PL
Człowiek od wieków przystosowywał środowisko do własnych celów i potrzeb. Przejawia się to m.in. w wyborze miejsca na zakładanie i urządzanie siedzib i domostw. Widoczne to jest także na ponidziu. Obecny układ urbanistyczny wsi na terenie Zespołu Parków Krajobrazowych pochodzi najczęściej z połowy XIX wieku. Zabytkowe założenia cechuje harmonijne zespolenie elementów działalności człowieka z otaczającym je krajobrazem. Zmiany społeczno-gospodarcze prowadzą do zmiany zabudowy wsi. Artykuł jest omówieniem tych problemów i ich odzwierciedlenia w planach zagospodarowania przestrzennego.
EN
Man has adapted the environment for his purposes and needs for centuries. It is reflected, amongst others, in localization of dwellings and houses, a trend visible also in Ponidzie. The current layout of villages located in Ponidzie Landscape Park Complex has been developed in the mid-19th century, historical establishments interconnect elements of human activity and the landscape surrounding them. Social and economic changes lead to changes in the development of the village. The article deals with this problems and how they should be reflected in land use plans.