PL
Na Białorusi w procesie przechodzenia do gospodarki rynkowej odrzucono koncepcję radykalnych reform („terapii szokowej”), a przyjęto koncepcję stopniowej transformacji systemowej. W rezultacie zasadniczo do dnia dzisiejszego nie stworzono mechanizmów rynkowych w rolnictwie i nie odstąpiono od dyrektywnego zarządzania przedsiębiorstwami rolnymi. Pod tym względem Białoruś jest wyjątkiem wśród krajów Wschodniej i Centralnej Europy. Mimo to produkcja rolna ogółem poczynając od 1990 r. aż do 1995 r. wyraźnie spadała, a w kolejnych latach aż do 2003 r. była w stagnacji. W 2003 r. poziom produkcji rolnej ogółem na Białorusi był o 22% niższy niż w 1990 r. W tej sytuacji władze centralne Białorusi zdecydowały się na podjęcie działań mających na celu radykalne przyspieszenie rozwoju gospodarki żywnościowej kraju. Założono w latach 2005-2010 zwiększenie produkcji rolnej o 45%. Jednak w latach 2005-2009 osiągnięto tylko 24 % wzrost produkcji rolnej. Zasadniczym czynnikiem niższego niż założono wzrostu produkcji rolnej są trudności z rozwojem produkcji rolnej w gospodarstwach przydomowych ludności. W latach 2005-2008 produkcja ogółem w tych gospodarstwach spadła o 5%. Wydaje się, że jest to efekt ograniczenia wspomagania rozwoju produkcji w tych gospodarstwach oraz zmniejszenia zainteresowania rozwojem produkcji, szczególnie zwierzęcej, ze strony części ludności wraz ze wzrostem dostępności produktów żywnościowych na rynku.
EN
In the process of transition to the market economy Belarus rejected the concept of radical reforms (shock therapy) in favour of the concept of gradual transformation. Consequently, market mechanisms have not been created in agriculture and the top-down management of agricultural enterprises has not been abandoned up to this day. Belarus constitutes in this respect an exception among the countries of Eastern and Central Europe. However, the country’s overall agricultural production decreased tangibly in 1990-1995 and in the following years stagnation continuing until 2003 was reported. In 2003 the level of agricultural production in Belarus was 22% lower than in 1990. Under the circumstances the central authorities of Belarus decided to accelerate the development of the country’s food economy. According to the adopted assumptions, agricultural production was to grow by 45% in 2005-2010. However, in 2005-2009 it increased by not more than 24 %. The principal factor responsible for the lower than expected growth in agricultural production were difficulties in the development of agricultural production in family farms. In 2005-2008 the overall production in these farms declined by 5%. It seems that the decline occurred in the result of decisions to reduce assistance to the development of agricultural production and in the result of diminishing interest in the development of production – especially animal production, among a part of the population, due to the greater availability of food products on the market.