Zmiany zbiorowisk chwastow upraw okopowych okolic Sieradza i Zdunskiej Woli w ostatnich 16 latach

• Autorzy: Warcholinska A U
• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

W pracy przedstawiono rezultaty badań, przeprowadzonych w latach 1977 i 1992, dotyczących roślinności segetalnej upraw okopowych okolic Sieradza i Zduńskiej Woli (rys. 1). Na podstawie 120 zdjęć fitosocjologicznych, wykonanych w 1977 roku wyróżniono 6 zespołów (tab. 1-8): Digitarietum ischaenú, Bilderdykio-Laniietum amplexicaule, Galinsogo-Setarietum, Echinochloo-Setarietum, Veronico-Setarietumpumilae i Lamio-Veroaicetumpolitae. W oparciu o przeprowadzoną w roku 1992 powtórną inwentaryzację określono zmiany w składzie wymienionych wyżej zbiorowisk. Porównanie obecnego stanu zbiorowisk chwastów upraw okopowych badanego terenu, ze stanem sprzed 16 lat, ujawniło ich zubożenie (por. tab. 1-9, rys. 2-9). W minionym 16-leciu zaznaczył się wyraźny spadek liczby gatunków chwastów. Ogólna liczba gatunków w badanych zbiorowiskach zmniejszyła się o 17. W poszczególnych zbiorowiskach spadek liczby gatunków sięga od 4 do 15 (por. tab. 9). Miejsce chwastów ustępujących zajęły w łanach zemniaków i buraków przeważnie gatunki ubikwistyczne, w tym także szczególnie ekspansywne (por. tab. 1-7). Ubożeniu florystycznemu płatów fitocenoz roślinności segetalnej upraw okopowych nie towarzyszył spadek łącznego pokrycia gleby przez chwasty, a wręcz przeciwnie jego wzrost (tab. 9). Zmiana rozkładu gatunków chwastów na klasy stałości w zbiorowiskach upraw okopowych okolic Sieradza i Zduńskiej Woli świadczyć może o tworzeniu się w nich nowej równowagi, dostosowanej do nowego układu warunków, przeważnie wynikającego ze zmieniających się metod agrotechniki (por. rys. 2-9). Przyczyną przemian analizowanych zbiorowisk chwastów upraw okopowych była najczęściej zmiana dotychczasowych sposobów gospodarowania, przy czym w grę wchodziła zarówno intensyfikacja użytkowania gruntów ornych, jak i jej zaniechanie.

EN

This article presents the results of research on segetal vegetation of root crop cultivations of the area around Sieradz and Zduńska Wola, carried out in the years 1977 and 1992 (Figure 1). On the basis of 120 phytosociological records, taken in 1977 , 6 associations were distinguished (Tables 1-8): Digitarietum ischaemi, Bilderdykio-Lamietum amplexicaule, Galinsogo-Setarietum, Echino-chloo-Setarietum, Veronico-Setaiietum pumilae, Lamio-Veronicetum politae. According to the repeated listing, conducted in 1992, changes of the above - mentioned associations were stated. The comparison between the present state of the associations of root crop weeds on the area researched and their state of 16 years ago showed their impoverishment (compare Tables 1-9, Figures 2-9).

Słowa kluczowe

PL

zbiorowiska roslinne; sklad gatunkowy; rosliny okopowe; chwasty; zmiany gatunkowe; rosliny segetalne; pola uprawne

EN

plant community; species composition; root crop; weed; species change; segetal plant; cultivation field

• Wydawca: -
• Czasopismo: Acta Agrobotanica
• Rocznik: 1993
• Tom: 46
• Numer: 2
• Opis fizyczny: s.27-53,rys.,tab.,bibliogr.

Twórcy

autor

Warcholinska A U

• Uniwersytet Lodzki, ul.Banacha 12/16, 90-237 Lodz

Bibliografia

• Braun-Blanquet J., 1964. Pflanzensoziologie. Grundzüge der Vegetations kunde. 3. Wien-New York, Springer Verl., ss. XIX, 865.
• Flora Europaea, 1964-1979. 1-5. Cambridge, Cambridge Univ. Press.
• Jasiewicz A., 1984-1986. Nazwy gatunków roślin naczyniowych flory polskiej. Fragm. Flor. Geobot. 30 (3): 217-285.
• Kondracki J., 1977. Regiony fizyczno-geograficzne Polski. Warszawa, Wyd. UW, ss. 178.
• Kornaś J., 1962. Rodzaj Anagallis L. w Polsce. Fragm. Flor. Geobot. 8/2/: 131-138.
• Kornaś J., 1963. Anagallis L. Flora polska. 10. Warszawa-Kraków, PWN, s. 47-51.
• Marek S., 1954. Cechy morfologiczne, anantomiczne owoców Polygonum L. i Rumex L. oraz klucze do ich rozpoznania. Monogr. Bot. 2: 74-161.
• Matuszkiewicz W., 1981. Przewodnik do oznaczania zbiorowisk roślinnych Polski. Warszawa, PWN, ss. 300.
• Międzynarodowy kodeks nomenklatury botanicznej 1961, 1966. Warszawa, PWRiL, ss. 632.
• Olaczek R., Warcholińska A. U., Jakubowska-Gabara J. Studium ekologicznych podstaw rozwoju przestrzennego miast Sieradza i Zduńskiej Woli (msk.).
• Pawłowski B., 1972. Skład i budowa zbiorowisk roślinnych oraz metody ich badania. [In:] Szafer W., Zarzycki K. (red.). Szata roślinna Polski. 1. Warszawa, PWN, s. 237-269.
• Scholz H., 1960. Bestimmungsschüssel für die Sammelart Polygonum aviculare L. Verh. Bot. Ver. Branderburg 98 (100): 180-182.
• Siciński J. T., Sowa R., 1980. Zbiorowiska segetalne na glebach rędzinowych w okolicach Sieradza. Acta Agrobot. 33/2/: 269-298.
• Warcholińska A. U., 1979 a. Współczesne przeobrażenia zbiorowisk segetalnych w środkowej Polsce. Acta Agrobot. 32: 239-269.
• Warcholińska A. U., 1979b. Fitocenozy polne z udziałem Ranunculus arvensis L. w środkowej Polsce i ich stanowisko syntaksonomiczne. Fragm. Flor. Geobot. 25: 579-584.
• Warcholińska A. U., 1981 a. Zbiorowiska segetalne zbóż ozimych okolic Sieradza i Zduńskiej Woli. Bad. Fizjogr. nad Pol. Zach. Ser. B, 32: 79-114.
• Warcholińska A. U., 1981 b. Nowe stanowiska Anagallis arvensis L. for. azurea Hyl. w środkowej Polsce. Fragm. Flor. Geobot. 27 (1-2): 159-161.
• Warcholińska A. U., 1986-1987. Lista zagrożonych gatunków roślin segetalnych środkowej Polski. Fragm. Hor. Geobot. 31 (1-2): 225-231.
• Warcholińska A. U., 1990. Klasyfikacja numeryczna zbiorowisk segetalnych Wzniesień Łódzkich. Łódź. Wyd. UŁ, ss. 212+ tabele.
• Zarzycki K., 1984. Ekologiczne liczby wskaźnikowe roślin naczyniowych Polski. Kraków, PAN - Instytut Botaniki, ss. 45.