Mikroelementy - fizjologiczne i ekologiczne aspekty ich niedoborow i nadmiarow

• Autorzy: Ruszkowska M , Wojcieska-Wyskupajtys U.
• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

W referacie podano rys historyczny i niektóre ważniejsze osiągnięcia badawcze z ostatnich kilkunastu lat, dotyczące występowania niedoborów i nadmiarów mikroelementów w roślinach w aspekcie fizjologicznych i biochemicznych zmian w ich metabolizmie, jak i ekologicznych skutków. Poruszono, na przykładzie żelaza i cynku, zagadnienie przystosowań roślin do warunków deficytowych (fitosiderofory i inne). Wymieniono też rodzaje tolerancji roślin na nadmiary metali ciężkich (fitochelatyny i inne). Podkreślono, że badania nad mikroelementami wchodzą obecnie w fazę studiów ekologicznych, uwzględniających ważną rolę tych pierwiastków w łańcuchu pokarmowym.

EN

The paper presents the historical feature and some more important literature data and authors results (from ten to twenty years), concerning the deficiency and excess of micronutrients in plants. Especially, the aspects of physiological and biochemical changes in their metabolism, as well as ecological effects are described. On the iron and zinc bases the problem of the adjustment of plants to the deficiency of micronutrients (phytosiderophores and others) is discussed. The paper treats also the problem of the plant tolerance to heavy metals toxicity (phytochelatins and others). There is enhanced too, that, at present, the investigations on the micronutrients are more and more directed to the ecological study, regarding to very important role of these elements in food chain.

Słowa kluczowe

PL

niedobor pierwiastkow; zelazo; mikroelementy; cynk; miedz; fizjologia roslin; nadmiar pierwiastkow

• Wydawca: -
• Czasopismo: Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych
• Rocznik: 1996
• Tom: 434
• Numer: 1
• Opis fizyczny: s.1-11,bibliogr.

Twórcy

autor

Ruszkowska M

• Instytut Uprawy Nawozenia i Gleboznawstwa, ul.Czartoryskich 8, 24-100 Pulawy

autor

Wojcieska-Wyskupajtys U.

