Warunki srodowiskowe a ekonomika gospodarstw rolnych

• Autorzy: Zegar J S

Warianty tytułu

EN

Environmental conditions and the economics of agricultural farms

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Warunki środowiskowe wpływają na ekonomikę gospodarstw rolnych. Potwierdzają to wyniki badania gospodarstw indywidualnych na terenach Zielonych Płuc Polski objętych siecią Natura 2000. Wpływ ten ustalono trzema sposobami. Po pierwsze na podstawie badań ankietowych 285 gospodarstw o powierzchni co najmniej 5 ha użytków rolnych w zakresie oceny subiektywnej rolników. Po drugie na podstawie gospodarstw rachunkowości rolnej (FADN) w zakresie relacji ekonomicznych oraz sprawności gospodarowania. Po trzecie także na podstawie danych rachunkowości rolnej, tylko w zakresie korzyści z realizacji pakietów programu rolnośrodowiskowego. W rezultacie prezentowane wyniki dają pewien obraz wpływu ograniczeń środowiskowych na ekonomikę gospodarstw rolnych na terenach objętych siecią Natura 2000. Obraz ten nie jest pełny ze względu na niedostatek informacji w wykorzystanych zbiorowościach gospodarstw, a przede wszystkim na zbyt krótki czas wprowadzania ograniczeń na terenach Natura 2000. Gospodarstwa na terenach ograniczeń środowiskowych niewątpliwie mają gorsze warunki środowiskowe dla produkcji rolniczej, zwłaszcza roślinnej. Transfery w ramach Wspólnej Polityki Rolnej, zwłaszcza płatności z tytułu ONW i płatności rolnośrodowiskowe sprzyjają wyrównywaniu warunków ekonomicznych. Gospodarstwa na terenach naturowych mają też mniejsze możliwości podejmowania pracy najemnej. Ogólne warunki ekonomiczne sprzyjają przyspieszeniu zmian struktury agrarnej przez likwidowanie jednych gospodarstw rolnych a powiększanie innych. Problemem pozostaje zagrożenie depopulacją gmin naturowych. Wiele zależeć będzie od społecznego wartościowania dóbr i usług środowiskowych, co powinno przekładać się na płatności za tworzone dobra publiczne i usługi środowiskowe.

EN

Environmental conditions exert an influence on the economics of agricultural farms. This fact has been confirmed by the results of research covering private farms, which operate on the territory of the Green Lungs of Poland region included in the Natura 2000 network. Three methods helped to establish the existence of such influence. Firstly, surveys conducted with the help of questionnaires designed to collect the subjective opinions of farmers, which covered 285 farms, each with the acreage of at least 5 ha of arable land. Secondly, analyses of information concerning economic relations and efficiency in managing the operation of FADN agricultural holdings, and, thirdly, analyses of farm accountancy data relating to advantages achieved thanks to the implementation of project packages offered by agricultural-environmental programmes. Owing to the application of these methods the presented results permit to form a certain picture of the influence of environmental restrictions on the economics of agricultural farms situated in the Natura 2000 areas. This picture is incomplete due to insufficient information on the examined groups of farms and, in the first place, due to the fact that the process of imposing restrictions in the areas covered by the Natura 2000 network has been continuing for a very short time. Farms operating in the areas subject to environmental restrictions undoubtedly have less favourable environmental conditions for developing agricultural, and especially, plant production. Transfers within the framework of Common Agricultural Policy, especially LFA payments and agricultural-environmental payments, help eliminate differences in the economic conditions. The population of farms operating in the Natura areas also has smaller chances to become employed. The general economic conditions are conducive to the acceleration of changes in the agrarian structure through the liquidation of some agricultural farms and the enlargement of other agricultural holdings. The threat of depopulation of communes situated in the Natura areas constitutes a problem. Much will depend on the value attributed by society to goods and environmental services, which should translate into payments for the created public goods and environmental services.

Słowa kluczowe

PL

gminy; uzytki rolne; gospodarstwa rolne; gospodarstwa indywidualne; struktura gospodarstw; ludnosc; gestosc zaludnienia; ekonomika; Europejska Siec Ekologiczna Natura 2000; woj.podlaskie; woj.warminsko-mazurskie; woj.mazowieckie; produkcja rolna; programy rolno-srodowiskowe; warunki srodowiska; ekonomika i organizacja

• Wydawca: -
• Czasopismo: Wieś i Rolnictwo
• Rocznik: 2010
• Numer: 1
• Opis fizyczny: s.106-121,rys.,tab.,bibliogr.

Twórcy

autor

Zegar J S

• Instytut Ekonomiki Rolnictwa i Gospodarki Zywnosciowej - Panstwowy Instytut Badawczy, Warszawa

Bibliografia

• Niewęgłowska G., 2009: Wpływ realizacji programu rolnośrodowiskowego na gospodarstwa rolne w świetle danych Polskiego FADN z lat 2005–2007.Maszynopis. ZOE, IERiGŻ-PIB, Warszawa.
• Ustawa z dnia 16 kwietnia 2004 roku o ochronie przyrody. Dz.U. nr 92, poz. 880.