EN
Population studies on Arion lusitanicus, a slug species introduced into Poland, were carried out over the last decade. The slug occurs commonly in some areas and spreads out relatively quickly. It has an annual life cycle with eggs, and immature individuals overwinter. In the end of July A. lusitanicus begins copulation and three weeks later it lays eggs from which the first offspring hatch within a month. The copulation process and egg laying last until late fall. One A. lusitanicus can lay over 400 eggs. During the growing season there are two peaks of population density. This species feeds on plant material such as leaves, stems, bulbs, but also consumes animal material. The basic plant material are arable crops particularly vegetables and some species of agricultural crops, some fruit trees, ornamental plants, herbs and weeds. A. lusitanicus displays apparent food specialization and prefers certain cultivated and wild growing plants. A. lusitanicus shows large reproduction potential, wide food and ecologic tolerance, and is regarded as a serious pests occurring in home gardens.
PL
W pracy dokonano podsumowania wyników badań populacyjnych nad ślimakiem Arion lusitanicus, prowadzonych w latach 1994-2005 i przedstawiono jego charakterystykę. A. lusitanicus został zawleczony do Polski prawdopodobnie na początku lat dziewięćdziesiątych ubiegłego wieku. Początkowo występował tylko w Albigowej i Markowej w okolicy Rzeszowa, skąd rozprzestrzenił się prawie na całym obszarze województwa podkarpackiego. W ostatnich latach stwierdzono cztery nowe stanowiska występowania tego ślimaka. Niewykluczone, że gatunek ten występuje także w innych miejscach w kraju, ale nie jest odróżniany od Arion rufus. Jako typowy synantrop zajmuje siedliska silnie zdegradowane działalnością człowieka. Występuje masowo w ogrodach i na polach uprawnych położonych w pobliżu zabudowań oraz w zaroślach, w parkach, na cmentarzach, na śmietniskach i na brzegach rzek. A. lusitanicus wykazuje stałą rytmikę życiową związaną z porami roku. Ma roczny cykl życiowy. Okres dojrzewania i rozrodu przypada na ciepłe miesiące letnie i może trwać do późnej jesieni. Ślimak zimuje głównie w stadium jaj i osobników młodocianych, a większość osobników po złożeniu jaj umiera. W trzeciej dekadzie lipca przystępuje do kopulacji i po trzech tygodniach rozpoczyna składanie jaj, z których pierwsze osobniki wylęgają się po miesiącu. Kopulacja i składanie jaj trwa do późnej jesieni. Wylęganie następuje jesienią i wiosną. Jeden osobnik składa ponad 400 jaj. W sezonie wegetacyjnym występują dwa szczyty liczebności ślimaka. Pierwszy przypada wiosną, kiedy w populacji dominują młode, niedojrzałe osobniki. Drugi masowy pojaw ma miejsce pod koniec lata i wczesną jesienią, w okresie wschodów roślin ozimych. Podstawowym pożywieniem ślimaka są rośliny uprawne, zwłaszcza warzywa oraz niektóre gatunki roślin rolniczych, sadowniczych i ozdobnych. Ślimak chętnie odżywia się dwuliściennymi chwastami oraz pokarmem pochodzenia zwierzęcego. Uszkadza większość gatunków roślin uprawianych w ogrodach i na polach. Zeruje na wszystkich organach roślin, a najbardziej narażone na uszkodzenia są młode rośliny w okresie wschodów. Żerowanie ślimaka wyrządza poważne straty w plonie różnych gatunków roślin zwłaszcza warzyw i roślin ozdobnych. Duże rozmiary ciała A. lusitanicus, szybkie namnażanie, duża tolerancja pokarmowa i ekologiczna, wytrzymałość na głód i niesprzyjające warunki otoczenia, skorelowanie masowych pojawów z fenologią roślin uprawnych i brak wrogów naturalnych sprawiają, że A. lusitanicus bardzo dobrze adaptuje się w nowych siedliskach. Dzięki wymienionym cechom tworzy bardzo liczebne populacje i szybko rozprzestrzenia się na terenie Polski. Wyrządzane przez tego ślimaka szkody i trudności w jego zwalczaniu sprawiają, że należy go uznać za groźnego agrofaga o charakterze inwazyjnym.