Bibliografia

• 1. Abadia J. [ed.] (1995). Iron nutrition in soils and plants. Kluwer Acad. Publ., Netherlands.
• 2. Amberger A. (1986). The physiological role of microelements in plant metabolism. W: Morard P. [ed.]. Proc. 2nd Intern.Symp. ISAMA Toulouse, France, 1-15.
• 3. Award F., Rőmheld V., Marschner H. (1995). Effect of root exudates on mobilization in the rhizosphere and uptake of iron by wheat plant. W: Abadia J. [ed.]: Iron nutrition in soils and plants. Kluwer Acad. Publ. Netherlands.
• 4. Baker A.J.M. (1981). Accumulators and excluders - strategies in the response of plants to heavy metals. Joum. Plant Nutrit., 3, 643-654.
• 5. Baker A.J.M. (1987). Metal tolerance. Net Phytol. 106 (suppl.), 93-111.
• 6. Bar-Akiva A., Lavon R. (1969). Carbonic anhydrase activity as an indicator of zinc deficiency in citrus leaves. J. Hort. Sci., 44, 359-362.
• 7. Baszyński T., Ruszkowska M., Król M.. Tukendorf A., Wolińska D. (1978). The effect of copper deficiency on the photosynthetic apparatus of higher plants. Z. Pfl. physiol., 89, 207-216.
• 8. Baszyński T., Krupa Z. (1992). Mechanizmy regulacji morfogenezy roślin oraz ich funkcjonowania w warunkach stresowych i zanieczyszczenia środowiska. Wyd. G. Marszałkowski, SGGW, Warszawa 1992, 11-26.
• 9. Beutler E. (1989). Nutritional and metabolic aspects of glutathione. Ann. Rev. Nutr., 9, 287-302.
• 10. Bishnoi N.R., Sheoran I.S., Singh R. (1993). Influence of cadmium and nickel on photosynthesis and water relations in wheat leaves of different insertion level. Photosynthetica, 28. 473- 479.
• 11. Brown J.C., Jolley V.D. (1989). Plant metabolic responses to iron-deficiency stress. Bioscience. 39, 546-551.
• 12. Brown P.H., Cakmak I., Zhang Q. (1993). Form and function of zinc in plants. W: Robson A.D.[ed.]. Zinc in soils and plants. Kluwer Akad. Publ. Netherlands.
• 13. Burzyński M. (1987). The influence of lead and cadmium on the absorption and distribution of potassium, calcium, magnesium and iron in cucumber seedlings. Acta Physiol. Plant., 9, 229-238.
• 14. Burzyński M., Buczek J. (1989). Interaction between cadmium and molybdenum affecting the chlorophyll content and accumulation of some heavy metals in the second leaf of Cucumis sativus L,. Acta Physiol. Plant., 11, 137-146.
• 15. Burzyński M., Buczek J.(1994 a). The influence of Cd, Pb, Cu and Ni on NO₃ˉ uptake by cucumber seedlings. I. Nitrate uptake and respiration of cucumber seedlings roots treated with Cd, Pb, Cu and Ni. Acta Physiol. Plant., 16. 291-296.
• 16. Burzyński M., Buczek J. (1994 b). The influence of Cd.Pb, Cu and Ni on NO₃ˉ uptake by cucumber seedlings. II. In vitro and in vivo effects of Cd. Cu, Pb and Ni on the plazmalemma ATPase and oxidoreductase from cucumber seedlings roots. Acta Physiol. Plant., 16, 297-302.
• 17. Bussler W. (1981). Physiological functions and utilization of copper. W: Loneragan J.F. et al. [ed.]: Copper in soils and plants. Academic Press, Sydney, 213-234.
• 18. Chaney R.L. (1988). Metal speciation and interactions among elements affect trace element transfer in agricultural and environmental food-chains. W: James R. et al, [ed.]: Metal Speciation: Theory, Analysis and Application. Levis Publ., inc., Chelsea, USA, 220-260.
• 19. Chaney R.L. (1993). Zinc phytotoxicity. W: Zinc in soils and plants. Development in plant and soil sciences. A.D. Robson [ed.]. Kluver Acad. Publ., 55, 135-150.
• 20. Cumming J. R., Taylor G.J. (1990). Mechanisms of metal tolerance in plants: physiological adaptations for exclusion of metal ions from the cytoplasm. In: Stress Responses in Plants Adaptation and Acclimation Mechanisms, ed. by R.G. Alscher and J.R. Cumming, Wiley - Liss, New York, 639-653.
• 21. Gekeler W., Grill. E., Winnacker E.L., Zenk M.H. (1989). Survey of the plant kingdom for the ability to bind heavy metals through phytochelatins. Z. Naturforsch. 44C, 361-369.
• 22. Graham R.D. (1975). Male sterility in wheat plants deficient in copper. Nature, 254, 514-515.
• 23. Grill E., Winnacker E.L., Zenk M.H. (1985). Phytochelatins. the principal heavy-metal complexing peptides of higher plants. Science. 230, 674-676.
• 24. Grill E., Winnacker E.L., Zenk M.H. (1987). Phytochelatins, a class of heavy-metal-binding peptides from plants, are functionally analogous to metallothioneins. Proc. Natl. Acad. Sci., USA, 84, 439-443.
• 25. Kabata-Pendias A., Pendias H. (1993). Biogeochemia pierwiastków śladowych. Wyd. PWN, Warszawa.
• 26. Krupa Z., Baszyński T. (1995). Some aspects of heavy metals toxicity towards photosynthetic apparatus - direct and indirect effects on light and dark reactions. Acta Physiol. Plant, 17, 177-190.
