PL
Jednym z najważniejszych problemów polskiego rolnictwa są zmiany obszarowe, wiążące się z odpływem siły roboczej z rolnictwa. Celem opracowania było przedstawienie ilości i jakości zasobów siły roboczej związanej z rolnictwem; ukazanie ich rozkładu przestrzennego, wykrycie źródeł przeludnienia agrarnego oraz określenie jego wpływu na obecne i przyszłe zmiany strukturalne gospodarstw rolnych w ujęciu przestrzennym. Stwierdzono, że rolnictwo dysponuje znacznymi zasobami siły roboczej, które w znacznej części są niewykorzystane - bezrobocie jawne i ukryte (około 800 tys. osób). Problem zagospodarowania nie w pełni wykorzystanej siły roboczej powiązanej z rolnictwem będzie najważniejszym i najtrudniejszym zagadnieniem w procesie zmian strukturalnych gospodarstw. Przestawione w opracowaniu czynniki utrudniające proces koncentracji ziemi w dużych gospodarstwach, zależą w głównej mierze od czynnika ludzkiego. W związku z tym, szansą poprawy struktury agrarnej jest tworzenie nowych miejsc pracy dla ludności rolniczej nie znajdującej pełnego zatrudnienia w swoim gospodarstwie.
RU
Одной из самых важных проблем сельского хозяйства являются пространственные изменения, связанные с отливом рабочей силы из сельского хозяйства. Целью разработки было представление количества и качества ресурсов рабочей силы, связанной с сельским хозяйством, а также указание их пространственного распределения, выявление источников аграрного перенаселения, как и определения их влияния на настоящие и будущие структурные изменения сельских хозяйств в пространственном представлении. Установлено, что сельское хозяйство располагает значительными ресурсами рабочей силы, которые в большой части не используются - явная и скрытая безработица (ок.800 тыс.чел.). Проблема занятости неполностью использованной рабочей силы, связанной с сельским хозяйством, будет наиболее важным и трудным вопросом в процессе структурных изменений хозяйств. Приведенные в разработке факторы; препятствующие процессам концентрации земли в больших хозяйствах, зависят, в основном, от человеческого фактора. В связи с этим, шансом улучшения аграрной структуры является создание новых мест труда для сельскохозяйственного населения, не находящего полной занятости в своих хозяйствах.
EN
Changes in farm area connected with the outflow of labour from farming, are thought to be one of the most important problems for Polish agriculture to be solved. The paper discusses both quantity and quality of labour resources in agriculture, their spatial location, sources of agrarian overpopulation and its influence on current and future changes of farm structure in a spatial approach. It has been found out that agriculture disposes large resources of labour force which is not fully used. Both open and hide unemployment accounts for 800.000 people. The problem how to manage agricultural labour which is not used in ful now is going to be the most difficult and most important one in the process of structural changes of Polish farms. The. factors presented in the paper hampering a process of land concentration in large farms depend mainly on human characteristic. A chance for improvement of the agrarian structure though is mainly a creation of new job opportunities for agricultural population that cannot be fully employed in farming.