Ekstrahowalne zwiazki halogenoorganiczne i znane ksenobiotyki chloroorganiczne w morswinach Phocoena phocoena z czesci poludniowej Morza Baltyckiego

• Autorzy: Kawano M. , Tanaka Y. , Falandysz J. , Tatsukawa R.
• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Określono stężenie ekstrahowalnych związków halogenooroganicznych (EOX) - chloroorganicznych (EOCl), bromoorganicznych (EOBr) i jodoorganicznych (EOl) oraz znanych ksenobiotyków chloroorganicznych (OCs) w podskórnej tkance tłuszczowej morświnów wizytujących część południową Bałtyku w latach 1991-1994. Martwe morświny pozyskano z sieci rybackich jako przyłów. Stężenie i skład ekstrahowalnych związków halogenoorganicznych (EOX) określono techniką aktywacji neutronowej, a znanych związków chloroorganicznych techniką kapilarnej chromatografii gazowej Z detekcją ECD.

EN

Concentrations of hexachlorobenzene (HCB), alpha-, beta- and gamma-hexachlorocyclohexanes (HCHs), oxychlordane, cis- and frans-chlordanes, cis- and irons-nonachlors (CHLs), o,p'-DDE, p,p'-DDE, o,p'-DDD, p,p'-DDD, o,p'-DDT and p,p'-DDT (DDTs), polychlorinated biphenyls (PCBs) as well as extractable organochlorine (EOCl), -bromine (EOBr) and -iodine (EOI): extractable organohalogens (EOX) in blubber of harbour porpoise collected from the Polish coast of the Baltic Sea were determined. Known organochlorines were assessed by capillary column gas chromatography with ECD, while extractable organohalogens (EOX: EOCl EOBr and EOI) by instrumental neutron activation analysis (INAA). EOBr and EOI contributed less than 5% and 2%, while EOCl accounted for more than 93% of the EOX fraction. Known organochlorines contributed around 30% to EOX. PCBs, DDTs and HCHs dominated among the known organochlorines examined.

Słowa kluczowe

PL

ksenobiotyki; polichlorowane bifenyle; Baltyk; zwiazki halogenoorganiczne; Phocoena phocoena; zwiazki jodu; stezenie zanieczyszczen; zwiazki bromoorganiczne; morswin; toksycznosc; zanieczyszczenia srodowiska; zwiazki chloroorganiczne

EN

xenobiotic; polychlorinated biphenyl; Baltic Sea; Phocoena phocoena; iodine compound; pollutant concentration; bromoorganic compound; harbour porpoise; toxicity; environment contamination; chloroorganic compound

• Wydawca: -
• Czasopismo: Bromatologia i Chemia Toksykologiczna
• Rocznik: 1997
• Tom: 30
• Numer: 1
• Opis fizyczny: s.87-94,wykr.,tab.,rys.,bibliogr.

Twórcy

autor

Kawano M.

• Ehime Univesrity, Matsuyama, Japonia

autor

Tanaka Y.

autor

Falandysz J.

autor

Tatsukawa R.

