Wyznaczanie stopnia zeutrofizowania powierzchniowych wod plynacych na przykladzie zlewni rzeki Baryczy

• Autorzy: Melcer B , Gorecki K
• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

W pracy przedstawiono wielkość ładunku związków biogennych odprowadzanych ze zlewni cząstkowych dorzecza Odry. Wykazano zależność wielkości ładunku związków azotu transportowanych wodami największych rzek w zlewni Baryczy od warunków klimatyczno-hydrologicznych ich zlewni. Przeprowadzone badania wykazały istotną zależność ładunku azotu ogólnego i azotanowego od wielkości przepływu wody i opadów półrocza zimowego. Zaproponowano nowy sposób wyznaczania zeutrofizowanych powierzchniowych wód płynących, oparty o wielkość jednostkowych ładunków azotu i fosforu ogólnego, transportowanych z obszaru zlewni rzecznej. Zgromadzone wyniki pochodzą z prowadzonych badań własnych oraz danych Państwowego Monitoringu Środowiska i obejmują lata hydrologiczne 1992/1993-2001/2002.

EN

Paper presents the quantity of nutrients load transported from the catchment areas of Odra river basin. The relationship has been shown between the load quantity of nitrogen compounds transported by the waters of biggest rivers in the catchment area of Barycz river and the climatic and hydrological conditions of their catchment areas. The research carried out showed a significant relationship between the load of total and nitrate nitrogen on the quantity of water flow and winter period rain fall. A new method to determine eutrophicated surface flowing waters was proposed, based on the quantity of total nitrogen and phosphorous elementary loads transported from the river catchment area. Presented results come from our own research and the data from National Monitoring of Environment; they include hydrological years 1992/1993-2001/2002.

Słowa kluczowe

PL

zlewnia Baryczy; eutrofizacja; zlewnie rzek; zwiazki biogenne; wody powierzchniowe

EN

Barycz catchment; eutrophication; river catchment; biogenic compound; surface water

• Wydawca: -
• Czasopismo: Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych
• Rocznik: 2006
• Tom: 513
• Opis fizyczny: s.265-276,rys.,tab.,bibliogr.

Twórcy

autor

Melcer B

• Katedra Ochrony i Ksztaltowania Srodowiska, Akademia Rolnicza, ul.Dabrowskiego 159, 60-594 Poznan

autor

Gorecki K

• Katedra Ochrony i Ksztaltowania Srodowiska, Akademia Rolnicza, ul.Dabrowskiego 159, 60-594 Poznan

Bibliografia

• Bożek A., Cydzik D., Jarosiński W., Jaśkiewicz E., Korol R., Krzymiński W., Łysiak- Pastuszak E., Słota H., Sokołowska E., Soszka H., Strońska M., Szczepański W., Szyjkowska U. 2002. Stan czystości rzek, jezior i Bałtyku w latach 2000-2001. Biblioteka Monitoringu Środowiska, Warszawa: 197 ss.
• Ilnicki P. 2004. Polskie rolnictwo a ochrona środowiska. Wydawnictwo AR w Poznaniu: 485 ss.
• Ilnicki P., Banaszkiewicz H., Bukowski Ł. 2003. Źródła, stężenie i ładunki azotu i fosforu w wodach rzeki Ner w latach hydrologicznych 1993-1998. Acta Scientiarum Polonorum. Formatio Circumiectus 2(1), AR w Krakowie: 23-35.
• Janicka M. 2004. Występowanie związków azotu i fosforu w wodach głównych dopływów środkowej i dolnej Warty w latach 1998/1999-2001/02. AR w Poznaniu (maszynopis).
• Kapuściński J. 2000. Struktura bilansu cieplnego powierzchni czynnej na tle warunków klimatycznych środkowej Polski. Roczniki AR w Poznaniu. Rozprawy Naukowe. Z. 303: 249 ss.
• Melcer B. 2005. Udział obszarowych i punktowych źródeł emisji związków azotu i fosforu w eutrofizacji cieków dorzecza Baryczy. Praca dokt. AR w Poznaniu.
• Niemirycz E., Taylor R., Makowski Z. 1993. Zagrożenie substancjami biogennymi wód powierzchniowych. Biblioteka Monitoringu Środowiska. OIKOS, Warszawa: 83 ss.
• Rozporządzenie 2002. Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 23 grudnia 2002 r: w sprawie kryteriów wyznaczania wód wrażliwych na zanieczyszczenie związkami azotu ze źródeł rolniczych. Dz.U. nr 241, poz. 2093.
• Seifert R. 2002. Wpływ charakteru zlewni rzeki Samicy Kierskiej, Samy Szamotulskiej i Wrześnicy na ładunek biogenów u ich ujścia. AR w Poznaniu (maszynopis).
• Witek T. (red.) 1981. Waloryzacja rolniczej przestrzeni produkcyjnej Polski według gmin. IMUZ, Puławy: 416 ss.