PL
Dźwięk jest integralnie związany z przestrzenią geograficzną. Jest obecny w krajobrazie zarówno naturalnym, jak i kulturowym. Człowiek odbiera go nie tylko słuchem, ale całym sobą. Odbiór dźwięku jest ważnym składnikiem naszych przeżyć emocjonalnych, gdyż dynamizuje on przestrzeń, która bez niego wydaje się martwa. Świat dźwięków w ciągu minionego stulecia uległ zasadniczym przeobrażeniom. Współcześnie otacza nas zewsząd wszechobecny hałas. Zanikło wiele dźwięków natury i harmonijne dźwięki kulturowe, zwłaszcza towarzyszące pracy ludzkiej, związane z określonymi czynnościami i użytkowanymi narzędziami. Pozostałe harmonijne dźwięki są zagrożone wyginięciem. Autor ilustruje to przykładami z doliny Bugu i z Lublina. Obrona ciszy przed hałasem jest celem ekologii dźwiękowej. Przedmiotem jej badań są krajobrazy dźwiękowe. Konkluzja wywodów autora: krajobrazy dźwiękowe powinny podlegać ochronie.
EN
Sound is inherently connected with the geographic environment. It is present in both natural and anthropogenic landscapes. Man perceives sound not only by hearing, but by his whole self. The perception of sound is an important element of our emotional experience because it makes the space dynamic. Space without noise seems dead. The world of sound has been considerably transformed in the course of the last century. At present, the noise is omnipresent. A range of natural sounds and sounds of traditional human activity, especially work with traditional tools, have disappeared. Remaining harmonious sounds are threatened by extinction. The author cites examples from the Bug River valley and Lublin area. The so-called sound ecology deals with the noise protection and focuses on researching into sound landscapes. The author’s conclusion is that sound landscapes should be protected.