Wiejskie bezrobocie w procesach zmian na rynku pracy

• Autorzy: Sikorska A.
• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

W pracy scharakteryzowano rozpowszechnienie bezrobocia na wsi oraz aktywności zawodową ludności wiejskiej w latach 1994-1995. Zaobserwowane tendencje zmian w odniesieniu do wymienionych zjawisk przedstawiono na tle przekształceń zachodzących na globalnym rynku pracy. W analizie uwzględniono przede wszystkim przeobrażenia w poziomie i natężeniu bezrobocia oraz liczebności i strukturze osób aktywnych i biernych zawodowo. Zaprezentowana również cechy demograficzne i status zawodowy osób pracujących. W analizie danych obrazujących wymienione zagadnienia uwzględniono odmienności pomiędzy procesami zachodzącymi na wsi i w mieście. Podstawowy materiał źródłowy stanowiły dane z rejestrów Urzędów Pracy oraz raporty z badania aktywności ekonomicznej ludności przeprowadzanego cyklicznie w GUS (tzw. BEAL). Z zawartej w opracowaniu analizy danych wynika, że sytuacja na rynku pracy jest niestabilna i w stosunkowo krótkim czasie (badano okres roku kalendarzowego) zachodzi na nim wiele zmian. Pomimo, że czasie 1994-1995 zaobserwowano pewne korzystne zjawiska (głównie spadek stopy bezrobocia), jednocześnie powiększała się liczebność biernych zawodowo, со л ogólnospołecznego punktu widzenia jest zjawiskiem niepokojącym. Porównanie tempa i ukierunkowania poszczególnych procesów zmian w podziale miasto - wieś jednoznacznie wskazuje, że położenie ludności wiejskiej na rynku pracy jest trudniejsze od sytuacji mieszkańców miast. W konsekwencji, pomimo odmienności wynikających ze specyfiki zatrudnienia w rodzinnych gospodarstwach chłopskich (taki status dotyczy prawie połowy pracujących mieszkańców wsi), wartość stopy bezrobocia na wsi i w mieście stopniowo się upodobnia. O trudnościach ludności wiejskiej związanych z poszukiwaniem pracy zarobkowej świadczy, niezmiennie bardzo wysokie, natężenie bezrobocia wśród niechłopskiej ludności wiejskiej. W tej grupie co czwarta osoba obecna na rynku pracy jest bezrobotna.

RU

В разработке дана характеристика распространения безработицы в деревне и профессиональной активности сельского населения в 1994-1995гг. Наблюдаемые тенденции изменений по отношению к указанным явлениям представлены на фоне преобразований, происходящих на общем рынке труда. В анализе учтены, прежде всего, преобразования, касающиеся уровня и концентрации безработицы, а также численности и структуры профессионально активных и пассивных лиц. Представлены также демографические черты и профессиональрый статус работающих лиц. В анализе данных, характеризирующих указанные вопросы, учтены различия процессов, происходящих в городе и деревне. Источником основных материалов были регистрационные данные трудовых ведомств и рапорты исследований экономической активности населения, производимых циклически в ГСУ. Из анализа данных вытекает, что ситуация на рынке труда неустойчива и в сравнительно короткий период (в течение календарного года) происходит на этом рынке много изменений. Несмотря на то, что в период 1994-1995гг. наблюдались некоторые положительные явления (в основном снижения уровня безработицы), увеличилась одновременно численность профессионально пассивных лиц, что с общенародной точки зрения представляет тревожное явление. Сравнение темпов и направлений отдельных преобразовательных процессов в соотношении город-деревня однозначно указывает, что положение сельского населения на рынке труда является более трудным, чем жителей городов. В результате, несмотря на различие, вытекающее из специфики занятости в семейных крестьянских хозяйстввах (такой статус касается почти половины работающих жителей деревни), степень безработицы в деревне и городе постепенно уподобляется. О трудностях сельского населения, связанных с поиском заработков, свидетельствует неизменно очень высокая концентрация безработицы среди некрестьянского сельского населения. В этой группе на рынке труда каждая четвертая особа является безработной.

EN

Unemployment in rural areas has been described in the paper as well as professional activity of rural population in the years 1994- 1995. Changes of the phenomena in question have been presented on the background of current transformation processes taking place on the labour market. The scope and intensity of unemployment, the number and structure of professionally active and passive population have been first of all discussed in the paper. Demographic features and professional status of working people have been also presented. Differences between processes taking place in both urban and rural areas have been considered while analysed these problems. Data of registers of the employment agencies and cyclic reports of the Main Statistical Office /GUS/ on economic activity of the population /so called BEAL/ constituted the basic data source for the analysis. The research showed that the situation on labour market is unstable. Relatively many changes occurred in a short period of time /one-year period has been studied/. Despite some positive phenomena being observed in 1994-1995 /mainly reduction of the unemployment rate/ the number of professionally passive people increased, which should be considered as an alarming fact from the social viewpoint. Comparing the paces and directions of the particular processes taking place in urban and in rural areas showed that the position of rural population on labour market is more difficult than in case of urban inhabitants. In effect, despite differences resulting from specific character of the employment in peasant family farms /almost a half of the all working in the country/ the unemployment rate in both urban and rural areas is getting more and more similar. High intensity of unemployment among non-peasant rural population confirms difficulties in finding new job places which inhabitants of villages are faced with. Every fourth of those who are looking for a job is unemployed.

Słowa kluczowe

PL

aktywnosc zawodowa; bezrobocie; wies; rynek pracy; Polska; ludnosc wiejska

• Wydawca: -
• Czasopismo: Komunikaty, Raporty, Ekspertyzy. Instytut Ekonomiki Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej
• Rocznik: 1996
• Tom: 399
• Opis fizyczny: s.1-23,tab.,bibliogr.

Twórcy

autor

Sikorska A.