Metale ciezkie w glebach uprawnych wybranych regionow Karpat Zachodnich

• Autorzy: Niemyska-Lukaszuk J
• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Metale ciężkie (Zn, Pb, Cd) oznaczono w profilach gleb uprawnych Pogórza Wielickiego, Beskidu Sądeckiego i Niskiego (tab. 1). Całkowita zawartość cynku i ołowiu w większości badanych gleb jest niska (tab. 2), natomiast zawartość kadmu w glebach Beskidu Sądeckiego i Niskiego jest podwyższona i często przekracza 3 mg/kg gleby, szczególnie w glebach użytków zielonych (tab. 2). Zawartość metali ciężkich w poziomach genetycznych badanych gleb jest istotnie zależna od ich zawartości w skałach macierzystych (tab. 3), a akumulacja uzależniona jest od zawartości węgla organicznego, PWK i zawartości frakcji granulometrycznych mniejszych od 0,02 mm (tab. 4). Współczynniki akumulacji badanych metali w poziomach próchnicznych świadczą o szczególnym nagromadzeniu w tych glebach kadmu (rys. 1), którego obecność w przypadku gleb kwaśnych może ograniczać ich walory produkcyjne.

EN

Heavy metals (Zn, Pb, Cd) have been determined in the profiles of the arable soils of Wieliczka Foothills, Beskid Sądecki and Niski (Tab. 1). The total content of zinc and lead in most of the examined soils is low (Tab. 2), while the content of cadmium in the Beskid Sądecki and Niski soils is higher and often exceeds 3 mg/kg of soil, especially in the soils of green lands (Tab. 2). The content of the heavy metals in the horizons of the examined soils is significantly correlated to their content in the parent rocks (Tab. 3), and their accumulation depends on the content of the organic matter, CEC and the content of the granulometric fraction smaller than 0,02 mm in dia (Tab. 4). The accumulation coeficients of the examined metals in humus horizons testify to the particular accumulation of cadmium in these soils (Fig. 1). In the case of the acid soils the presence of cadmium may limit their production qualities

Słowa kluczowe

PL

olow; gleby; Karpaty Zachodnie; tereny gorskie; metale ciezkie; kumulacja; cynk; zanieczyszczenia gleb; kadm; zawartosc metali ciezkich

• Wydawca: -
• Czasopismo: Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych
• Rocznik: 1995
• Tom: 421a
• Opis fizyczny: s.295-301,rys.,tab.,bibliogr.

Twórcy

autor

Niemyska-Lukaszuk J

• Zaklad Gleboznawstwa, Akademia Rolnicza, al.A.Mickiewicza 21, 31-120 Krakow

Bibliografia

• 1. Galler J. (1992). Schwermetalltransfer in der Nahrungskette, Forderungsdienst Beratungsservice, 9, 61-68.
• 2. Gambuś F. (1993). Metale ciężkie w wierzchniej warstwie gleb i w roślinach regionu krakowskiego. Zesz. Naukowe AR, Rozp. hab. 176.
• 3. Gorlach E. (1991). Wskaźniki zanieczyszczenia gleb metalami ciężkimi. Mat. Sympozjum Naukowego: Wpływ Huty im. T. Sendzimira na środowisko przyrodniczo-rolnicze, 29-39.
• 4. Heinrichs H., Mayer R. (1980). The role of forest vegetation in the bio-geochemical cycle of heavy metals., J. Environ. Qual., 9, 1, 11-118.
• 5. Hornurg V., Brummer G.W. (1990). Einflussgrossen der Schwermetall-Mobilitat und - Verfugbarkeit in Boden. Mengen- und Spurenelemente, Arbeitstagung der Universitaten Jena und Leipzig, 2, 415-423.
• 6. Niemyska-Łukaszuk J. (1993). Formy cynku, ołowiu i kadmu w glebach wybranych regionów Karpat Zachodnich. Zesz. Naukowe AR, Rozp. hab. 187.
• 7. Niemyska-Łukaszuk J. (1994). Formy cynku, ołowiu i kadmu w glebach uprawnych Beskidu Niskiego (Góry Grybowskie). Maszynopis, Zakład Gleboznawstwa.
• 8. Schejbel-Chwastek M., Tarkowski J. (1988). Mineralogia przemysłowych pyłów atmosferycznych i ich wpływ na zmiany geochemii środowiska w parkach narodowych Polski południowej. Prace Mineralogiczne, 80.