Wplyw weglanu wapnia, gipsu i fosfogipsu na plony oraz sklad chemiczny roslin i roztworu glebowego

• Autorzy: Sosulski T , Szara E. , Labetowicz J.

Warianty tytułu

EN

The influence of calcium carbonate as well as gypsum and phosphogypsum on crops and chemical composition of plants and chemical composition of soil solution

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

W doświadczeniu wazonowym przebadano wpływ węglanu wapnia, gipsu i fosfogipsu na plon i skład chemiczny roślin oraz pH i zawartość Ca²⁺, Mg²⁺, K⁺ w roztworze glebowym. Do badań została użyta gleba lekka, pochodząca z warstwy ornej niewapnowanego obiektu NPK, trwałego doświadczenia nawozowego prowadzonego w Wydziałowej Stacji Doświadczalnej SGGW w Skierniewicach. Roślinami testowymi były: gorczyca biała (Sinapis alba L.) oraz koniczyna czerwona (Trifolium pratense L.). Dawki wapnia w użytych substancjach wyliczono na podstawie 1,2 i 4 Hh. Największy przyrost plonów uzyskano stosując CaCO₃, natomiast użyte do nawożenia odpady na ogół zmniejszały plony uprawianych roślin. Węglan wapnia powodował wzrost zawartości Ca i Mg i spadek zawartości K w roślinach. Pobranie Ca, Mg i K przez rośliny było największe na obiektach z węglanem wapnia, mniejsze na obiektach z gipsem i najmniejsze na obiektach z fosfogipsem. Zastosowanie największych dawek odpadów było przyczyną zaburzenia gospodarki jonowej roślin w wyniku, którego dochodziło do rozszerzenia stosunku K : (Ca + Mg). Dominującym jonem roztworu glebowego gleby silnie kwaśnej był potas, deficytowym zaś magnez. Wapnowanie zwiększyło zawartość wapnia, a zmniejszyło zawartość magnezu w roztworze glebowym po zbiorze roślin. Na obiektach z gipsem i fosfogipsem zawartość wszystkich badanych jonów była wielokrotnie większa niż na obiektach wapnowanych (CaCO₃), a dominującym jonem był kation wapnia.

EN

The influence of calcium carbonate and waste material: gypsum and phos- phogypsum on yields and chemical composition of plants, pH and the content of Ca²⁺, Mg²⁺, K⁺ in the soil solution in a pot experiment was investigated. The soil was taken from the plough layer of non limed NPK object of long-term experiment carried out at the Experimental Station in Skierniewice belonging to Warsaw University of Life Science. Calcium rates in different on the basis of substances were calculated 1, 2 and 4 soil hydrolytic acidity. White mustard (Sinapis alba L.) and red clover (Trifolium pratense L.) were the test plants. Higher crops were obtained using CaCO₃ . The wastes mostly caused the crop decrease. Calcium carbonate caused the increase of Ca and Mg content and decrease of K content in the plants. Ca, Mg and K uptake by plants was the highest on the object with CaCO₃, lower on gypsum and the lowest on the phosphogypsum object. The use of the highest rates of waste material disturbed the plant ion managment and widened the ratio K : (Ca + Mg). Potassium was a dominating ion in the soil solution of the strongly acid soil which was least in magnesium. Liming increased the content of calcium and made the content of magnesium and potassium in soil solution lower after the harvest of plants. On the objects with gypsum and phosphogypsum the content of all the examined ions was higher than on objects repeatedly limed, and calcium was a dominatingion.

Słowa kluczowe

PL

gleby; zakwaszenie gleby; wapnowanie gleby; nawozenie; weglan wapnia; gips; fosfogips; wplyw nastepczy; roztwor glebowy; jony wapnia; jony magnezu; jony potasu; zawartosc jonow; rosliny testowe; gorczyca biala; koniczyna czerwona; sklad chemiczny; plony

EN

soil; soil acidification; soil liming; fertilization; calcium carbonate; gypsum; phosphogypsum; residual effect; soil solution; calcium ion; magnesium ion; potassium ion; ion content; test plant; white mustard; red clover; chemical composition; yield

• Wydawca: -
• Czasopismo: Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych
• Rocznik: 2008
• Tom: 533
• Opis fizyczny: s.345-355,tab.,bibliogr.

Twórcy

autor

Sosulski T

• Szkola Glowna Gospodarstwa Wiejskiego, ul.Nowoursynowska 159, 02-776 Warszawa

autor

Szara E.

autor

Labetowicz J.

Bibliografia

• Czapla J., Nowak G. A. 1995. Plonowanie i jakość roślin w warunkach zróżnicowanego nawożenia potasem, sodem, wapniem i magnezem. Cz. II. Owies. Acta Acad. Agricul. Tech. Olst., Agricultura 61: 61 - 69.
• Dziejowski J., Kowalczyk B., Kowalczyk R. 1994. Wpływ fosfogipsu na niektóre fizykochemiczne właściwości wybranych utworów glebowych. Acta Acad. Agicul. Tech. Olst. Agricultura 54: 95 - 100.
• Głębowski H., Szulc W., Rutkowska B. 2001. Plonowanie i skład chemiczny gryki na glebie o różnym stosunku Ca : Mg. Zesz. Probl. Post. Nauk Roln. 480: 215 - 222.
• Krzywy E., Jakubowski W., Pasikowski K. 2001. Wpływ 7 hydratu siarczanu(VI) żelaza(II) i fosfogipsu stosowanych na tle różnych nawozów wieloskładnikowych na kształtowanie się w glebie form przyswajalnych fosforu i potasu oraz rozpuszczalnych w 1 mol HCl siarki, kadmu, miedzi, niklu, ołowiu i cynku. Folia Univ. Agric. Stetin. 204, Agricultura 81: 169 -174.
• Łabętowicz J. 1995. Skład chemiczny roztworu glebowego w zróżnicowanych warunkach nawożenia. Zesz. Probl. Post. Nauk Roln. 421A: 245 - 251.
• Łabętowicz J., Rutkowska B., Szulc W., Sosulski T. 2004. Ocena wapnowania oraz gipsowania na zawartość glinu wymiennego w glebie lekkiej. Annales UMCS, Scientio E, 59(2): 632 - 637.
• Rutkowska B., Łabętowicz J., Szulc W. 2004. Stosunek stężenia Ca i Al w roztworze glebowym jako wskaźnik jakości środowiska glebowego. J. Elementol. 9(4): 735 - 742.
• Szymańska M., Korc M., Łabętowicz J. 2008. Effects of single liming of sandy soil not limed for more than 40 years in the light of results of long-term fertilizing experiment. Polish J. of Soil Sci. 41(1): 05 - 114.
• Wołoszyk C., Krzywy E., Jakubowski W. 2001. Wpływ nawożenia kompostem i odpadami przemysłowymi na niektóre wskaźniki żyzności gleb lekkich. Folia. Univ. Agric. Stetin., Agricultura 223(89): 191 - 198.