EN
Eyespot is one of the most important diseases of economical significance in wheat production in the regions of Śląskie and Opolskie voivodeships where it presents a permanent problem. The aim of performed experiment was to collect data on the occurrence and characteristics of Oculimacula yallundae and O. acuformis strains in these regions in the years 2003-2008, and to perform their taxonomic characterization. The studies originated as an attempt to find the explanation of processes related to winter wheat infection by casual agents of this disease in the Śląskie and Opolskie Provinces.
PL
Celem pracy było zebranie danych o występowaniu i cechach gatunków Oculimacula yallundae i O. acuformis w rejonie Śląska i województwa opolskiego w latach 2003-2008 oraz wykonanie charakterystyki taksonomicznej. Badania podjęto w celu wyjaśnienia równoczesnego występowania początkowych i zaawansowanych objawów łamliwości źdźbła w fazach dojrzewania ziarniaków pszenicy, BBCH 73-77. Miały one także na celu wyjaśnienie zagadnień związanych z procesem infekcji pszenicy ozimej przez patogeny powodujące łamliwość źdźbła w omawianym rejonie. Corocznie na 5-8 plantacjach prowadzono ocenę wzrokową porażenia, a wyliczony średni wskaźnik porażenia wynosił 0,41. Świadczy to o występowaniu choroby, gdy średnio połowa roślin jest zainfekowana w stopniu znacząco obniżającym ich kondycję. Pobierano porażone rośliny do badań laboratoryjnych. Izolowano patogeny. Uzyskiwano kultury wykazujące cechy morfologiczne charakterystyczne dla badanych gatunków. Pomiary wzrostu liniowego kultur badanych grzybów wykazały szybszy rozwój O. yallundae. Na wodnym agarze obserwowano ich zarodnikowanie i stwierdzono, że średnia długość zarodników O. yallundae wynosiła 61,2 μm, a O. acuformis 70 μm. Analizy PCR kultur grzybów potwierdziły ich przynależność gatunkową. Analiza roślin przy użyciu metody PCR Multiscreen Stem Base Analysis wykazała, że na 19 plantacjach występował gatunek O. acuformis, a na pięciu - O. yallundae. Gatunek O. acuformis był w wyraźnej przewadze stanowiąc 70-100% w stosunku do O. yallundae, który występował w 0-30%. Stwierdzone w latach 2003-2008 regularne występowanie O. acuformis w badanym rejonie pozwala na wyjaśnienie zagadnienia późno pojawiających się symptomów chorobowych, a także daje wskazówki dla praktyki rolniczej, pozwalające na właściwy dobór fungicydów dla ochrony pszenicy ozimej.