Gleby mineralne w krajobrazach mlodoglacjalnych Pojezierza Mazurskiego i Rowniny Sepopolskiej

• Autorzy: Piascik H , Gotkiewicz J , Smolucha J , Morze A
• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Gleby mineralne Poj. Mazurskiego i Równiny Sępopolskiej przedstawiono na tle wydzielonych na tym obszarze 9 typów krajobrazów młodoglacjalnych, które dobrze charakteryzują warunki siedliskowe. Na omawianym obszarze widoczna jest wyraźna południkowa zmienność pokrywy glebowej. Dla krajobrazów części północnej typowe są gleby ciężkie i bardzo ciężkie wytworzone ze zwięzłych glin i iłów, głównie reprezentowane przez gleby brunatne i czarne ziemie. W środkowej pojeziernej części duży areał zajmują gleby brunatne właściwe zaliczane do kategorii gleb średnich, którym towarzyszą gleby płowe o lżejszym uziarnieniu. W krajobrazach silnie urzeźbionych występują gleby deluwialne. Na południu w krajobrazach falistych oraz płaskich równin piaszczystych występuje zdecydowana przewaga gleb bardzo lekkich, głównie rdzawych i bielicowych. Uzyskana charakterystyka gleb mineralnych, rozpatrywana na tle warunków siedliskowych w jednostkach krajobrazowych, umożliwia przedstawienie wniosków odnośnie ich prawidłowego użytkowania zapewniającego równowagę środowiska przyrodniczego.

EN

Mineral soils of the Masurian Lake District and Sępopol Plain are presented in relation to 9 types of young glacial landscapes distinguished in this region, which characterize site conditions in a good way. A distinct meridional differentiation of soil cover is observed all over the area in question. Heavy and very heavy soils composed of compact loams and clays, such as brown soils and black earths, are characteristic of the northern part landscapes. A vast area of the central part (of lake origin) is occupied by brown soils of the medium texture, accompanied by the soils lessives of the leighter grain size distribution. Deluvial soils are found in landscapes of high relief. Very light soils, mostly rusty and podzol ones, prevail in the South, in the landscapes of rolling and level sandy plains. The obtained characteristics of mineral soils, examined taking into account site conditions in landscape units, enables to draw certain conclusions concerning their proper use and preservation of ecological balance of environment.

Słowa kluczowe

PL

Pojezierze Mazurskie; gleby; obszary mlodoglacjalne; Rownina Sepopolska; gleby mineralne

• Wydawca: -
• Czasopismo: Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych
• Rocznik: 1996
• Tom: 431
• Opis fizyczny: s.137-155,rys.,tab.,bibliogr.

Twórcy

autor

Piascik H

• Katedra Gleboznawstwa, Akademia Rolniczo-Techniczna, 10-957 Olsztyn-Kortowo

autor

Gotkiewicz J

• Katedra Gleboznawstwa, Akademia Rolniczo-Techniczna, 10-957 Olsztyn-Kortowo

autor

Smolucha J

• Katedra Gleboznawstwa, Akademia Rolniczo-Techniczna, 10-957 Olsztyn-Kortowo

autor

Morze A

• Katedra Gleboznawstwa, Akademia Rolniczo-Techniczna, 10-957 Olsztyn-Kortowo

Bibliografia

• 1. Białousz S. (1978). Wpływ morfogenezy Pojezierza Mazurskiego na kształtowanie się gleb. Rocz., Nauk. Rol. D-166: 87-154.
• 2. Bieniek B., Gotkiewicz J. (1990). Badania nad właściwościami i troficznością gleb deluwialnych terenów młodoglacjalnych. Acta Acad. Agricult. Tech. Olst. Geod. Ruris Regulat., 20: 109-121.
• 3. Cymerman R., Suchta J. (1992). Determinanty ekologicznego rozwoju rolnictwa i gospodarki żywnościowej na obszarze „Zielone Płuca Polski”. Zesz. Probl. Post. Nauk Roln., 401: 335-346.
• 4. Gotkiewicz J., Smołucha J. (1996). Charakterystyka krajobrazów młodoglacjalnych Pojezierza Mazurskiego i Równiny Sępopolskiej. Zesz. Probl. Post. Nauk Roln. 431: 119-136.
• 5. Gotkiewicz J. Bieniek B. (1996). Zmiany wybranych właściwości gleb mineralnych Pojezierza Mazurskiego i Równiny Sępopolskiej. Zesz. Probl. Post. Nauk Roln. 431: 157-180.
• 6. Kondracki J. (1972). Polska północno-wschodnia. PWN, Warszawa.
• 7. Obieg wody i bariery biogeochemiczne w krajobrazie rolniczym. (1990). Red. Ryszkowski L, Marcinek J., Kędziora A. Wyd. Uniwersytetu im A. Mickiewicza, Poznań.
• 8. Okruszko H., Piaścik H., Gotkiewicz J., Bieniek B. (1991). Zróżnicowanie siedlisk hydrogenicznych w różnych typach krajobrazu młodoglacjalnego. Biul. Nauk. ART Olszt., 31: 77-88.
• 9. Skłodowski P., Maciejewska A. (1992). Gospodarka zasobami glebowymi. Zesz. Probl. Post. Nauk Rol., 401: 134-141.
• 10. Systematyka gleb Polski (1989). Wyd. IV. Roczn. glebozn., 40: 3/4.
• 11. Uggla H. (1956). Ogólna charakterystyka gleb Pojezierza Mazurskiego. Zesz. Nauk. WSR Olszt., 1: 15-55.
• 12. Uggla H., Witek T. (1958). Czarne ziemie kętrzyńskie. Zesz. Nauk. WSR Olszt., 3: 69-108.
• 13. Zalecenia agrotechniczne (1992). IUNG Puławy, t. I, II.
• 14. Suchta J., Michałowski J. (1966). Ekorozwój jako wyznacznik polityki przestrzennej na obszarach wiejskich Pojezierza Mazurskiego. Zeszt. Probl. Post. Nauk Roln. 431: 101-118