Wykorzystanie roznych grup roslin wodnych w bioindykacji skazenia srodowiska metalami ciezkimi

• Autorzy: Klink A , Krawczyk J. , Letachowicz B.
• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

W pracy przedstawiono wyniki badań zawartości Mn, Zn, Cu, Cd, Pb i Ni w wodzie, osadach dennych i liściach roślin wodnych (trzciny pospolitej - Phragmites australis (Cav.) Trin. EX STEUD., pałki szerokolistnej - Typha latifolia L., grążela żółtego - Nuphar lutea (L.) Sibth. & Sm., grzybieni białych - Nymphaea alba L., żabiścieka pływającego - Hydrocharis morsus-ranae L. i rogatka sztywnego - Ceratophyllum demersum L. S. STR.), pobranych z 13 stanowisk, zlokalizowanych w strefie litoralnej Jeziora Wielkiego (Pojezierze Leszczyńskie). Przeprowadzone badania wykazały zbliżone zdolności kumulacyjne metali, u makrohydrofitów należących do tej samej grupy ekologicznej - wyraźne grupy stanowiły rośliny o liściach pływających oraz rośliny wynurzone. Wykazano również wysokie zdolności kumulacyjne Ceratophyllum demersum, zwłaszcza w stosunku do Mn. Jego liście zawierały ponadto największe ilości Zn, Cu, Cd i Ni. Wszystkie badane gatunki makrohydrofitów, niezależnie od budowy morfologicznej, charakteryzowały się takim samym szeregiem zawartości metali w liściach: Mn > Zn > Cu > Pb > Ni > Cd. Liczne dodatnie korelacje pomiędzy zawartością metali w roślinach a ich zawartością w środowisku świadczą o możliwości wykorzystania badanych makrohydrofitów w bioindykacji skażenia środowiska metalami ciężkimi.

EN

The contents of Mn, Zn, Cu, Cd, Pb, and Fe were determined in water, bottom sediments and leaves of macrohydrophytes - Phragmites australis (Cav.) Trin. EX STEUD., Typha latifolia L., Nuphar lutea (L.) SlBTH. & Sm, Nymphaea alba L., Hydwcharis morsus-ranae L., Ceratophyllum demersum L. S. STR. - from 13 study sites, situated in littoral of Wielkie Lake (Leszczyńskie Lakeland). The results showed that submerged plants contained higher levels of trace elements than emergent and floating-leaved macrohydrophtes. Ceratophyllum demersum contained the highest amounts of Mn, Zn, Cu, Cd, and Ni, it also showed very high Mn accumulation ratios. All examined water plants, irrespective of life form, were characterized by the same sequence of heavy metal concentrations which was as follows: Mn > Zn > Cu > Pb > Ni > Cd. The significant, positive correlations found between the content of heavy metals in plants and levels of these elements in the environment indicate the possibilities of using examined macrohydrophytes to biomonitoring of environmental contamination with heavy metals.

Słowa kluczowe

PL

akumulacja; skazenia srodowiska; metale ciezkie; bioindykacja; makrohydrofity; rosliny wodne

EN

accumulation; environment pollution; heavy metal; bioindication; macrohydrophyte; aquatic plant

• Wydawca: -
• Czasopismo: Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych
• Rocznik: 2006
• Tom: 515
• Opis fizyczny: s.129-136,rys.,tab.,bibliogr.

Twórcy

autor

Klink A

• Uniwersytet Wroclawski, ul.Kanonia 6/8, 50-328 Wroclaw

autor

Krawczyk J.

autor

Letachowicz B.

Bibliografia

• Brooks R. R., Robinson B. H. 1998. Aquatic phytoremediation by accumulator plants. Plants that Hyperaccumulate Heavy Metals (eds Brooks). CAB International, Wallingford: 203 - 226.
• Cardwell A. J., Hawher D. W., Greenway M. 2002. Metal accumulation in aquatic macrophytes from southeast Queensland, Australia. Chemosphere 48: 653 - 663.
• Demirezen D., Aksoy A. 2004. Accumulation of heavy metals in Typha angustifolia (L.) and Potamogeton pectinatus (L.) living in Sultan Marsh (Kayseri, Turkey). Chemosphere 56: 685 - 696.
• Demirezen D., Aksoy A. 2006. Common hydrophytes as bioindicators of iron and manganese pollutions. Ecological Indicators 6: 388 - 393.
• Deng H., Ye Z. H., Wong M. H. 2004. Accumulation of lead, zinc, copper and cadmium by 12 wetland plant species thriving in metal-contaminated sites in China. Environmental Pollution 132: 29 - 40.
• Frazin W. G., McFarlane A. 1980. An analysis of the aquatic macrophyte, Myriophyllum exalbescens, as an indicator of metal contamination of aquatic ecosystems near a base metal smelter. Bull Environm. Toxicol. 24: 597 - 605.
• Grosbois C. A., Horowitz A. J., Smith J. J., Elrick K. A. 2001. The effect of mining and related activities on the sediment-trace element geochemistiy of Lake Coeur d'Alene, Idaho, USA. Part III. Downstream effects: the Spokane River Basin. Hydrol. Process. 15: 855 - 875.
• Jones K. C. 1985. Gold, silver and other elements in aquatic biyophytes from mineralized area of North Wales U. K. J. Geochem. Explor. 24: 237 - 246.
• Kabata-Pendias A., Pendias H. 1993. Biogeochemia pierwiastków śladowych. Wydawn. Nauk. PWN, Warszawa: 364 ss.
• Keskinkan O., Goksu M. Z. L., Basibuyuk M., Forster C. F. 2004. Heavy metal adsorption properties of a submerged aquatic plant (Ceratophyllum demersum). Bioresource Technology 92: 197 - 200.
• Manny B. A., Nichols S. J., Schloesser D. W. 1991. Heavy metals in aquatic macrophytes drifting in a laige river. Hydrobiologia 219: 333 - 344.
• Nichols S. J., Manny B. A., Schloesser D. W., Edsall T. A. 1991. Heavy metal contamination of sediments in the upper connecting channels of the Great Lakes. Hydrobiologia 219: 307 - 315.
• Nimptsch J., Wunderlin D. A., Dollan A., Pflugmacher S. 2005. Antioxidant and biotransformation enzymes in Myriophyllum quitense as biomarkers of heavy metal exposure and eutrophication in Suquia River basin (Cordoba, Argentina). Chcmosphere 61: 147 - 157.
• Parker R. E. 1983. Introductoiy statistics for biology. Edward Arnold Publishers Ltd. London: 163 ss.
• Pip E. 1990. Cadmium, copper and lead in aquatic macrophytes in Shoal Lake (Manitoba-Ontario). Hydrobiologia 208: 253 - 260.
• Polyák K., Hlavay J. 2005. Development of a monitoring network on Lake Balaton, Hungaiy. Microchemical Journal 79: 137 - 143.
• StatSoft Inc. 2005. Statistica for Windows, (data analysis software system), version 7. www.statsoft.com.
• Woitke P., Wellmitz J., Helm D., Kubę P., Lepom P., Litheraty P. 2003. Analysis and assessment of heavy metal pollution in suspended soils and sediments of the River Dunabe. Chemosphere 51: 633 - 642.
• Żuk B. 1989. Biometria stosowana. Wydawn. Nauk. PWN, Warszawa: 88 - 90.