EN
Neutralised whey obtained after lactic fermentation and acidic coagulation of milk proteins carried out during tvarog (white cheese) production was concentrated selectively 3 times by means of membrane nanofiltration. The aim of this research was to identifiy properties obtained in this way in the industrial liquid whey preparation of milk components (WPMC) and utilisation of its natural water phase as a component of wheat dough. The main principles were that the use of the whey preparation will limit the amount of the technological water as a result of inclusion of this whey water phase and that the elimination or reduction of salt added during wheat dough formation will be possible. It was established that the acceptance of a slight salty taste in bakery products (rolls or bread) is possible by the addition of WPMC using both types of wheat flour (type 500 or type 750) except for the technological salt in the dough formation process. Wheat products with WPMC had a tendency to form the crumb characterised with small porosity and diminished volume. It was clearly noticed that incorporation of lactose doubled the content of disaccharides in crumb of experimental products. That phenomenon affords the opportunity for lactose supply as a substrate for the intestinal microflora both for children and adults. The participation of WPMC preparation, with the exception of technological salt, influenced changes in the proportion of individual elements, especially the proportion between sodium and potassium which accounted for 1:4, compared to the control sample where it was 3:1. The content of calcium and magnesium, whose active transport in a human body may proceed with hydrolysed lactose, could be increased significantly. This afforded the possibility for obtaining low-sodium products, being attractive special or prophylaxis food to be used in obesity, heart diseases, hypertension and as the support of the intestinal ecosystem.
PL
Stosując nanofiltrację membranową, neutralizowaną serwatkę po fermentacji mlekowej i kwasowej koagulacji białek mleka przy produkcji serów twarogowych zagęszczono selektywnie 3-krotnie. Celem badań było poznanie właściwości uzyskanego w ten sposób przemysłowego płynnego serwatkowego preparatu składników mleka (WPMC) oraz zastosowanie jego naturalnej fazy wodnej w roli komponentu ciasta pszennego. Poczyniono założenie, że stosowanie serwatkowego preparatu ograniczy ilość wody technologicznej w wyniku włączenia fazy wodnej oraz możliwe będzie pominięcie bądź zmniejszenie dodatku soli stosowanej podczas formowania ciasta pszennego. Ustalono, że przy akceptowalności słabo wyczuwalnego smaku słonego w produktach piekarskich (bułki lub chleb), możliwe jest stosowanie WPMC do mąki pszennej obu asortymentów (typ 500 lub typ 750) z pominięciem soli technologicznej w procesie formowania ciasta. Produkty pszenne z WPMC miały tendencję do drobnoporowatości miękiszu i zmniejszonej objętości jednostkowej. Najwyraźniej odnotowano włączenie laktozy, która spowodowała podwojenie ilości dwucukrów w miękiszu produktów doświadczalnych. Tworzy to szansę dostarczenia laktozy jako substratu dla mikroflory w ekosystemie jelita, zarówno u dzieci jak i u dorosłych. Udział preparatu WPMC z pominięciem soli technologicznej wpłynął na zmianę proporcji sodu do potasu, z 3:1 w próbie kontrolnej do 1:4 w doświadczalnej. Znacząco zwiększyła się ilość wapnia i magnezu, w których aktywnym transporcie w organizmie człowieka może uczestniczyć hydrolizowana laktoza. Zatem powstaje szansa uzyskania produktu niskosodowego, atrakcyjnego jako żywność specjalna lub profilaktyczna do stosowania m.in. w otyłości, chorobach serca, w nadciśnieniu tętniczym oraz wspomagania ekosystemu jelita.