PL
Celem pracy było określenie wpływu stopnia rozdrobnienia preparatów wysokobłonnikowych na ich właściwości funkcjonalne, tj. zdolność wiązania wody i zdolność do wymiany kationów. Materiał badawczy stanowiły preparaty z otrąb pszennych (PS), łuski kakaowej (KA), wysłodków z buraka cukrowego (BC), wytłoków jabłkowych (JA), wytłoków aroniowych (AR), wytłoków z czarnej porzeczki (CP) oraz rdzeni kolb kukurydzianych (KU), o stopniu rozdrobnienia 50 μm oraz 10-20 μm. Badane preparaty charakteryzowały się zróżnicowaną zdolnością wiązania wody. Największą wodochłonnością cechował się preparat BC o stopniu rozdrobnienia 50 μm (9,17 g H₂O/g błonnika), najmniejszą zaś preparat AR i KU, o stopniu rozdrobnienia 10-20 μm, odpowiednio 2,90 g H₂O/g błonnika i 3,18 g H₂O/g błonnika. Im wyższy był stopień rozdrobnienia preparatów, tym mniejsza była ich zdolność wiązania wody. Stopień rozdrobnienia w zróżnicowany sposób wpłynął na zdolność do wymiany kationów. Największą zdolnością wymiany kationów odznaczał się preparat KA o stopniu rozdrobnienia 10 - 20 μm (0,272 mEq/g błonnika), najmniejszą natomiast preparat PS grubo rozdrobniony (50 μm) - 0.004 mEq/g błonnika.
EN
The objective of the study was to investigate the impact of particle size reduction degree of high-fibre preparations on their functional properties e.g. water binding capacity and cation exchange capacity. Wheat bran (PS), cocoa husks (KA), sugar beet pulp (BC), apple pomace (JA), black chokeberry pomace (AR), black currant pomace (CP), and corncobs (KU) with a particle size of 50 μm and 10-20 μm constituted the material for investigations. The preparations investigated were characterized by varying water binding capacity. The BC preparation with a particle size of 50 μm showed the highest water binding capacity (9.17 g H₂O/1 g dietary fibre), and the AR and KU preparations with a particle size of 10 - 20 μm – the lowest, i.e. 2.90 g H₂O/g dietary fibre and 3.18 g H₂O/g dietary fibre, respectively. The higher degree of particle size reduction the lower was their water binding capacity. The degree of particle size reduction influenced the cation exchange capacity in a diversified way. The KA preparation with a particle size of 10 - 20 μm (0.272 mEq/g dietary fibre) showed the highest cation exchange capacity, and the PS preparation with a small reduction size (50 μm) – the lowest, i.e. 0.004 mEq/g dietary fibre.