• 27. Kurek E., Jaroszuk J. (1993). Siderofory i ich rola w środowisku glebowym. Post. Mikrobiol., 32, 1/2,71-81.
• 28. Loneragan J.F. (1981).Distribution and movement of copper in plants.W: Copper in soils and plants Acad. Press, Sydney, 1965-1988.
• 29. Loneragan J.F., Robson A.D., Graham R.D. [ed.] (1981). Copper in soils and plants. Proc. Intern. Symp. Perth, W. Australia, May 7-9, Acad. Press, Sydney.
• 30. Łyszcz S., Ruszkowska M. (1983). Aktywność oksydoreduktaz miedzioproteidowych jako wskaźnik zasobności gleby w przyswajalne połączenia miedzi. PTG. Prace Komisji Nauk. IV/3, 15-21.
• 31. Macnicol P.L., Bergmann L. (1984). A role for homoglutathione in organie sulphur transport to the developing mung bean seed. Plant Sci. Lett., 36,219-223.
• 32. Mengel K. (1995). Iron availability in plant tissues iron chlorosis on calcareaus soils W: Abadia J. [ed.]: Iron nutrition in soils and plants. Kluver Acad. Publ. Netherlands, 389-397.
• 33. Miller G.W., Huang I.J., Welkie G.W., Pushnik J.C. (1995). Function of iron in plants with special emphasis on chloroplasts and photosynthetic activity W: Abadia J. [ed.]: Iron nutrition in soils and plants. Kluver Acad. Publ., Netherlands, 19-28.
• 34. Misra A., Ramani S. (1991). Inhibition of iron absorption by zinc - induced Fe deficiency in Japanese mint. Acta Physiol. Plant., 13, 37-42.
• 35. Morard P. [ed.] (1986). Proc. 2nd International Symposium on the role of micronutrients in agricul ture. ISAMA, Toulouse, France.
• 36. Neilands J.B. (1986). Siderophores in relation to plant growth and disease. Ann. Rev. Plant Physiol., 37, 187-208.
• 37. Nowotny-Mieczyńska A. (1967). Mikroelementy wczoraj, dziś i jutro. W: Materiały konwersatorium poświęconego badaniom mikroskładników w glebach i roślinach. Kom. Gleb. Chemii Roln. PAN, Lublin, 7-17.
• 38. Nowotny-Mieczyńska A. [red.] (1976). Fizjologia mineralnego żywienia roślin. PWRiL, Warszawa.
• 39. Palit S., Sharma A. (1994). Effects of cobalt on plants. Bot. Rev., 60, 149-181.
• 40. Robinson N.I., Jackson P.I. (1986). „Metallothionein - like" metal complexes in angiosperms; their structure and function. Physiol. Plant., 67, 499-506.
• 41. Robson A.D. [ed.] (1993). Zinc in soils and plants. Kluver Acad. Publ., Netherlands.
• 42. Ruszkowska M. (1967). Fizjologiczne funkcje mikroelementów w roślinach i wkład nauki polskiej w badania z tego zakresu. W: Materiały konwersatorium poświęconego badaniom mikroskładników w glebach i roślinach. Kom. Gleb. Chemii Roln. PAN, Lublin, 19-27.
• 43. Ruszkowska M. (1978). Fizjologiczne aspekty nadmiaru pierwiastków śladowych w roślinach. Materiały I Krajowej Konferencji „Wpływ zanieczyszczenia pierwiastkami śladowymi na przyrodnicze warunki rolnictwa". Wyd. IUNG, 1978, 25-33.
• 44. Ruszkowska M. (1979). Fizjologiczne podstawy żywienia roślin mikroelementami. Zesz. probl. Post. Nauk roln., 179, 13-24.
• 45. Ruszkowska M. (1991). Rola mikroelementów w biologicznym wiązaniu N₂. Materiały VI Symp. „Mikroelementy w rolnictwie". AR we Wrocławiu, 5-13.
• 46. Sharma S., Sanval G.G. (1992). Effect of Fe deficiency on the photosynthetic system of maize. J. Plant Physiol., 140, 527-530.
• 47. Shorroks V.M. (1986). Boron, copper, iron, manganese, molybdenum, selenium, and zinc. A global appraisal of recent developments. W: Morard P. [ed.]. Proc. 2nd Intern. Symp. ISAMA, Toulouse, France, 397-416.
• 48. Siedlecka A., Baszyński T. (1992). Inhibition of electron flow around photosystem I in chloroplasts of Cd - treated maize plants is due to Cd - induced iron deficiency. Physiol. Plant., 87, 199-202.
• 49. Skulmowski J. (1967). Rola mikroelementów w żywieniu zwierząt. W: Materiały konwersatorium poświęconego badaniom mikroskładników w glebach i roślinach. Kom. Gleb. Chemii Roln. PAN, Lublin, 29-37.
• 50. Takkar P.N., Walker C.D. (1993). The distribution and correction of zinc deficiency. W: Robson A.D. [ed.]. Zinc in soils and plants. Kluver Acad. Publ. Netherlands, 151-165.
• 51. Thurman D.A. (1981). Mechanism of metal tolerance in higher plants. In „Effect of heavy metal pollution on plants" ed. by Lepp N.W., Appl. Science Publ., London and New Jersey, 2, 239-249.
• 52. Tukendorf A. (1990). Rola kompleksów metaloproteinowych w tolerancji roślin wyższych na toksyczne stężenia metali ciężkich. Wyd. UMCS, Lublin.
• 53. Wojcieska-Wyskupajtys U. (1982). Fizjologiczna rola miedzi w plonowaniu owsa. Praca habil. Wyd. IUNG, ser R, nr 171, Puławy, 1-79.
• 54. Żechałko-Czajkowska A. (1992). Mikroelementy w pożywieniu człowieka. Materiały VII Symp. „Mikroelementy w rolnictwie". AR we Wrocławiu, 20-25.