D., Ecobichon D.J. 1986. An assessment of the neurotoxic potential of fenitrothion in the hen. Toxicology, 41 (3): 319-332.
• Ecobichon D.J., Zelt D. 1979. The acute toxicity of fenitrothion in weanling rats and effects on tissue esterases and mono-oxygenases. Toxicology, 13: 287-296.
• Ernst W., Julien G., Hennigar P. 1991. Contamination of Ponds by Fenitrothion during Forest Spraying. Bull. Environ. Contam. Toxicol., 46: 815-821.
• Hamilton G.A., Hunter K., Ruthven A.D. 1981. Inhibition of Brain Acetylcholinesterase Activity in Songbirds Exposed to Fenitrothion During Aerial Spraying of Forests. Bull. Environ. Contam. Toxicol., 27: 856-863.
• Hoshi F., Kobayashi H, Yuyama A., Matsusaka N. 1991. Effects of Triethyl Lead on Various Cholinergic Parameters in the Rat Brain In Vitro. Japan J. Pharmacol., 55: 27-33.
• Humphreys D.J. 1991. Effects of exposure to excessive quantities of lead on animals. Br. Vet. J., 147: 18-30.
• Kossakowski S., Patyra S., Stryczek J. 1973. Objawy kliniczne po naskórnym stosowaniu Neguvonu u bydła. Med. Wet., 29 (9): 524-527.
• Kryteria zdrowotne środowiska. T.3, Ołów. 1982, PZWL., Warszawa.
• Kuleta Z. 1980. Wpływ trichlorfonu na zachowanie się aktywności enzymatycznej u owiec. Zesz. Nauk. ART Olszt., Weterynaria, 12: 3-47.
• Lasota W., Dziedzic J., Bertrandt J., Juchim-Grabarek M., Mik E., Stelmach A. 1976. Wpływ fenitrotionu na enzymy szczurów w zatruciu podostrym. VII. Poziom aktywności cholinoesterazy i alkalicznej fosfatazy w surowicy krwi o różnej zawartości białka. Bromat. Chem. Toksykol., 9 (3): 257-265.
• Lehotzky K, Ungvary G. 1976. Experimental data on the neurotoxicity of fenitrothion. Acta Pharmacol. Toxicol., 39: 374-382.
• Nhachi C.F.B., Murambiya W., Kasilo O.J., Gwanzura L., Mason P. 1991. Effect of a single oral dose of metrifonate on human plasma Cholinesterase levels. Bull. Environ. Contain. Toxicol., 47 (5): 641-645.
• Osicka-Koprowska A., Wysocka-Paruszewska В., Witkowska D., Czech Z. 1978. Wydalanie p-nitro-m-kresolu i zmiany aktywności esterazy acetylocholinowej u szczurów zatruwanych fenitrotionem. Bromat. Chem. Toksykol., 11 (2): 151-157.
• Ruckebush Y., Ruckebush M. 1961. Sur le systeme acetylcholinesterase et la pharmacologic des insecticides organo-phosphores. Cah. Med. Vet., 30 (4): 126-151.
• Shiotsuki Т., Takeya R., Eto M., Shono T. 1988. Characteristics of houseflies selected by fenitrothion and diethyl fenitrothion. Agric. Biol. Chem., 52 (9): 2191-2196.
• Smok W., Wybrzak-Wróbel Т., Roczek E. 1987. Wpływ dwumetylo-2,2-dwuchłorowinylowego (DDVP) oraz dwuizopropylofluorofosforanu (DFP) na ostrą toksyczność estrów bicyklofosforoorganicznych (BCF). Bromat. Chem. Toksykol., 20 (1): 66-69.
• Sołtys M., Moniuszko-Jakoniuk J. 1989. Modyfikujący wpływ ksylenu na toksyczność olejowego roztworu metylobromfenwinfosu. Pestycydy, 2: 15-21.
• Takahashi H., Kato A., Yamashita E., Naito Y., Tsuda S., Shirasu Y. 1987. Potentations of N-methylcarbamate toxicities by organophosphorus insecticides in male mice. Fundam. Appl. Toxicol., 8 (2): 139-146.
• Tyburczyk W., Borkowska J., Klimek K., Galicki D. 1989. Wpływ skojarzonego działania azotynu sodu i fenitrotionu na wybrane parametry biochemiczne we krwi szczurów. Roczn. PZH, 40 (1): 58-64.
• Wysocka-Paruszewska В., Biel-Baranowska M. 1979. Effects of chronic lead administration on noradrenaline level and Cholinesterase activity in adult rat brain. Pol. J. Pharmacol. Pharm., 31: 399-405.
• Zasadowski A. 1993. Studies on the coupled-effect of lead and methylbromfenvinphos (IPO-63) on rat organisms. Polish J. Environ. Studies, 2 (2): 27-30.
• Żuk M. 1985. Wpływ subletalnych dawek trichlorfonu na rozmieszczenie selenu i cynku w organizmie zwierzęcym. Praca doktorska. I. Wet., Puławy.