EN
24 h-old cultures of lactic acid bacteria (Lactobacillus plantarum, Lactobacillus brevis, Lactobacillus sanfrancisco), yeast (Saccharomyces cerevisiae) and mixed population of these strains grown on MRS medium with various doses of SeO2 were investigated. Different correlation between the concentration of inorganic selenium in the medium and biomass was shown for the strains. Among Lactobacillus the best selenium accumulation was observed for Lactobacillus plantarum: 77, 244, 401 and 22200 /µg Se/g dry weight for 1, 5, 10 and 20 /µg Se/cm3 of the medium, respectively. For the yeast, at the above given selenium concentrations in the culture medium, the following selenium concentrations were obtained in the biomass: 12,113,154 and 364 /µg Se/g dry weight, respectively. For all the selenium doses a negative effect of SeO2 on the growth parameters of both physiological groups was observed. Additionally, at the selenium content in the medium exceeding 10 /µg Se/cm3, red colour of biomass was observed as caused by elemental selenium concentration. Associating bacteria strains with yeast brought about a symbiotic effect. The amount of accumulated selenium was considerably greater (281 /µg Se/g dry weight at 5 /µg Se/cm3 in the medium) than for single strains and growth parameters of bacteria were also improved.
PL
Przeprowadzono 24-godzinne hodowle bakterii mlekowych (Lactobacillus plantamm, Lactobacillus brevis, Lactobacillus sanfrancisco) i drożdży (Saccharomyces cerevisiae) oraz populacji mieszanej tych szczepów na podłożu MRS zawierającym różne dawki SeO2. Badane szczepy wykazywały zróżnicowaną zależność pomiędzy koncentracją selenu nieorganicznego w podłożu a zawartością tego pierwiastka w biomasie. Najlepszą akumulację selenu (tab. 1) notowano dla Lactobacillus plantarum — 77, 244, 401 i 22200 fig Se/g s.s. odpowiednio dla 1,5,10 i 20 µg Se/cm3 podłoża. Dla drożdży przy powyższych stężeniach selenu w medium hodowlanym osiągano koncentrację tego pierwiastka w biomasie odpowiednio 12, 113, 154 i 364 µg Se/g s.s. Dla wszystkich dawek selenu notowano negatywny wpływ SeO2 na parametry wzrostu obu grup fizjologicznych (tab. 2). Przy zawartości selenu w podłożu powyżej 10 µg/cmH obserwowano dodatkowo czerwone zabarwienie biomasy wywołane koncentracją elementarnego selenu. Jednakże skojarzenie szczepów bakteryjnych z drożdżami wykazało efekt symbiotyczny. Ilość skumulowanego selenu była znacznie większa (281 µg Se/g s.s przy 5 µg Se/cm3 w podłożu) niż w przypadku pojedynczych szczepów, poprawiły się również wskaźniki wzrostu drobnoustrojów (tab. 3). Uzyskana biomasa bakteryjno-drożdżowa o wysokiej zawartości selenu może stanowić źródło tego pierwiastka o potencjalnym zastosowaniu w fermentowanej żywności.