Preliminary characterization of the trophic state of Maly Kopik Lake near Olsztyn and its drainage basin as a supplier of biogenic substances

• Autorzy: Grochowska J , Tandyrak R.

Warianty tytułu

PL

Wstepna charakterystyka troficzna jeziora Maly Kopik k. Olsztyna oraz jego zlewni jako dostawcy zwiazkow biogenicznych

• Języki publikacji: EN

Abstrakty

EN

The study was carried out on a small (7.8 ha) and shallow (9.0 m) lake Mały Kopik, situated 9 km on south western from Olsztyn, drainage basin of Giłwa and Pasłęka rivers. The catchment area of the lake is 194.7 ha. Forests cover the most of the drainage basin area (64.2%), agriculture land comprises 28.7% (21% grass land and 7.7% arable land) and urban land - 7.1%. Lake Mały Kopik is not susceptible to degradation (III category), and drainage basin having a great potential for supplying matter to the reservoir, was included in basin category 4. The lake with its drainage basin belong to the 4th type of lake-drainage basin ecosystems. In such a system the natural eutrophication of the lake is expected to proceed at a fast rate. As evidenced in the study, lake Mały Kopik is highly eutrophic reservoir. The lake waters were characterized by a high content of nutrients, up to 0.673 mg P·dm-3 and 10.61 mg N·dm-3. The high fertility of the lake was exhibited also by the values of BOD5 reaching 7.5 mg O2·dm-3, chlorophyll a content - 50 µg·m-3, and low water transparency - 2 m.

PL

Badaniami objęto małe (7,8 ha) i niezbyt głębokie (9 m) jezioro Mały Kopik, położone ok. 9 km na południowy zachód od Olsztyna, w dorzeczu Giłwy-Pasłęki. Zlewnia jeziora to obszar o powierzchni 194,7 ha. Największy udział (64,2%) mają w niej lasy, 28,7% zajmują tereny użytkowane rolniczo, w tym 21% stanowią użytki zielone, 7,7% grunty orne, pozostała część tego terenu (7,1%) to nieskanalizowane gospodarstwa rolne. Jezioro Mały Kopik jest zbiornikiem nieodpornym na wpływy zewnętrzne, należy do III kategorii podatności na degradację. Jego zlewnia charakteryzuje się dużą możliwością uruchamiania obszarowego ładunku związków biogenicznych, należy do 4. typu zlewni. Kombinacja grupy podatności zlewni i odporności jeziora na degradację pozwala zaliczyć jezioro Mały Kopik i jego zlewnię do czwartego typu układów ekologicznych w systemie BAJKIEWICZ-GRABOWSKIEJ (2002), w którym następuje szybka eutrofizacja wód jeziornych. Przypuszczenie to potwierdziły badania chemiczne wód, które wykazały, iż jezioro Mały Kopik jest zbiornikiem silnie zeutrofizowanym. W wodach zbiornika stwierdzono bardzo wysoką zawartość związków biogenicznych, tj. 0,673 mg P·dm-3 i 10,61 mg N·dm-3. O dużej żyzności jeziora świadczyły także wartości BZT5, dochodzące do 7,5 mg O2 dm-3, ilość chlorofilu a (ok. 50 µg·m-3) i niska przezroczystość wody - 2 m.

Słowa kluczowe

EN

ammonium; degradation; Lake Maly Kopik; nutrient; eutrophication; nitrogen; biogenic substance; external loading; organic matter; lake; drainage basin; botton layer; surface layer; dynamic ecosystem; mineral phosphorus; Gilwa River; chlorophyll a; trophic status; total phosphorus; Pasleka River

• Wydawca: -
• Czasopismo: Journal of Elementology
• Rocznik: 2008
• Tom: 13
• Numer: 1
• Opis fizyczny: p.57-68,fig.,ref

Twórcy

autor

Grochowska J

• University of Warmia and Mazury in Olsztyn, Prawochenskiego 1, 10-957 Olsztyn, Poland

autor

Tandyrak R.