Bibliografia

• 1. Reijnders P.J.H.: Toxicocinetics of chlorobiphenyls and associated physiological responses in marine mammals, with particular reference to their potential for ecotoxicological risk assessment. Sci. Total Environ., 1994; 154: 229-236
• 2. Tanabe S., Watanabe S., Kan H., Tatsukawa R.: Capacity and mode of PCB metabolism in small cetaceans. Mar. Mam. Sci. 1988; 4: 103-124
• 3. Tatsukawa R.: Contamination of chlorinated organic substances in the ocean system. Water Sci. Technol. 1992; 25: 1-8
• 4. Helle E., Olsson M., Jensen S.: PCB levels correlated with pathological changes in seal uteri. Ambio, 1976; 5: 261-263
• 5. Olsson M., Andersson O., Bergman A., Blokvist G., Frank A., Rappe C.: Contaminants and diseases in seals from Swedish waters. Ambio, 1992; 21: 561-562
• 6. Helle E., Olsson M., Jensen S.: DDT and PCB levels and reproduction in ringed seal from the Bothnian Bay. Ambio, 1976; 5: 188-189
• 7. Reijnders P.J.H.: Reproductive failure in common seals feeding on fish from polluted coastal waters. Nature, 1986; 324: 456-457
• 8. Swart de R.L., Ross P.S., Vedder L.J., Timmermann H.H., Helsterkamp S., Loveren van H., Vos J.G., Reijnders J.H., Osterhaus D.M.E.: Impairment of immune function in harbour seals (Phoca vitulina) feeding on fish from polluted waters. Ambio, 1994; 23: 155-159
• 9. Falandysz J.: Ocena narażenia środowiskowego na trwałe i toksyczne związki halogenoorganiczne. Roczn. PZH. 1996; w druku
• 10. The natural chemistry of chlorine in the environment. Euro Chlor, Brussels 1995
• 11. Kannan K, Falandysz J., Tanabe S., Tatsukawa R.: Persistent organochlorines in harbour porpoises from Puck Bay, Poland. Mar. Poll. Bull. 1993; 26: 162-165
• 12. Falandysz J., Yamashita N., Tanabe S., Tatsukawa R., Rucińska L., Skóra K.: Congenerspecific data on polychlorinated biphenyls in tissues of common porpoise from Puck Bay, Baltic Sea. Arch. Environ. Contam. Toxicol. 1994; 26: 267-272
• 13. Watanabe I., Kashimoto T., Kawano M., Tatsukawa R.: A study of organic bound halogens in human adipose, marine organisms and sediment by neutron activation and gas chromatographic analysis. Chemosphere, 1987; 16: 849-857
• 14. Tanabe S., Falandysz J., Higaki T., Kannan K., Tatsukawa R.: Polychlorinated biphenyl and organochlorine insecticide residues in human adipose tissue in Poland. Environ. Pollut. 1993; 79: 45-49
• 15. Kawano M., Yoshioka H., Tejima Y., Tatsukawa R.: Occurrence of organic halogens in marine mammals, w: Naturally-Produced Organohalogens. A. Grimvall, E.W.G de Leer (red.), Kluwer Academic Publishers, 1995: 333-337
• 16. Loganathan B.C., Kannan K., Watanabe I., Kawano M., Irvine K., Kumer S., Sikka H.C.: Isomer-specific determination and toxic evaluation of polychlorinated/brominated dibenzo-p-dixins and dibenzofurans, polybrominated biphenyl ethers, and extractable organic halogen in carp from the Buffalo River, New York. Environ. Sci. Technol. 1995; 29: 1832-1838
• 17. Falandysz J., Kulp S.E., Strandberg L., Strandberg B., Bergqvist P-A., Rappe C.: Polichlorowane naftaleny w morświnach Phocoena phocoena. Roczn. PZH. 1996; 47: 265-271
• 18. Falandysz J., Florek A., Bergqvist P-A., Kulp S.E., Strandberg L., Strandberg B., Rappe C.: PCDDs i PCDFs w morświniach Phocoena phocoena i śledziach Clupea harengus. Bromat. Chem. Toksykol. 1997; 30: 95-98
• 19. Andersson O., Wartanin A.: Levels of polychlorinated camphenes (Toxaphene), chlordane compounds and polybrominated diphenyl ethers in seals from Swedish waters. Ambio, 1992; 21: 550-552
• 20. Kleivane L., Skaare J.U., Bjorge A., de Ruiter E., Reijnders P. J.H.: Organochlorine pesticide residue and PCBs in harbour porpoise (Phocoena phocoena) incidentally caught in Scandinavian waters. Environ. Pollut. 1995; 89: 137-146
• 21. Bruhn R., Kannan N., Petrick G., Schultz-Bull D.E., Duinker J.C.: CB pattern in the harbour porpoise: bioaccumulation, metabolism and evidence for cytochrome P450 IIB activity. Chemosphei 1995; 31: 3721-3732
• 22. Falandysz J., Kannan K., Tanabe S., Tatsukawa R.: Organochloi pesticides and polychlorinated biphenyls in cod-liver oils: North Atlantic, Norwegian Sea, North Sea and Baltic Sea. Ambio, 1994; 23: 288-293