Bibliografia

• Aberg B., Rhode W. 1942. Uber die Milieufaktoren in Einigen Sudschwedischen Seen. Symp. Bot. Upsal., 5(3): 256.
• Bajkiewicz-Grabowska E., 1999. Struktura fizyczno-geograficzna układu krajobrazowego zlewnia- jezioro i jej wpływ na tempo naturalnej eutrofizacji jezior. Wyd. IRŚ w Olsztynie, 77-84.
• Bajkiewicz-Grabowska E. 2002. Obieg materii w systemach rzeczno-jeziornych. Wyd. UW, Wydz. Geografii i Studiów Regionalnych, 274.
• Faras-Ostrowska B., Lange W. 1998. Przezroczystość wody jako miara nasilenia eutrofizacji jezior. Zagrożenia degradacyjne a ochrona jezior. Zakł. Limnologii UG, Bad. Limnol., 1: 181-191.
• Giercuszkiewicz-Bajtlik M. 1990. Prognozowanie zmian jakości wód stojących. Inst. Ochr. Środ., Warszawa.
• Grochowska J., Tandyrak R. 2006. Temperature and dissolved oxygen profiles in Lake Plusze. Limnol. Rev., 6(2006): 117-122.
• Grochowska J., Teodorowicz M. 2006. Ocena możliwości oddziaływania zlewni na jeziora górnej Pasłęki oraz podatności jezior na degradację. Acta Scient. Polonorum ser. Formatio Circumiectus, 5: 99-111.
• Grochowska J., Teodorowicz M., Tandyrak R. 2006. Temperature and dissolved oxygen characteristics of the lakes in the upper Pasłęka river catchment. Pol. J Natur. Sci. 20(1): 291-305.
• Hermanowicz W., Dozańska W., Dojlido J., Koziorowski B., Zerbe J. 1999. Fizyczno-chemiczne badanie wody i ścieków. Arkady, Warszawa.
• Hillbricht-Ilkowska A., Wiśniewski R. J. 1993. Trophic differentiation of lakes the Suwałki Landscape Park (North-Eastern Poland) and its Buffer Zone - Present State, Changes Over Years. Position in trophic classification of lakes. Ekol. Pol., 41(1-2): 195-219.
• Hillbricht-Ilkowska A. 1999. Jezioro a krajobraz: Związki ekologiczne, wnioski dla ochrony. Wyd. IRŚ w Olsztynie, 19-40.
• IRŚ, 1964. Mapa batymetryczna i opracowanie danych morfometrycznych jeziora Mały Kopik. Kubiak J., Torz A., 2005. Zmienność poziomu trofii bradymiktycznego jeziora Morzycko w latach 1974-2002. Zesz. Probl. Post. Nauk Rol., 505: 199-209.
• Lange W. 1986. Fizyczno-limnologiczne uwarunkowania tolerancji systemów jeziornych Pomorza. Zesz. Nauk. UG, Rozpr. Monogr., 79.
• Mapa Topograficzna Polski (skala 1:10 000), 1999. Olsztyn, cz. Bartąg. Główny Geodeta Kraju. Panfil J. 1978. Pojezierze Mazurskie. WP, Warszawa.
• Patalas K. 1960a. Mieszanie wody jako czynnik określający intensywność krążenia materii w różnych morfologicznie jeziorach okolic Węgorzowa. Rocz. Nauk Rol., 77(B-1): 223-242.
• Patalas K. 1960b. Charakterystyka składu chemicznego wody 48 jezior okolic Węgorzowa. Rocz. Nauk Rol., 77(B-1): 243-297.
• Stauffer R. E. 1987. Vertical nutrient transport and its effects on epilimnetic phosphorus in four calcareous lakes. Hydrobiologia, 154: 87-112.
• Van der Molen D., Portielje R., Boers P. C. M., Lijklema L 1998. Changes in sediment phosphorus as a result of eutrophication in lake Veluwe, the Netherlands. Wat. Res., 32(11): 3281-3288.
• Vollenweider R. A. 1968. Scientific fundamentals of the eutrophication of lakes and flowing water, with particular reference to nitrogen and phosphorus as factor in eutrophication. Tech. report Organisation for Economic Cooperation and Development, Paris.
• Zdanowski B. 1983. Variability of nitrogen and phosphorus contents and lake eutrophication. Pol. Arch. Hydrob., 29(3-4): 541-597.